سۊئد

سۊئد (سۊئدي زوان: Sverige) ایتا کشور ٚ نام اۊرۊپا کلسیأ و ايسکانديناوي صارا میان ایسه کی نروژ أمره بخش عمده جه اسکاندیناوی شبه جزیره تشکیل دیهه. سوئد ٚ جوغرافیایی جاجیگاه ، فنلاندˇ نسایی آفتونشست سمت ایسه و بوتنیا خلیج و بالتيک ٚ دریا اوشانه مرز آبی تشکیل بدأ. جه نسا ، سوئد دانمارک مره همساده ایسه و ایتا کوچی تنگه ، "اۊرسوند" نام (سوئدی:Öresund) ، أ دو کشورا سیوا بوگوده. سوئدˇ پیله ترین شهر ، استؤکهؤلم نام دره کی جه سال ۱۵۲۳ میلادی تا هسأ ،سوئدˇ پاتخت ایسه. سوئد به عنوان ایتا کشور شناخته به کی ، جه جنگستن و منازعه نظامی پرهیز کونه و پور زمات ایسه کی سوئد دورون صلح و آرامش برقرار ایسه و جه سال ۱۸۱۴ میلادی أ کشور هیته جنگ مئن حضور نشتی و مناقشه و اختلافات سیاسی دورون ، همه تأنه دیمه بمانسته. هنه واستی ایسه کی سوئدی سیاستمداران ، ویشتر ناجه درید کی فعالیت جهانی و فرا ملی بدارید و مسئولیتی سازمانان بین المللی دورون بدأرید و فعالیت بوکونید.

Konungariket Sverige سوئد ٚ شاهي
ميللي سۊرۊد: سوئد ٚ وأسي، همه زمات
سوئد ٚ شاهي ٚ جيگا
مرکز		استؤکؤلم
رسمي زوان		سۊئدي
رائج ٚ زوانان		فنلاندي، سامي، مینکیلی، ییدیش، رؤمني
نژادي جرگه‌ئن		سۊئدي
دين		مسيحي - آتئیسم - موسلمان
أهالي نام		سوئدی
حکۊمت ٚ نؤع		مشروطه سلطنتی
حاکمان   • شاه  • نخست وزير		شاه کارل گوستاو شانزدهم ماگدانلا اندرسون
مقننه قوه		ریکسداگ
تاريخي دؤره‌ئن  قرون دوازدهم میلادی، سوئد ٚ شاهی پا بیگیفته
پيلئکي
-	پيلئکي	۵۲۸,۴۴۷کيلۊمتر مربع
جمعیت
-	سرشۊماري	۱۰,۴۰۰,۰۰۰ ()
پۊل ٚ واحد		کرونا
تقويم		ميلادي تقويم
اينترنتي دامنه		se
تلفؤن ٚ پيش شۊماره		+۴۶

یخبندانˇ زماتˇ پسی ، جه سالان ده تا دیوازده هیزار میلادˇ پیش ، اولی مردوم سوئد دورون موهاجرت بوگودید. تاسیتوس ، رومی مورخ اوشانه جه بینیویشته دأره کی شیکارچی و مالا بید و کلسیا گوزنˇ گله دأشتید. اوشانه دس ابزاران ، سنگ و برنز و آهن أمره چگوده بوبوسته بو. أ مردوم ایتا خال جه ژرمانی جرگه بید کی رومی بازارمجان اوشانه أمره تجارت گودید و اوشانه نام جیت (Geats) و سیور(Svear) دوخادید. جه سالان ۸۰۰ تا ۱۰۵۰ میلادی ، اولین وایکینگانˇ جرگه ، سوئد میان پا بیگیفتید کی بالتیکˇ دریا و روسیه صارا میان دوارستید و بازارمجی و یا غارت و دوزدی گودید. سال ۱۰۰۰ میلادی میان، نم نمی سوئدˇ پادشاهی پا بیگیفته. پور زمات دوارسته کی سوئدˇ اوستانان میان ایجایی وجود بایه و سوئدˇ پادشاهی پیله تر بوبو. أ زمات میان پادشاهˇ قوت و زور ویشترا بوسته و سوئدیانˇ ملی هویت و داب جان بیگیفته. سال ۱۵۲۳ میان، گوستاو واسا پادشاهی زمات ، سوئدˇ طلایی زمات آغاز بوبو. أ زمات سوئدˇ پادشاهی قودرت بیگیفته و ملی ومذهبی اصلاحات شروع و کلیسا ملی بوبو و کلیسا زمینان مصادره بوبوسته. سوئد سال ۱۶۳۰ میان ، سوئد خو ایجایی بطور کامل بدس باوره و به ایتا امپراتوری و پیله کشور تبدیل بوبوسته. سوئدˇ ایقتصاد ویشتر کیشاورزی بو، اما آهن و مسˇ معدن پور وجود دأشتی. ایتا دوره دیویست و پپنجاه ساله میان ، سوئدیان خوشانه همسادان ، روسیه ، لهستان ، دانمارک و نروژ أمره بجنگستید. قرن نوزدهم میان ، صلح ˇ زمات فأرسه و سوئدیان تا هسأ هیته جنگ میان شرکت نوگودید و بطور نسبی ایتا آسوده و تام بزه زمات میان زندگی بوگودید اما فقر و ناخوشی نی أ زمات میان فأرسه. پور سوئدی مجبور بوبوستید دس تنگی و بدهکاری جه به کلسيايي آمريکا موهاجرت بوکونید.

سوئد حدود ۱۰,۴۰۰,۰۰۰ جمعیت دره کی شامل ۰۱۳% جمعیت جهان ایسه. سن و عمرگودنˇ میانگین سوئد میان ، مرداکان واستی حدود هشتاد سال و زنکان ره حدود هشتاد و چیهار سال ایسه. سوئدˇ رسمی زووان ، سوئدی زوون ایسه و جغرز سوئدی ، پنج تا کوچی زووان بنام ، سامی زووان ، فنلاندي زوؤن ، مینکیلی زووان ، ییدیش زووان و رومانی زووان کی سوئد میان رسمی زووان ایسید. سوئدˇ نوع حکومت مشروطه سلطنتی ایسه. اما پادشاهˇ نقش و وظایف سمبلیک و تشریفاتی ایسه. هسأ سوئدˇ شاه ، شاه کارل گوستاو شانزدهم ایسه. سوئدˇ نظام سیاسی ، دموکراتیک و آزاتی خوایی امره ایسه کی قودرت سیاسی پارلمان و دولت دس مئن نهأ. سوئدˇ پارلمان ریکسداگ (سوئدی زوؤن:riksdag) نام ایسه و ۳۴۹ نماینده دره. ششم ژوئن مئن ، سوئدˇ ملی روج ایسه. سوئد مساحت ۵۲۸,۴۴۷ کیلومتر مربع ایسه کی پانزدهمی پیله کشور اۊرۊپا قاره مئن بشمار أیه و اونه مساحت کالیفرنیا ایالت مره برابری کونه. ۶۳درصد سوئد مساحت ، دامون جه تشکیل بوبوسته و اونه پسی ۹ درصد روخان ، ۷ درصد کشاورزی زمین ۶.۵درصد سل و ۴.۵ درصد صخره و کوه جه تشکیل بوبوسته.

دئبار

سوئدˇ دئبار و سابقه واگرده به ۸۰۰۰ تا ۶۰۰۰ میلاد پیشی ، کی جه أ زمات میان ایتا جرگه مردوم أ صارا مئن ، غارنشین بید و سنگی ابزاران مره شکار و ماهیگیری گودید. باستان شناسان بتنستید جه أ زمات مئن چندتا گوردخمه و باستانی اثر واموجید کی نیشان دیهه سنگˇ زمات سوئد مئن تا ۱۸۰۰ میلاد پیش ادامه دأشتی. شواهد نیشان دیهه کی جه سال ۵۰۰ میلاد پیش ، آهن جه پور استفاده بوبوسته و فلزی آثار نسبت به سنگی ابزاران ویشتر و پورکاربردتر بوبوست. أ زمات مئن شا گفتن سوئد مئن یکجانشینی شکل بیگیفته و کشاورزی داب بوبوسته و سوئدˇ جامعه شکل بیگیفته.

تاسیتوس ، رومی مورخ اولی کس بو کی خو کیتاب دورون جرمانیا (Germania) ، سوئدˇ صارای به نام سیونس (Sviones) بینیوشته دره و اشاره کونه کی مردومان دریانورد و ماجراجو بید و ایتا پیله پادشاه دأشتید.

