مرتضی جهانی
مرتضی جهانی ایته از خوانندگان، آهنگسازان و ترانه سرایان گیلانی بو کی در سال ۱۳۳۱ در ایته خانواده اصالتاً فومنی به دونیا بومو. جهانی، از زمات تحصیل در دوره ابتدایی آواز خواندی و به هؤنر خوشنویسی علاقه دأشتی. اون جه پانزده سالگی به طور جدی وارد فعالیت خوانندگی بؤبُسته. جهانی خانواده سال ۱۳۴۵ به انزلی بأموییدی.
مرتضی جهانی | |
---|---|
أصلي نام | مرتضی جهانی |
کار | خانشگر، آهنگساز |
فعالیت هؤنری
دچينواچينجهانی سال ۱۳۴۸ در سن ۱۷ سالگی برای تست خوانندگی به رادیو گیلان بوشو. او زمات رادیو گیلان در ایته ساختمان دو طبقه در خیابان شهناز رشت بو و فریدون فروزانفر در شورای موسیقی مسئولیت و انتخاب و گزینش هنرمندان موسیقی، برای جذب در رادیو گیلان بر عهده دأشتی. جهانی، فریدون فروزانفر ویجا تست خوانندگی بدأ و قبول بوسته.و به طور رسمی خو فعالیت خوانندگی شروع بوکوده.
اولین ترانه ای کی جهانی بخوانده و از رادیو گیلان پخش بوسته، ایته ترانه دو صدایی بو کی با نسترن رستم زاده اجرا بوکوده. دومین ترانه ای هم که جهانی بخوانده؛ ایته ترانه دو صدایی بو کی با بانو افسانه اجرا بوکوده و اَ ترانه نام "مره یاد تره فراموش" بو. اونه سومین ترانه، "زهره" نام دأشتی کی شعر اَ ترانه از حسن تقی پور بو کی اَ ترانه تک صدایی بخوانده.
رهبر ارکستری کی جهانی اون اَمرأ کار کودی فریدون فروزانفر بو. داریوش علیزاده سنتور زِئی. قدیر غره، نی زِئی ، دکتر حسن بهی ثابت قدم ویلن و بهزاد فروهری نی و هوشنگ افتخاری هم تنبک و احمد سیگارچی هم عود زِئی. ارکستر ایرانی بو و همه آهنگان در رادیو ضبط بوستی. هر آهنگی هم کی ضبط بوستی، اول از رادیو پخش بوستی.
جهانی، سال ۱۳۴۸ در شؤن و اَمؤن هایی کی به رادیو دأشتی با شیون فومنی آشنا بوبُسته. سال ۱۳۴۹ وختی کی تلویزیون گیلان تأسیس بوبُسته، جهانی به تلویزیون بوشو و خو فعالیت در زمینه موسیقی اؤیه ادامه بدأ.
اولین آهنگی کی در تلویزیون بخوانده، ترانه ای بو به نام "منم منم بز بزه ها" کی شعر اَ ترانه از شیون فومنی بو و اَ ترانه بسیار پُر مخاطب بوبُسته از اجرای اَ آهنگ در گیلان و تهران بسیار فیلم و تصویر بی گیفته بوبو.
سال ۱۳۵۰ سه خواننده گیلانی (روح انگیز، شاپور جفرودی و مرتضی جهانی) به شوی قریب افشار در تهران دعوت بوبُستید. با اجرای مرتضی جهانی در تلویزیون ملی، شاهرخ نادری اونه به برنامه پُر مخاطب صبح جمعهی رادیو با اجرای فریدون فرخزاد دعوت بوکوده.
جهانی بعد ها ترانه "اَی وای می غاز بمورده" را با لهجه شرق گیلانی بخوانده. شعر اَ ترانه از شکیبایی لنگرودی بو. اَ ترانه بسیار معروف بوبُسته. و به دلیل استقبال زیاد مردم از اَ ترانه، ارکستر سیار از تلویزیون ملی ایران به گیلان اعزام و اَ ترانه در محل باغ کشاورزی لاهیجان ضبط شد.
مرتضی جهانی در خو دوران فعالیت هؤنری اجرا های مشترکی با فریدون پوررضا اَمرأ دأشتی. پوررضا ارکستری را سازماندهی بوکوده بو کی خودش رهبری ارکستر بر عهد دأشتی. در اَ ارکستر آقایان حق دوست، رضایی، سیگارچی، مروجی، حمیدی و... عضویت دأشتید، کی دعوت جهانی به اَ گروه توسط فریدون پوررضا اتفاق دکفته. جهانی با اَ ارکستر دو ترانه اجرا و ضبط بوکود.
جهانی علاوه بر خو فعالیت حرفه ای در حوزه موسیقی، به طور جدی به خوشنویسی می پرداخت. اَن در حالی بو کی جهانی شعران هم از سال ۱۳۵۴ در مطبوعات او زمات به طور مستمر منتشر بوستی.
مردم انزلی جِه مرتضی جهانی اجرای های زیادی در سالن های دبیرستان فردوسی، دبستگان آزادگان، و به خصوص مدرسه ارامنه به یاد دأریدی. اَ اجرا هأن با همراهی گروهی به سرپرستی مهدی نوروزی و نوازندگی گیتار فرامرز روزبه بو.
ترانهی "لیلا" کی شعر و آهنگ ترانه خود جهانی بساخته با تنظیمی از داریوش علیزاده درسال ۱۳۵۴ و ترانهی "دختر رشتی" با شعری از شیون فومنی در سال ۱۳۵۵، اجرا بوکوده. ترانه "قشنگ تر از بهار" کی شعر و آهنگ اَ ترانه هم خود جهانی بِساخته در سال ۱۳۵۵ اجرا بوکوده. آخرین ترانه جهانی در تلویزیون گیلان، ترانه ای به نام "ناز بداشته بو" . جهانی بعد از انقلاب به استخدام آموزش و پرورش در بؤمو و علاوه بر معلمی خوشنویسی هم گودی.
درگذشت
دچينواچينمرتضی جهانی سرانجام پس از دوران کوتاهی بیماری در ۱۴ بهمن ماه ۱۳۹۴ در سن ۶۳ سالگی در بیمارستان شهید بهشتی انزلی میأن از دونیا بوشو.
آثار
دچينواچينبرخی از جهانی ترانه هان:
- سیاچوم
- مره یاد تره فراموش
- زهره
- منم منم بزبزه ها
- می گونا چی بو
- اَی وُی می غاز بمورده
- دو تا زن
- هوکای هوکای
- مرأ نشناختی
- شب پره
- دختر رشتی
- لیلا
- خوج داری
- قشنگتر از باهار