پور زمات دوارسته کی سوئدˇ تمدن شکل بیگیره. سوئدˇ خاک ، کشاورزی وأسی حاصلخیز نوبو و سردی آب و هوا باعث بوبو کی جوامع انسانی سوئد مئن خوروم شکل نیگیره و محدود و گلف گلف بوبوسته. قرن پینجم میلادی مئن ، ایتا خال جه ژرمانی مردومان ، جیتˇ نام (سوئدی: götar) بید کی سوئدˇ نسا مئن مستقر بوبوستید. بیووولف (Beowulf) ایتا حماسی شعر ایسه کی انگلستان مئن بینیوشته بوبوسته کی جه سوئد نام ببرده بوبوسته و اونه موضوع اسکاندیناوی و انگلستانˇ دئبار ایسه. أ حماسی شعر مئن ، لااقل جه شیش تا جیتˇ شاهان نام باورده بوبو. مورخان باور دأرید کی بیولفˇ داستان واگرده به قرن اول میلاد و درواقع جیت (Geat) هؤ گوت (Goths) (ایتا خال جه ژرمنانی قوم جرگه) ایسه و اوشان جه ایتا ریشه و تبار ایسید. کی فقط اونه نیویشتن و تلفظ تغییر بوگوده. جیتˇ نام ، سوئد مئن پور شهران و جیگاهان نام رو بمانسته دره. أ قومˇ نام ، وأسترگوتلند و اوسترگوتلند (Västergötland ، Östergötland)منستن ایسه کی جه یادگار بماسنته.

سامی مردومان ، ایتا بومی نژاد بید کی جغرز ژرمنانی قبایل ، سوئد مئن زندگی گودید. قدیمی ترین سند کی اوشانه اشاره بوگوده واگرده به دو هیزار سال پیش. سامی مردوم ویشتر ، سوئدˇ کلسیا مئن زندگی کونید و به عنوان ایتا اقلیت نژادی شناخته بید.

وایکینگ زمات

سوئدی وارنگیانˇ لوتکا ، کی بیزانسˇ امپراتوری مایه دار میان خدمت گودید

وایکینگˇ زمات (۱۱۰۰ - ۷۰۰) میلاد پسی ، مصادف بو ، قرون وسطا اولیه زمات امره. أ زمات سوئد و باخی اسکاندیناوی کشوران (دانمارک و نروژ منستن) برخلاف باخی اوروپایی کشوران حکومت پادشاهی نشتید و اوشانه تاریخ مدرن شکل نیگیفته و به پا نوبوسته بو. أ زمات دورون ، سوئد مئن ایجایی نوبو و هرته صارای ایته کوچی سرکرده دس دبو و اداره گودیدی. اروپاییان ، اسکاندیناوی مردومان ، وایکینگ دوخادید کی پیله و برزنگی جنگجو ، ماهر و واجامو دریانورد و بازارمج بید. وایکینگانˇ داب هأن بو کی خوشانه درازه لوتکا أمره ، باخی صارایان و اروپایی کشوران دوارید. بطور کلی شأ گوفتن کی سوئدی وایکینگان سه جرگه و دسته بید. ایتا کی جنگجو و غارتگر بید و اوشانه زندگی غارت و دوزدی امره دوارستی و جنگستن اوشانه چم بو. أ جرگه وایکینگان ، موختلفه مناطق دوارستید و مردوم کشتار و اوشانه مال غارت گودید. دومی وایکینگانˇ جرگه ، بازارمج بید. اوشان آهن و خزˇ پوس ، کی سوئد مئن فراوان بو ، به باخی شهران و کشوران اوسی گودید و جه اویه تأنستید خوشانه دس نیاز وسایل بیهینید و انگاره بیگیرید. سومی جرگه ، جنگجو وایکینگانی بید کی به عنوان مزدور ، بیگانه کشوران میان جنگستید. پور سوئدی وایکینگان ، ویشتر خورتابˇ سمت دوارستید. ( نروژیان و دانمارکیان ، ویشتر اوروپا آفتاوزردی سمت شؤیید). وایکینگان ، بیزانسˇ إمپراتوری خدمت بوگودید و چون برزنگی جنگجو بید ، زود خوشانه استعداد نیشان بدأئید و ترقی بوگودید. رومیان ، اوشانه وارنگی (Varangians) دوخادید. وارنگیان ، بتأنستید زود اعتماد امپراتوران بدس باوردید و جه بیزانسˇ امپراتوران دوجین بوبوسته رستران ببید. باخی سوئدیان ، بالتیکˇ دریا و کلسیا دریای دوارستید و ناجه دأشتید کی تازه زمین و ثروت دس باوردید. قرن هشتم مئن سوئدی وایکینگان بتنستید رۊسيه و اۊکراین صارای فوسینید و بومیانˇ قودرت جیگیفتید و اوشانه حکومت بوگودید. سوئدیان بتنستید کی اولین حکومت روسیه و اکراین مئن قرار بوکونید. حتی باخی جه اوشان ، مناطق دورتره واموجستید و تا ىۊنان و تۊرکيه و کاسپي درىا دوارستید. بطور کلی نشأ گوفتن کی سوئدیان همه تانه ، خوشانه خانه و پئری زمینان دیمه بنأئید و موهاجرت بوگودید. ویشتر سوئدیان جنگجو نیبید و ایتا زندگی آرام و معمولی دأشتید و ویشتر اوشان کشاورز ، مالا ، شیکارچی و یا معدن دورون کار گودید.

سوئد ایتا جه آخرین اوروپایی کشورانی بو کی مسیحیت اونه میان رواج بیگیفته. سوئدیان ، مسیحیتˇ پیش ، ده باخی اسکاندیناوی مردومان منستن، چند خودایه پرستش گودید. (کی به اصطلاح اوشانه دین ، نورس پاگانیسم دوخانید). اوشانه پیله خودایان اؤدین ( جنگˇ خودا) و سۊر (آسمانˇ خودا) نام دأشتید. سوئد مئن پور نیشانه و آثار جه اوشانه سابقه دین وجود دأره. سوئدیان خوشانه خودایان خوشنودی و‌‌أسی موختلف مراسم بپا گودید و خودایان وأسی نذر و قوربانی گودید. حتی پیش اَمویی دس تنگی و یا جنگˇ زمات میان ، آدمان قوربانی بوکونید. نورس پاگانیسم تا قرن دوازدهم میان ، سوئد میان بمانسته. أ زمات بو کی کاتولیکˇ مبلغان بتنستید، سوئدˇ مردوم میان مسیحیت رواج بیدید. بطور رسمی سال ۱۱۶۴ میلادی میان ، کاتولیکˇ کلیسا ، سوئد به عنوان ایتا مسیحی اوستان اعلام بوگوده. ایتا جه پیله کاتولیکˇ کشیش کی سوئد میان پور فعالیت و حق سأی بوگوده ، سنت بریجت نام بو کی هسأ به عنوان قدیس شناخته به. سوئد ، مسیحیت وأسی ایتا جاجیگاه و مقر بوبوسته کی باخی صارایان میان رواج بیگیره. سوئدی جنگجویان و مبلغان ، مسیحیتˇ تبلیغ گودن وأسی بهانه بیگیفتید، فنلاند و بالتیکˇ صارا میان ، صلیبی جنگان آغاز بوگودید.

گوستاو واسا ، سوئدˇ شاه کی کریستین دوم و کالمارˇ ایجایی جولو بجنگسته و تازه سوئدˇ کشورا بپا بوگوده

پادشاهی زمات

تا سیزدهم قرن میان سوئد پادشاهی شکل نیگیفته بو و سوئد هنوز ایتا حکومت مقتدر نوبوسته بو و هر شهر ایتا حاکم دس دوبو و خوره فرمان فورانئی. سال ۱۲۸۰ میلادی شأ گوفتن کی سوئد پادشاهی بطور واقعی پا بیگیفته و شاه مأگنوس لادولس (سوئد: Magnus Ladulås) اولین سوئدی شاه بو. شاه مأگنوس ایتا نظام اجتماعی به وجود باورده و مردوم جاجیگاه مشخص بوگوده و ایتا نظام فئودالی و اشرافی سوئد میان پا بیگیفته. چهاردهمی قرن میان تجارت رونق بیگیفته به ویژه آلمانˇ شهران أمره. وختی تجارت ویشترا بوسته ، سوئدˇ طبقه اشراف قودرت بگیفته و پیله تر بوبوسته. ایقتصادˇ رونق باعث بوبو کی سوئدˇ شهران پیله تر و سوئدˇ جمعیت اضافه ببه. ولی سال ۱۳۵۰ میلادی میان ، پیله طاعون یا سیاه مرگ کی فأرسه ، دس تنگی و سوتال زمات شروع بوبو کی سوئدˇ ایقتصاد رونق جه بکفته و اونه جمعیت کمترا بوسته. طاعون وأسی سوئد پور آسیب بیده و اونه سیاسی و ایقتصادی قودرت فوگوردسته. سال ۱۳۸۹ میان ، کالمارˇ ایجایی بوجود بومو کی ، دانمارک ، نروژ و سوئد ایتا کشور بوبوستید و سال ۱۳۹۷ میان، دانمارکˇ ملکه ، مارگاریتا به عنوان أ سه اسکاندیناوی کشور ملکه حکومت بوگوده. کالمارˇ ایجایی ، شورش و داخلی درگیری أمره اورشین بوبوسته. سال ۱۵۲۰ میان وختی هشتاد تا جه سوئدˇ پیله اشراف ، شاه کریستین دوم فرمان أمره اعدام بوبوستید. باعث بوبو کی سوئدیان دورون ایتا ناسیونالیسیتی جنبش پا گیره و سوئدˇ اشراف و پیله کسان علیه کریستین دوم و کالمارˇ ایجایی شورش بوگودید. أ ایتفاق سوئد دئبار میان به نام استوکهولمˇ خونˇ حمام شناسیدی. سوئدی اشراف بتنستید کریستینˇ مایه دار دشکن بیدید و اونه جه حکومت دیمه بنأئید. سوئدیان ایتا نجیب زاده کی گوستاو واسا نام دأشتی به عنوان سوئدˇ شاه دوجین بوگودید. گوستاو واسا زمات میان ، سوئد خو آزاتی و استقلال بدس باورده و سوئد پادشاهی و دولت بوجود بومو. ایبار ده تازه قانونان بینیویشته بوبوسته. أ زمات میان مذهبی اصلاحات و پروتستانیسم پا بیگیفته. کلیسا ملی بوبو و کلیسا زمینان مصادره بوبوسته. پادشاهی قودرت بیگیفته و سال ۱۵۴۴ میان سلطنت موروثی بوبوسته.

پروتستانیسم خو جای سوئد میان وا بوگوده و اونه نفوذ ویشترا بوسته. سوئدˇ شاهان أ تازه مذهب پور هواخواه بید و پشتیبانی گودید و سوئد میان ، کاتولیک ˇ مذهب غیرقانونی اعلام بوبوسته. تا سال ۱۸۵۸ میان ، کاتولیک ˇ مذهب جرم بو و هرکس کی أ مذهب اعتقاد دأشتی و یا تبلیغ گودی ، مجرم بوستی و وادار بوستی سوئد جه کوچمال بوکونه. اوایل قرن هفدهم میان ، سوئد شاه ، گوستاو آدولف دوم ، کی ایتا پروتستانی متعصب بو. سی ساله جنگان میان ، آلمان دورون ، پروتستانیانˇ هواخواهی و یاور وأسی ، کاتولیکان جولو بجنگسته. سوئد خو دئبار و تاریخ میان پور مذهبی جنگان تجربه بوگوده و مذهبی ایختلاف به چوم بیده. أما هسأ سوئد میان ، مذهبˇ آزاتی وجود دأره و هر کی خوره تأنه به اختیار خو مذهب دوجین بوکونه و اعتقاد بدأره. سال ۱۹۵۳ میان ، سوئدˇ قانون اساسی دورون ، مذهبˇ آزادتی و اندیشه و ویر بینیویشته بوبوسته. هسأ سوئدˇ کشور به آزاتی ، سکولاریسم و روشنگری شناس ایسه.

سوئدˇ امپراتوری ، جه سال ۱۶۱۱ تا ۱۸۱۵

سوئدˇ خارجی سیاست ، کالمارˇ ایجایی فوگوردستن پسی ، اضافه گودن قلمرو بوبوسته. بالتیکˇ دریا ، سوئدیان اولویت بو و اوشان ناجه دأشتید کی بالتیکˇ دریا بطور کامل کنترل و خوشانه شین بوکونید. هنه وأستی سوئد و دانمارک میان رقابت وجود بومو و اوشانه اختلاف ویشترا بوسته. سال ۱۵۶۰ میان آخربسر ، أ دو کشور میان جنگ آغازا بوسته. سال ۱۶۳۰ ، سی ساله جنگان پسی ، گوستاو آدولف دوم زمات میان ، سوئد به ایتا پیله اوروپایی کشور تبدیل بوبوسته و سیاست دورون ایتا قودرت به حیساب بومو. سوئدˇ امپراتور ، گوستاو آدولف دوم موفقیت أمره آلمانˇ پروتستانیان هواخواه و یاور بدأ. سوئدیان بتأنستید دو تا جنگ دورون جه سال ۱۶۴۳ تا ۱۶۵۸ ، خوشانه همساده دانمارک دشکن بدید. وستفالنˇصلحˇ قرار داد سال ۱۶۴۸ و روسکیلدˇ قرارداد ، دانمارک أمره امضا بوبو کی باعث بوبوسته سوئدˇ صارا پیله تر ببه و فنلاند ، آلمانˇ کلسیا شهران و بالتیکˇ منطقه فوسینه. قرن هفدهم میان ، شأ گوفتن سوئدˇ اوج قودرت بو. أ زمات ایقتصاد و تجارت رونق بیگیفته و باخی جه سوئدیان دوردس مناطق واموجستید و مستعمره بپا دأشتنه آغاز اگودید. ایتا پاچه زمات دورون ، سوئدیان بتأنستید دلاوئر ، آمریکا میان مستعمره چگونید. حتی سوئدˇهند ˇخورتابˇ کمپانی تاسیس بوکونید. ولی سوئدˇ قودرت زود فگوردسته. سوئدˇ پادشاهی ، ابزار و قوت اونه نأشتی کی بتأنه درازمدت ایتا امپراتوری بمانه. سوئدˇ ایقتصاد سنتی بو و اونه ریشه و بون کیشاورزی أمره بو و هتو نی سوئدˇ جمعیت کم بو. کلسیا پیله جنگ میان (۱۷۲۱- ۱۷۰۰) سوئد دشکن بوخورده و اونه امپراتوری فوگوردسته. أ جنگ میان، سوئدˇ دوشمنان و رقیبان یعنی روسیه ، لهستان و دانمارک ایجایی بوگودید و هر سه کشور علیه سوئد جنگه سراگیفتید. سوئد پور جه خو زمینان جه دس بدأ و فقط اونه اصلی صارا ، ینی سوئد و فنلاند بمانسته. کلسیا پیله جنگˇ پسی ، سوئد قودرت فوگوردسته و روسیه بعنوان ایتا قودرت شناس بوبو و سوئد ˇجاجیگاه جیگیفته. ناپلئونی زمات جنگ میان ، سوئدˇ اوضاع اورشین بوبوسته و بحران حکومت وجود بومو. أ زمات میان سوئدˇ قلمرو کوچی تر بوبوسته و وادار بوبو کی فنلاند ، به روسیه واگذار بوکونه. سال ۱۸۱۰ میان ، ایتا فرانسوی ژنرال (ژان باپتیست برناد) نام ، سوئدˇ تاج و تخت بدس باورده و سوئدˇ شاه بوبوسته. أ زمات نروژ میان نی ، سیاسی اوضاع اورشین بو و نا آرامی وجود دأشتی. سوئدیان ، فنلاند عوض جا کی روسیه اوشانه دس جا جیگیفته بو ، تصمیم بیگیفته نروژˇ خاک فوسینید. آخر بسر سال ۱۸۱۴ میان ، نروژیان وادار بوبوستید سوئد أمره ایجایی بوکونید. سوئد - نروژ ˇ ایجایی تا سال ۱۹۰۵ درازا دأشتی کی اختلافات داخلی أمره فوگوردسته و نروژ نی ، سوئد جا سیوا بوبوسته.

هسا زمات

ایتا تاتایی جه سوئدی موهاجران سال ۱۹۰۵ میان

سوئد قرن هجدهم میان کی مصادف بو فرانسه اینقلاب و ناپلئون زمات أمره ، باعث بوبو تجارت جه رونق دکفه و رکود ایقتصادی نی پیش بایه. أ زمات سوئد دورون ایتا دوره سختی و سوتال زمات فأرسه کی باعث بوبوسته پورجه سوئدیان ، دس تنگ و سوتال بیبید. أ زمات میان نود درصد سوئدˇ جمعیت کشاورزی گودید و صنعت و تجارت جه رونق دکفته. ویشتر سوئدیان فقر و رکود أمره زندگی گودید. هنه وأستی ویشتر سوئدیان وادار بوبوستید به کلسيايي آمريکا موهاجرت بوکونید. تخمین زده بوبوسته جه قرن نوزدهم کی سوئد سه و نیم میلیون جمعیت دأشتی ، یک سوم سوئدیان ، خوشانه پئری خانانه دیمه بنأئید و به اجبار موهاجرت بوگودید. تا سال ۱۹۳۰ میان ، نصفه شش میلیون سوئدˇجمعیت موهاجرت بوگودید. ویشتر سوئدیان ، آمریکا و کانادا به عنوان خوشانه تازه خانه و زندگی دوجین بوگوده بید.

اواخر قرن نوزدهم میان سوئد کی ایتا سنتی و کشاورزی کشور بو به سمت مدرنیسم و ایقتصادی صنعت بوشو. سوئد پور جه مردومی جنبشان به چوم بیده. أ زمات میان سوئدˇ جامعه به سمت آزاتی و دموکراسی بوشو. مذهبی تعصب دیمه بنا بوبوسته و مذهب و کلیسا آزاتی و سازش أمره اداره بوستی. اجتماعی عدالت نی ویشترا بوسته و سوئدی زناکان برابری و خوشانه اجتماعی حقوق وأستی مبارزه بوگودید. قرن نوزدهم میان کی سوئدˇ ایقتصاد ، صنعتی بوبوسته بو و کارگران شمار ویشترا بوسته ، کارگران خوشانه حق و حقوق و شرایط کاری وأستی پور حق سأی بوگودید. سال ۱۹۰۷ سوئدˇ مرداکان حق رای بدس باوردید و تأنستید خوشانه نمایندگان دوجین بوکونید. سال ۱۹۱۷ ، سوئدˇ سوسیالˇ دموکراتˇ سیاسی جرگه دولت تشکیل بدأ و برنامه رفاهی و اصلاحات ادامه بدأ و سال ۱۹۱۹ میان به سوئدی زناکان حق رای فدأ. أ شرایط شأ گوفتن تا دومی جنگ جهانی نی ادامه دأشتی.

باوجود کی سوئد ، ایتا زمات امپراتوری بو و پور جنگان تجربه بوگوده اما پور سالان ایسه کی سوئدیان جنگستن دیمه بنائید و خوشانه کشور دورون صلح و سازش أمره زندگی کونید. جه سال ۱۸۱۴ میلادی ، سوئد هیته جنگ میان شرکت نوگوده و هر ته جنگ و سیاسی ایختلاف دورون کی دونیا میان ایتفاق دکفته بی طرف بمانسته. دو تا جنگ جهانی میان ، سوئد خو بی طرفی حفظ بوگوده باجود أنکی جه هر طرف ، جنگستن و ایله جار گودن وأستی تحت فشار بو. أ موضوع سوئدیان وأستی ایتا پیله موفقیت بو کی خوشانه ایتا آزاتˇ ملت و مردوم متعهد به صلح نیشان بدید و تا هسا سوئدیان أ موضوع وأستی گولاز کونید. سوئدیان سعی کونید خوشانه جا انساندوستی نیشان بدید و أجور کاران میان پور دس بدأرید. اوشان ویشتر ناجه دأرید موختلفه سازمانان کی حافظ صلح و امنیت ایسه حضور بدأرید. هسا سوئدˇ امنیت و رفاه دونیا میان شناس ایسه.

سال ۱۹۰۵ میلادی میان ، سوئد اوروپا ایجایی سازمان عضو بوبوسته. اما سوئدیان سعی بوگودید خوشانه اصیلˇ داب خوشانه ره بدأرید. هنه وأستی سال ۲۰۰۳ میان ، ایتا انتخابات دورون به عوضا بوستن واحد پولی به یورو موخالفت بوگودید و خوشانه ملی واحد پول (کرون) حفظ بوگودید. أ موضوع سوئدˇ داب ویژگی نیشان دیهه کی سوئدیان جغرز حضور بین اللملی ، به خوشانه هویت و داب اهمیت دیهید و اونه سرپا دأرید. دو قرن اخیر سوئد میان ، دانش ، فناوری ، هونر و ادبیات نی پور پیشرفت بوگوده و پور نیوسنده کس ، دانشمند ، متفکر ، هونرمند و ... وجود بومو.

جوغرافی

سوئد ، نروژ أمره ، اسکاندیناوی شبه جزیره تشکیل دیهه. سوئدˇ صارا به سمت نروژ کوهستانی ایسه و زمینˇ بولندی هرچه خورتابˇ سمت نزدیکتر به شیب ملایم به و بالتیکˇ دریا سمت کی فأرسه ، زمین پست تر ایسه.زمین شناسانˇ تحقیق نیشان دیهه کی سوئدˇ خاک ، ایتا جه قدیمی ترین خال جه پوسته زمین به حسیاب آیه و سوئدˇ طبیعی یخچالان پور زمات شین ایسه و به حدود دوازده هیزار سال پیش واگرده. سوئد میان پور دریاچه و سل وجود دأره کی اوشانه بولندی سطح پاچ و به دریا سطح نزدیک ایسه. سوئدˇ خط ساحلی ناهموار و سنگی ایسه کی جه هزاران جزیره به طول دوهیزار کیلومتر تشکیل بوبوسته. سوئدˇ آب وهوا جه جریان گرم اقیانوسی و نساآفتوزردی باد تاثیر بیگیفته. پانزده درصد سوئدˇ خاک ، کلیسا توک میان جای دأره. ماه می پسی تا ژوئیه میان ، شبانه روج آفتاب تابه. حتی نسا استوکهولم میان فقط چند ساعت وأستی هوا تاریک به. ماه دسامبر کی فأرسه ، أ موضوع واگردان کونه و فقط پینج ساعت وأسی هوا روشن ایسه و آفتاب تابه. لاپلند میان کی سوئدˇ کلسیا صارا ایسه. شب بیست ساعت درازا دأره و هوا تاریک ایسه و باخی چهار ساعت نی هوا گرگ و میش ایسه.جنگل و دامون ویشتر سوئدˇ خاک تشکیل بدأ کی ویشتر صنوبردار ، کاج ، توس دار سوئد میان وجود دأره. زغال اخته ، توت و شال کولا بطور وحشی و طبیعی سوئد میان فراوان ایسه.

سوئدˇ آب و هوا به نسبه موقعیت و جاجیگاه متفاوت ایسه. سوئدˇ نسا آب و هوا خنک و معتدل و کلیسا مناطق میان سرد و برفی ایسه. تابستان سوئدˇ نسا میان ، هوا خنک و گاهگلف ابری ایسه اما زمستان میان هوا سرد و برفی ایسه. چون سوئد ، کلیسا توک (قطب شمال) ورجا ایسا ، باعث بوبو کی سوئدˇ زمستان بولند و طولانی ببه و بطور کلی ویشتر سال آب و هوا سرد ایسه. سوئد نسبت به سایر کشوران ، زمستان روج میان ، تاریکی ویشتر و تابستان میان روشنایی زمات ویشتر ایسه. استوکهولم میانگین دما ، جولای دورون ۲۲ درجه و ژانویه دورون ۵- فأرسه.

جمعیت

سال ۲۰۱۹ سرشماری ، سوئدˇ جمعیت ۱۰۳۲۷۵۸۹ بو. سوئدˇ جمعیتˇ پراکندگی یکسان نیه و نسا میان جمعیتˇ تراکم ویشتر ایسه. یک سوم سوئدˇ جمعیت ، نسایی شهران میان زندگی کونید. آمار نیشان دیهه کی نسایی مناطق میان جمعیت ویشتر ایسه و رشد گودن دأره. مردم وأستی ، سوئدˇ نسایی شهران زندگی گودن ره بختر ایسه. هنه وأستی باعث بوبو کی سوئدˇ اقتصاد ، نسایی شهران میان جاجیگاه بدأره و فرصت شغلی ویشتر و حمل و نقل بختر ایسه. اما کلسیا مناطق ، شهرانˇ جمعیت کمتر ایسه و سرما وأستی ، مردوم گلف گلف زندگی کوونید. هنه وأستی کلسیا شهران به نسبه نسایی شهران امکانات کمتر بدأرید. أ موضوع سوئدˇ سیاستمداران وأستی ایتا چالش ایسه و اوشان تا هسأ هچین مردوم تشویق بوگودید کی کلسیا شهران دورون زندگی بوکونید.اما أ شرایط أمره نی ، سوئد میان سیستم آموزشی رایگان ایسه و همه تان ایتا شرایط برابر دأرید. دولت موظف ایسه کی حمل و نقل ، دانش آموزان ره همه تانه دس فأرس ببه. سوئدˇ جمعیتˇ رشد بجیر و معادل ۰۶۳% ایسه. جه سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۰ ، فقط ۶۳ هزار نفر به سوئد جمعیت زیاد بوبوسته. اونم نی ویشتر به مهاجران حضور واگرده. درواقع چند دهه ایسه کی سوئدˇ جمعیت پیرتر بوبوستن دره اما ورود مهاجران و تابعیت فدأن باعث بوبو کی جمعیت ایپچه رشد بوکونه و شأ گوفتن کی سوئد رشد جمعیت مهاجران وأستی ایسه. آمار نیشان دییه کی یک پینجم سوئدˇ مردومˇ نتاج ، مهاجر بید کی سالان پیش سوئد دورون کوچمال بوگوده بید. پیش بینی بوبوسته کی تا سال ۲۰۵۰ میلادی میان ، سوئدˇ جمعیت به یازده میلیون و سیصد نود هیزار کس فأرسه. اگر جمعیتˇ رشد هتویی بمانه ، تا سال ۲۰۹۹ ، سوئدˇ جمعیت به سیزده میلیون فأرسه.

هشتاد و پینج درصد سوئدˇ جمعیت شهر دورون زندگی کونید. سوئدˇ شهران به نسبه کوچی ایسه و ویشتر اوشانه جمعیت ده هیزار تا صد هیزار ویشتر نیه. سوئدˇ پاتخت و پیله ترین شهر استوکهولم ایسه کی دئه باخی شهران أمره ایختلاف زیاد دأره. استوکهؤلمˇ شهرستان جمعیت دو میلیون سیصد و پینجاه نفر و حدود یک میلیون نفر شهرˇ محدود دورون زندگی کونید. استؤکهؤلم ایتا شهر منحصربفرد ایسه. أ شهر ، چهارده تا جزیره میان به وجود بومو و رشد بوگوده و هسأ سوئدˇ مرکز سیاسی ، ایقتصادی و فرهنگی ایسه. یک سوم سوئدˇ تولید ناخالص ملی ، أ شهر وأستی ایسه. گۊتنبرگ سوئدˇ دومی پیله شهر ایسه کی حدود نیم میلیون جمعیت دأره.

• 
  استؤکهؤلم ، سوئدˇ پاتخت و پیله ترین شهر
• 
  گۊتنبرگ ، سوئدˇ دومی پیله ترین شهر
• 
  مالمؤ بندر ، سوئدˇ سومی پیله ترین شهر
• 
  اؤپسالا ، سوئدˇ چهارمی پیله ترین شهر
• 
  لینکۊپینگ ، سوئدˇ پینجمی پیله ترین شهر

سیاست

دولتˇشکل

ایتا تاتایی جه روزنباد (سوئدˇ دولتˇ جاجیگاه)

سوئدˇ حکومت ، پادشاهی مشروطه ایسه. سال ۱۸۰۹ میان ، سوئدˇ قانون اساسی بینیویشته و سال ۱۹۷۵ میان هنده اصلاح بوبوسته. سوئدˇ قانون اساسی ، حکومتˇ ویژگی و اداره گودن کشور نیشان دیهه و تصمیم گیری سیاسی ، اجرایی قودرت و مردومˇ حق و حقوق وأستی تنظیم بوبوسته. سوئدˇ قانون اساسی ، چهارتا خال جه تشکیل بوبوسته دره کی حکومتˇ ابزار ، حق جانشینی و سلطنت موروثی ، مطبوعاتˇ آزاتی و حق بیانˇ آزاتی ایسه. سوئد میان ، قانون اساسی اجرا گودن ارجح ایسه و جامعه دورون همه تان ره وا مفید ببه و شخصی منفعتان جولو اولویت بدأره.

سوئدˇ میان سیاسی قودرت ، مردوم جا آغازا به. سوئدˇ حکومتˇ سیستم ، مردوم دورون پایه و بون دأره و اوشانه گب وا پیش بشه. مردومˇ حقوق ، همه تان ره وجود دأره. سوئد میان نظارتی نهادان پور وجود دأره و مسئولانˇ عملکرد و کردوکار به دقت تحت کنترل ایسه و واموجسته به. سوئد میان اینتخابات ، هر چهار سال ایبارایتفاق دکفه. هسأ هفت میلیون سوئدی تأنید انتخابات دورون حضور بدأرید. انتخابات دورون مردوم ، پارلمانˇ نمایندگان ، شورای شهرˇ اعضا و شهرداران دوجین کونید. مردوم تأنید سیاسی جرگه‌ٰن میان فعالیت بوکونید و سیاست و سرنوشتˇ کشور دورون تاثیر بأنید.

ریکستاگˇ جاجیگاه ، سوئدˇ پارلمان

کشورˇ اول شخص ، پادشاه ایسه ، اما اونه جاجیگاه و قودرت تشریفاتی ایسه و سیاست دورون دخالت نوکونه. پادشاه اولی زای ، اونه جانشین ایسه و جانشینی وأستی ، زاکانˇ جنسیت تاثیر نأره. اداره گودن و اجرایی قودرت ،نخست وزیرˇ مسئولیت ایسه. سوئدˇ نخست وزیر هر چهار سال ایبار، توسط رهبران احزاب و سیاسی جرگه‌ٰن نامزد به و پارلمانˇ نمایندگان رای اعتماد مره دوجین به. نخست وزیر و دولتˇ اعضا ، موظف ایسید کی طبق قانون اساسی و اصول دموکراتیک عمل بوکونید و پارلمانˇ اعضا وظیفه دأرید کی دولت ˇ عملکرد فأندرید و نظارت بدأرید. سوئدˇ پارلمانˇ نام ریکسداگ ایسه و ۳۴۹ عضو دأره. ریکسداگ میان ، پارلمانˇ نمایندگان هر ته جلسه پسی خوشانه گزارش کار وا بصورت عمومی منتشر بوکونید.

هر ته سوئدی کی هیژده سالگی فأرسه و سوئدˇ شهروند ایسه، تأنه انتخابات دورون شرکت بوکونه. سوئدˇ انتخابات میان بسته به جمعیتˇ نسبت ، احزاب و سیاسی جرگه‌ٰن سهمیه دأرید. انتخاباتˇ قانون هتویی کی ، ایتا نماینده دوجین بوستن وأستی ، نسبت به کل آرا یا چهار درصد و یا دیوازده درصد نسبت به خو حوزه انتخاباتی اقل کم وا رای باوره. سال ۱۹۱۹ میان ، سوئدی زناکان موفق بوبوستید حق رای بدس باورید. سال ۱۹۲۱ میان ، اولی دفعأ بو کی زناکان انتخاب دورون شرکت بوگودید و پنج تا نماینده زن دوجین بوبوستید و پارلمان میان ورود بوگودید. هسأ نصف سوئدˇ پارلمانˇ اعضا ، زناکان ایسید. سوئد میان ۲۹۰ تا شهرداری وجود دأره و هر ته شهرداری خوره ایتا مجمع و شورا دأره. شهرداریان پور وظایف برعهده دأرید کی شامل جاده ، مدرسه ، خانه ، رفاهی و عمومی جیگاهان چکودن ایسه. شهرداریان وظیفه دأرید کی خوشانه منطقه میان همه تانه ره آب رسانی بوکونید و همه جوره امکانات تامین بوکونید. شهرداری وظیفه دأره کی مردومه مالیات فگیره و مالیاتˇ پول ، خدمات عمومی وأستی خرج بوکونه.

خارجه سیاست

سوئد سال ۱۹۹۵ میلادی میان ، اوروپا ایجایی سازمانˇ عضو بوبوسته و خو خارجی سیاستان ، باخی اوروپایی کشوران أمره یکسو و هماهنگ بوگوده. اوروپا ایجایی سازمان میان ، سوئد بیست تا عضو دأره کی اوشان بعنوان سوئدˇ دولتˇ نماینده ، أ سازمان میان حضور دأرید. سال ۲۰۱۴ میان ، سوئدˇ دولت خوره ایتا فمنيسمی دولت اعلام بوگوده و تصمیم بیگیفته خو سیاستان دورون برابری جنسیتی رعایت و خو خارجی سیاستان میان ، أ موضوع دنبال بوکونه. سوئدˇ اصلی هدف ، خارجی روابط میان ، امنیت داخلی و نزدیکی و ایله جار گودن خو همسادان أمره ایسه. سوئد کشوری ایسه کی پورتلاش کونه دنیا میان ، میانجی نقش بدأره. سوئد هیته نظامی و جنگی و یا دفاعی قرارداد میان حضور نأره. سوئدیانˇ سیاست هنه کی خوشانه منطقه و حتی جهان میان هرته درگیری و یا جنگ جولوی بیگیرید. سوئد ایتا جه سازمان ملل پیله یاور ایسه و هر ساله سازمان ملل کومک مالی دیهه. سوئد یک درصد خو تولید ناخالص ملی درآمد ، جهانی توسعه طرحان میان اختصاص بدأ. سال ۲۰۲۱ میان ، سوئد ، ریاست اوروپا امنیت و ایله جارˇ سازمان (OSCE)برعهده دأشتی. سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۱۸ میان ، سوئد شورای امنیت عضو بو.

سیاسی جرگه‌ٰن

پور زمات ایسه کی سوئدˇ سیاسی جرگه‌ٰن حضور فعال دأرید و ثبات أمره ایسید. هفت تا پیله سیاسی جرگه‌ٰن ، سوئد مئن فعالیت دأرید. چهار تا غیر سوسیالیستˇ سیاسی جرگه و دو تا سوسیالیستی جرگه و ایتا چپی جرگه کرا فعالیت دأرید. ایتا تازه سیاسی جرگه نی ایسه کی سبزˇ جرگه نام دأره کی طبیعت و محیط زیستˇ هواخواه ایسه. سوئدˇ سیاسی جرگه‌ٰن نام: سوسیالˇ دموکراتان جرگه (Sveriges socialdemokratiska arbetareparti) ، میانه رو جرگه (سوئدی: Moderata samlingspartiet) کی سابقه محافظه کاران جرگه ایسه ، میانی جرگه (سوئدی: Centerpartiet) ، سوئدˇ دموکراتˇ جرگه (سوئدی: Sverigedemokraterna) ، چپˇ جرگه (سوئدی: Vänsterpartiet) کی سابقه کمونیستانˇ جرگه ایسه ، مسیحی دموکراتˇ جرگه (سوئدی: Kristdemokraterna) ، آزاتی جرگه (سوئدی: Liberalerna) و سبزˇ جرگه (سوئدی: Miljöpartiet de Gröna) ایسه. هسأ سوئدˇ دولت ، سوسیالˇ دموکراتان و سبزˇ جرگه ایله جارجه تشکیل بوبوسته.

مایه دار

سوئدˇ بومی شیکاری جنگنده Saab JAS 39 Gripen

سوئدˇ مایه دار (سوئدی: The Försvarsmakten ) ایتا دولتی سازمان ایسه کی زیرنظر سوئدˇ وزارت دفاع ایسه. أ سازمانˇ وظیفه ، واموختن و تمرین دأهن تازه نیروهان و کشورˇ صارا دفاع گودن ایسه. سوئدˇ مایه دار ایتا جهانی ماموریت نی دأره کی هر ته ناآرام و جنگ بزه کشور میان کی سازمان ملل بخواسته ، بعنوان نیروی حافظ صلح حضور بدأره و امنیت اؤ منطقه تامین بوکونه. سوئدˇ مایه دار تامین امنیت و ثبات وأستی پور ماموریت میان جه أفغانستان ، عراق ، سۊريه و حتی تا آفریقایی کشوران میان حضور دأشتی. سوئد ایتا کشور ایسه کی پور زمات صلح و آرامش تجربه گودن دأره و هرته جنگ و آشوب کی دونیا میان دکفته ، جه دو تا جنگ جهانی میان و حتی سرده جنگ زمات میان حضور پیدا نوگوده و دیمه بمانسته. ولی سوئدˇ مایه دار ، دامیشک أ آمادگی و قوت دأره کی جه خو کشور و مرزان دفاع بوکونه. سوئدˇ مایه دارˇ سه خال بنام ، زمینی مایه دار ، دریایی مایه دار و هوایی مایه دار دأره. فرمانده کل سوئدˇ مایه دار (سوئدی: Överbefälhavaren) سوئدˇ پادشاه ایسه. جه سال ۱۹۷۴ ، پادشاهˇ نقش سوئدˇ مایه دار میان کمترا بوسته و هسأ اونه جاجیگاه بعنوان فرمانده کل تشریفاتی ایسه.

چند سالی ایسه کی جمعیتˇ رشد منفی و پیرا بوستنˇ سوئدˇ جمعیت ، سوئدˇ مایه دار وأستی ایتا مشکل بوبوسته. دهه بیست و سی میلادی میان ، پور سوئدیان ، خوشانه کشور جه موهاجرت بوگوده بید هنه وأستی باعث بوبو کی سوئدˇ جمعیت بسرعت پیرا به و زاد و ولد کمترا به و کمبود نیروی کار پیش بایه. هسأ کمبود پرسنل ، سوئدˇ مایه دار میان نی وجود دأره. هنه وأستی سال ۲۰۱۸ میان ، سوئدˇ مایه دار مجبور بوبوسته قانون ایجبارگیری تصویب بوکونه. کی چیهار هیزار نفر وارد مایه دارˇ خدمت بوبوستید. أ زمات اولین دفعأ وأستی بو کی زناکان به اجبار و مطابق قانون ، مایه دار میان وارد خدمت بوبوستید. سال ۱۹۶۰ میان اولین دفعأ وأسی ، زناکانˇ خدمت ، مایه دار میان مطرح بوبوسته بو و سالان پسی کی دوارسته سوئدی زناکان بطور داوطلب و ارادی تأنستید مایه دار میان ورود بوکونید. سوئدˇ مایه دار میان ، برابری جنسیتی وجود دأره و زناکان و مرداکانˇ حق و حقوق و درجه فگیفتن برابر ایسه. سوئد ، نروژ پسی ، دومین کشوری ایسه کی قانون بربری جنسیتی رعایت گودن دأره. زناکان ، سوئد مایه دار میان ویشتر خدمات عمومی و غیرنظامی و تحقیقاتی دورون فعالیت گودن دأرید. سوئد سرد جنگˇ پسی ، خو نظامی بودجه کمتر بوگوده و مایه دارˇ پرسنل محدود بوگوده. ولی روسیه فتورکستن اوکراینˇ پسی ، باعث بوبو کی سوئدیان خوشانه سابقه سیاست دیمه بنید و سوئدˇ دولت تصمیم بیگیفته کی تا پینج سال ، نظامی بودجه چهل درصد اضافا به و پرسنلˇ تعداد و ایجباری زمات دوبرابر بوکونه. سوئدیانˇ هدف هنه کی روسیه جولو آمادگی دفاعی و جنگستنˇ توانˇ بدأرید. سوئد ، پیمان ناتو عضو نیه ولی اوروپایی کشوران أمره ارتباط نزدیک دأره.

ایقتصاد

إسکانیا کارخانه صارا

سوئدˇ ایقتصاد و صنعت درمقایسه اونه مساحت و جمعیت ، متنوع و پیشرفته ایسه. چند تا پیله شرکت سوئد میان جیگا دأرید کی خوشانه محصولات به تمام دونیا صادر کونید. سوئدˇ ایقتصاد ، آزاتی و نوآوری أمره ایسه و هتویی کی بخش دولتی قوی ایسه بخش خصوصی نی پور فعالیت دأره و اوشان میان و کارگرانˇ اتحادیه و اصناف أمره تعامل و ایله جار نهأ. ۳۶ درصد سوئدˇ تولیدبوبوسته محصولات ، صادرات شین ایسه. سوئدˇ ایقتصاد ، جهانی ایقتصاد و موختلفه کشوران أمره ارتباط و خارجی بازاران میان حضور فعال دأره. سوئد ، اوروپا ایجایی سازمان عضو ایسه. اما یورو واحدˇ پولی جه ایستیفاده نوکونه و سوئدˇ ملی پول کی کرون (سوئدی: krona) نام دأره بعنوان سوئد واحد پولی بمانسته. سوئد میان ده درصد زمینان کیشاورزی ایسه کی ویشتر مردوم و یا بخش خصوصی شین ایسه. جنگلˇ وضعیت نی هتویی ایسه و بخش خصوص اونه مالکیت دأره. فقط پینج درصد جه سوئدˇ جنگلان دولت دس میان نهأ. اما حق مالیکت و انحصارگودن سوئد میان وجود نأره. سوئدˇ قانون دورون بینیویشته بوبو کی محیط زیست و جنگلان همه تان ره وا دس فأرس ببه. هیکس اجازه نأره خو زمین پرچین بکشه و یا حدود بوکونه. مردوم تأنید أ جور صارایان دورون آزاتی أمره دوارید و یا چادر بزنید. ساخت و ساز و خانه چگودن ، خوشانه ایتا معیار و قانون دأره. هر کس کی خانه چگودن دأره موظف ایسه کی همه تانه استانداردان رعایت بوکونه. دولت خودش نی ، خانه سازی دورون دس دأره و أ خانه‌ٰن مناسب کارگران و قشر کم درآمد جامعه ایسه. سوئد دورون ، فروش و یا رهن و اجاره دولتی ساختمانان نسبت به ساختمانی کی صاحبان شخصی دأره ویشتر ایسه. سوئدˇ دانشˇ موهندسی و تکنولوژی بوجور ایسه. هنه وأستی سوئدˇ صنعت دورون ابزار و محصول باکیفیت چگوده و به سراسر دونیا صادر به. سوئدˇ موهم ترین صنعتی محصولاتی که سراسر دونیا اوسی به مأشین و انواع کامیون ، هواپیما ، خانگی لوازم ، صنعتی دزگاهان ، برقی ابزار ، فولاد ، انواع سلاح ، کاغذ ، شیمیایی مواد و دارو مأنستن ایسه.

مردوم

مذهب

اوپسالا پیله کلیسا ، سوئدˇ سابقˇ ملی کلیسا

سوئدˇ تاریخی آثار و باستانی جیگاهان ، نیشان دیهه کی جه قدیمی زمات ، مذهب و اعتقادات چی تو بو. واموجسته قبران و سنگ بتاشته آثار نیشان دیهه کی ایتا سیستم باستانی چند خودایی قبل مسیحیت ، سوئد میان وجود دأشتی. سوئدی بومیان کی اوشانه نورس دوخانید، خورشید و آسمان فأندرستن أمره ، تغییر گودن فصل ، پاکاچینا گودن (برداشت محصول) و آب و هوا شرایط بشناختید و شأ گوفتن کی همه أ کاران اوشانه ره ایجور مذهبی مراسم بو. هتویی کیهان شناسی باعث بوبو کی نورسˇ قدیمˇ اسطوره و مذهب شیکل بیگیره. نورسˇ قدیمˇ مذهبˇ دورون ، چندتا خودا وجود دأشتی. اوشانه پیله خودایان ، اودین ، ثور ، فریا بو. قرن یازدهم میان ایتا کشیش بنام برمنˇ آدام بینیویشته کی: " وایکینگانˇ دین دورون ایتا داب نهأ کی هرهشت سال ، خوشانه خودایانه وأسی آدم قوربانی کونید. قدیمی زمات جه ، اوپسالا میان ایتا جیگا نهأ کی وایکینگان ، اؤیه آدمان قوربانی کونید". قرن یازدهم میان ، کاتولیکˇ مذهب رواج بیگیفته و سوئدیان مسیحی بوبوستید. تا پانصد سال کاتولیکˇ مذهب ، سوئدˇ رسمی دین بو. قرن شانزدهم میان ، پروتستانیسم (لوتریسم) و مذهبی دچین واچین (اصلاحات) اروپا میان پا بیگیفته و أ زمات بو کی لوتری باوران ، سوئد میان پور هواخواه پیدا بوگوده. هتویی بوبوسته کی سوئدˇ رسمی دین پروتستان بوبو و مذهبˇ دچین واچین آغاز بوبو و کلیسا ملی بوبوسته. تا سال ۲۰۰۰ میان ، لوتری کلیسا ، سوئد رسمی و ملی کلیسا بو. ایتا آمار نیشان دیهه کی سه پنجم سوئدˇ جمعیت ، لوتری کلیسا (سوئدی: Svenska kyrkan) عضو ایسید. جغرز لوتری کلیسا، قرن نوزدهم اواخر ، سوئدˇ خانگی کلیساهان پا بیگیفته و تا هسأ اوشان شمار ویشترا بوسته. چند دهه موهاجرت باعث بوبوکی جغرز مسیحیتˇ موختلف مذهبان ، سایر ادیان نی سوئد میان وجود دأره. یهودیان قدیمی ترین اقلیت مذهبی سوئد میان ایسید. جه سال ۱۷۷۶ میلادی ، یهودیان برسمیت شناخته بوبوستید و آزاتی أمره ، بتأنستید خوشانه مذهبی مراسم بپا بدأرید. مسیحیتˇ پسی اسلام ، سوئد پیله ترین دین ایسه. ویشتر سوئدˇ موسلمانان ، موهاجرانی ایسید کی چند دهه اخیر دورون به أ کشور موهاجرت بوگودید. أ چند تا دهه دورون سوئد میان فراوان مسجد چگوده بوبوسته و تخمین بزه بوبو کی حدود صد هیزار نفر عبادت و مراسم مذهبی وأسی ، مساجد دورون حضور فعال دأرید.

سوئدˇ ملی کلیسا جاجیگاه ، اوپسالا میان نهأ، سوئدˇ سکولاریسمˇ قانون باعث بوبو کی جه سال ۲۰۰۰ کلیسا و دولت سیوا ببید و هسأ سوئد ، کلیسای رسمی و دولتی نأره. اسکاندیناوی کشوران میان ، سوئد تنها کشوری ایسه کی دولتی کلیسا دیمه بنأ و اعلام بوگوده کی هیته رسمی دین أ کشور میان وجود نأره. بطور کلی سوئد ایتا جامعه سکولار و غیرمذهبی ایسه و چند دهه اخیر مذهب و اعتقادات سوئدˇ جامعه دورون کمرنگ بوبوسته. هسأ ۵۵ درصد سوئدیان کلیسا مراسمان میان حضور دأرید کی ویشتر سالمندان و پیران جه شامل به. آماران نیشان دیهه کی هر روج مردومˇ حضور کلیساهان دورون کمترا بوستندره به ویژه جوانان و سوئدˇ تازه نسل کی به مذهب کمتر علاقه نیشان دیهید.

زوان

سۊئدي زوان (سوئدی: Svenska) سوئدˇ اصلی زوان ایسه و فنلاندي زوان دومی زوان پورکاربرد سوئد میان ایسه. سوئدی ایتا زوان جه اسکاندیناوی زوانان ایسه و اونه ریشه و بون واگرده به کلسیا ژرمانی زوانان. سوئدی زوان ، دانمارکی و نروژی زوان أمره نزدیک ایسه و هر سه تا زوان ، همه تانه ایتا جرگه ایسید. قرن بیست و یکم میان ، هشت میلیون نفر سوئدی زوان أمره گب زنیدی و اوشانه ماری زوان ایسه. تا دومی جهانی جنگ پیشی ، سوئدی زوان باخی مناطق إستونی و لاتویا میان بو کی رواج دأشتی. سوئدی زوان ، تاریخ میان پور تغییر بوگوده و اونه ساختار دچین واچین بوبوسته. سوئدی سالیان سال ایتا زوان واحد نوبو و موختلف گویشان و شیکلان دأشتی. قرن ۱۴ و ۱۵ میان ، سوئدی زوان اصلاح بوبوسته و هسا سوئدی (مدرن سوئدی) بوجود بومو. سوئدی زووان چند ته موختلفه گویش دأره. جغرز سوئدی ، سوئد میان موختلف زوانان فنلاندی زوان ، مینکیلی ، ییدیش و رومی زوان مأنستن وجود دأره هر ته خوشانه ره ایتا جرگه گب زن دأره. آلمانی و سوئدی زوان ، دوتا زوان مشترک و نزدیک ایسید و شأ گوفتن کی آلمانی پور تاثیر سوئدی زوان رو بداشته. تا دومی جهانی جنگ ، آلمانی ایتا خارجی زوانˇ پورکاربرد و بین الملی بو. اما جنگ جهانی پسی اینگیلیسی زوان اونه جاجیگاه جیگفته و هسا سوئد میان بین اللملی و پورکابر زوان ایسه. سوئدی زوان، فنلاند میان نی ایتا رسمی زوان ایسه و زوان دوم أ کشور ایسه. دومی خارجی کشوری کی سوئدی اونه میان رواج دأره ، آمريکا ايجؤنأبؤ ايالتؤن میان ایسه. آمریکا جمعیتˇ آمار نیشان دییه کی حدود نیم میلیون آمریکایی ،سوئدی زوان أمره گب زنید کی اوشانه دومی زوان ایسه. درواقع اوشان سوئدی موهاجرانˇ نسل جه ایسید کی به آمریکا موهاجرت بوگوده بید و شأ کوفتن کی سوئدی زوان ، درواقع اوشانه ماری زوان ایسه.

اينگيليسي زوؤن سوئد میان ، دومی زوان رایج ایسه و به عنوان ایتا جهانی زوان جامعه و رسانه دورون زیاد ایستیفاده به. اینگیلیسی واموختن مدرسه دورون ایجباری ایسه. حدود نود درصد سوئدیان به اینگیلیسی تأنید گب بزنید و اینگیلیسی پور سازمان و اداران دورون بعنوان ایتا زوان اداری و کاری اسفتاده به. أ موضوع باعث بوبوسته کی خارجیانی کی به سوئد سفر کونید جه توریستان ، صنعتگران یا دانشمندان و ... راحت بتأنید مردوم أمره ارتباط بدأرید و خوشانه کاره پیش ببرید.

آموزش

اوپسالا دانشگاه

سوئدˇ نظامˇ آموزشی سیستم ، دوازده ساله ایسه. زاکان شش سالگی جه مدرسه وا بیشید. تحصیل تا کلاس ده اجباری ایسه. جه کلاس ده تا دوازده مدرسه شئون اختیاری ایسه. سوئدˇ آموزشˇ سیستم ، نوآوری و خلاقیت رو تمرکز دأره و سعی کونه زاکان أ ایده أمره آشنا بوکونه. سوئد میان مهدکودک (سوئدی: Förskola) نام دأره و یک تا پینج ساله زاکان وأستی ایسه و اونه هدف آموزشی جغرز بازی و سرگرمی ، سعی دأره کی زاکانˇ استعداد کشف بوکونه. مهدکودکان سوئد میان توسط شهرداریان اداره به. دولت زاکانˇ تحصیلˇ هزینه وأستی ، والدین یارانه فأده. یارانه اندازه و حدود بستگی به زاکانˇ پئرومار درآمد و شرایط رفاهی و ایقتصادی دأره. هر ته سوئدی خانواده کی درآمد ویشتر بدأره ، یارانه کمتری فأگیره و مجبور ایسه خوشانه زاک تحصیل وأستی مبلغ ویشتری هزینه بوکونه. اما بطورکل شأ گوفتن سوئد میان ، تحصیل ویشتر خانواده‌ٰن وأستی رایگان و هچین ایسه. تحصیلˇ هدف هنه کی ، زاکان خوشانه توانایی ، استعداد ، جنسیت و ویژگی بشناسید و مطابق خوشانه شرایط ، خوشانه رشته تحصیلی دوجین بوکونید و ادامه بدید. اجباری مدرسه شئون ، سوئد میان چهار مرحله دأره. اولی مرحله تا پیش دبستانی زاکان (سوئدی: förskoleklass) ایسه. دومی مرحله کلاس یک تا سه (سوئدی: lågstadiet) ، سومی مرحله کلاس چیهار تا شیش(سوئدی: mellanstadiet) و چهارمی مرحله ، کلاس هفت تا نهم (سوئدی: högstadiet) نام دأره. أ برنامه کلاسی زاکان شش تا سیزده سال وأستی ایسه. ایجباری آموزش ، سامی مردومان وأستی کی ایتا اقلیت ایسید نی وجود دأره. سامی زاکان خوشانه وأستی مدارس مخصوص (سوئدی: sameskolor) دأرید کی اوشان کیتابان ، سامی زوان أمره ایسه. سوئد میان ، دبیرستان (کلاسان ده تا دیوازده) اختیاری ایسه و دانش آموزان ایتا برنامه سه ساله دورون ، خوشانه رشته تحصیلی دوجین کونید.

سوئدˇ دانشگاهان دونیا میان معتبر و پیشرو ایسید. جغرز چند ته دانشگاه ، سوئدˇ دانشگاهان همه تانه دولتی ایسید. چندته خصوصی دانشگاه و آموزشی مراکز نهأ ، گوتنبرگˇ تکنولوژی دانشگاه و یا استوکهولمˇ ایقتصاد دانشگاه مأنستن ، کی معروفیت و آوازه دأرید. سوئدˇ دانشگاهان جه لحاظ کیفیت رتبه و علمی سطح بوجور و معتبر ایسیده . بطور کلی سوئدˇ دانشگاهان، جهانی دانشگاهان رتبه میان ، سرآمد ایسد و پیله جاجیگاه دأرید.

موهاجران

دومی جنگ جهانی پسی ، نیاز به تازه نیروی کار احساس بوبوسته و موهاجرت گودن سوئد دورون ویشتر بوبو. ویشتر سوئدˇ اولی موهاجران ، اوروپا خورتاب شین بید. جه دهه ۱۹۸۰ میلادی ، آسیا خورتاب ، آفریقا و خاورمیانه جه پور موهاجران ورود بوگودید. سوئدˇ موهاجران دلایل سیاسی ، جنگ و ایقتصادی موشکلات وأستی خوشانه کشورا ترک بوگودید و به سوئد موهاجرت بوگودید و خوشانه زندگی سرا گیفتید. ویشتر سوئدˇ موهاجران جه کشوران ، ایران ، عراق ، لبنان و تۊرکيه مأنستن ایسید. ایتا جرگه جه نسایی آمریکا مردوم ، دلایل سیاسی وأستی ، سوئد میان پناهنده بوبوستید و کرا زندگی کونید. سوریه داخلی جنگ باعث بوبو کی ایتا سیل موهاجرت اوروپا میان وجود بایه. سوئد ایتا خوجیر جیگا ، موهاجران وأسی بو کی اوروپا میان اویرا بوسته بید. جه سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۴ میان ، موهاجران ˇورود به سوئد زیادأ بوسته. فقط سال ۲۰۱۴ میان ، هشتاد هیزار موهاجر سوئد میان ورود بوگوده. أ آمار سال ۲۰۱۵ میان دوبرابر بوبوسته و به صدوهشتاد هیزار فأرسه. ویشتر اوشان ، سوریه مردوم بید کی جنگ جه جیویوشته بید. ایتا آمار نیشان بدأ کی سوئد دورون جه هر شش نفر ، ای نفر یا موهاجر ایسه یا اونه نتاج موهاجر ایسید. سوئدˇ موهاجران پور تاثیر سوئدˇ جامعه و ایقتصاد دورون بنأئید و باعث بوبوستید کی موختلفه فرهنگان سوئد میان ورود بوکونه و سوئدˇ داب چند فرهنگی ببه. موهاجرانˇ زیادا بوستن باعث بوبو کی سوئدˇ دولت خو سیاست عوضا کونه و موهاجرانˇ ورود به کشور و ویزا فأدن کمتر و محدود بوکونه.

ایتا تاتایی بوسوخته ماشینان جه ، هوسبی شورش دورون

سوئدˇ جامعه تا دومی جهانی جنگ ، ایتا جامعه دوسته و محدود و اونه جمعیت خالص و بدون موهاجران بو. دومی جهانی جنگˇ پسی ، سوئد ایقتصاد صنعتی بوبو و رشد بوگوده و به تازه نیروی کار نیاز پیدا بوگوده. هنه وأستی بو کی موهاجرت گودن سوئد میان داب بوبوسته. موهاجرانˇ ورودˇ وأسی ، سوئدˇ جامعه پور تغییر و تحول به چوم بیده و ایتا تازه شکل بیگیفته. بطور کلی شأ گوفتن کی سوئدˇ جامعه ایتا آرام و تام بزه جامعه بو ولی موهاجرانˇ ورود أمره باعث بوبو سوئدˇ جامعه و ایقتصاد تغییر بوکونه و اوشان حضور سوئدˇ ایقتصاد رو تاثیر مثبت دأشتی اما گاهگلف تاثیر منفی نی سوئدˇ جامعه دورون دأشتی و باعث مشکل بوستی. موهاجران وأسی ، همه تانه ره سوئد جامعه زندگی گودن موفقیت أمره نوبو. سوئدˇ ایقتصاد و بازار کار محدود بو و همه تتانه کار پیدا نوبوستی. أ موضوع سوئد میان ایتا ناهنجاری بوبوسته و نابرابری اجتماعی پیش بومو. ماه می ۲۰۱۳ میان ، هوسبی محله (سوئدی: Husby) دورون ، استوکهولمˇ حومه میان ایتا شورش سر بیگیفته و چند روج میان شهر دورون آشوب بپا بوبوسته و مردومˇ زندگی اورشین بوبو. أ اعتراض دورون چند تا خانه و ماشین بل بیگفته و معترضان شلوغی وأستی پور خسارت شهر دورون بوجود بومو. أ ایتفاق سوئد میان کم سابقه بو اما سوئدˇ اختلاف طبقاتی و ناعدالتی نی نیشان بدأ و مردوم هنه وأسی اوکو بوخوردید. شورشˇ بهانه هن بوبوسته بو کی ایتا مامور پولیس به ایتا پیرمرداک کی موهاجر بو تیر فوداشته و اونه بوکشوته بو. شورشیان و معترضان ویشتر بیکاره جوانان و موهاجران بید کی خوشانه محرومیت و نابسامانی زندگی وازده بومو بید و نسبت به تبعیضی کی سوئد جامعه میان وجود دأشتی معترض بید. أ شورش وأسی پور خرابی و خسارت بوجود بومو. چندته روج کی دوارسته ، آخربسر سوئدˇ پلیس بتأنسته اوضاع کنترل بوکونه و شهر تام بزه و آرام بیگیفته. أ حادثه پسی ، متعصبˇ سوئدیان و محافظه سیاسی مرداکان ، دولتˇ سیاستان ، موهاجران جولو پور انتقاد بوگودید. سوئدˇ راستˇ سیاسی جرگهه‌ٰن ، سوسیالˇ دموکراتانˇ جرگه مأنستن نسبت به موهاجرانˇ ورود خوشانه مخالفت ویشترا گودید و دولت جا بخواستید کی موهاجرانˇ ورود محدود بوکونه.

داب

ملی جشنان

سوئدیان دوتا پیله ملی جشن ، بنام کریسمسˇ جشن و تابستانˇ نیمه جشن دأرید. کریسمس ۲۴ دسامبر میان ایسه و چند روج بمانسته به تازه سال ، لوسیا جشن برگذار به. لوسیا جشن ایتا سونتی جشن و ایجور تازه سال پیشاشو ایسه کی اونه میان تره و تنگوله ریکان و لاکویان ، سیفیده و تازه رخت دوکونید و شمع روشن کونید و آواز خوانید. تابستان نیمه جشن نی بولند ترین تابستان روج وأستی جشن گیرید. أ روج میان سوئدیان میهانی گیرید و رقص و آواز دارید. أ روج میان دریایی خوراک خورید کی ویشتر اوشانه خوراک ، پیلأ پابوزگیره ایسه. ششم ژوئن سوئدˇ ملی جشن روج ایسه. أ روج میان گوستاو واسا سوئدˇ شاه بوبوسته و سوئد خو آزاتی جیگیفته.جه سال ۱۹۸۳ ، سوئدیان أ روج میان جشن گیریدی و جه سال ۱۸۰۹ ، أ روج میان بو کی سوئدˇ قانون اساسی ، هنده اصلاح و بینیویشته بوبوسته.

خوراک

سوئدی کوفته

سوئدˇ خوراک به دو خال سنتی و مدرن تقسیم بوبوسته. ایتا دسته سنتی خوراک ایسه کی سوئد دورون اونه خانگی خوراک (سوئدی: husmanskost) دوخانید. سنتی خوراکانˇ ریشه و بون واگرده به سوئدˇ کیشاورزی محصولان کی جه قدیم زمات کشت بوستن دأره و شامل سئب زمینی و انواع سبزیجات ایسه و ماهی و گوشت أمره ترکیب به. سوئدˇ سنتی خوراکانˇ دورون پنیر و انواع سس زیاد مصرف به. جه سوئدˇ سنتی خوراکان شأ ، سوئدی کوفته و ترشه شاه ماهی نام بوردن. سوئدی کوفته (سوئدی: köttbullar)، سوئدˇ ملی خوراک ایسه و سوئدیان ، کریسمسˇ تعطیلات دورون اونه خورید. سوئدی کوفته چرخ بوگوده گوشت گاو یا خوک ، شیر ، سوخاری آرد ، مرغانه و پیاز أمره چگوده به و اونه أمره سئب زمینی پوره و ایجور جنگلی توت (لینگونبری)نام أمره خوریدی. دریایی خوراکان ، سوئدیانˇ سفره زیاد خورده به. ترشه شاه ماهی ایتا دریایی خوراکˇ محبوب و پورمصرف ایسه و هر ته مراسم و میهمانی دورون بعنوان ایتا مجلسی خوراک خورده به. دومی دسته ، واردبوبوسته خوراکان ایسه کی سایر کشوران جه سوئد دورون داب بوبوسته و شامل انواع فست فوود ، همبرگر ، پیتزا ، فلافل و انواع کباب... مأنستن ایسه. موهاجرانˇ ورود باعث تنوع خوراک ، سوئد میان بوبوسته. هسا سوئدˇ پیله شهران میان ؛ مالمو ، لوند ، هیلسینگبورگ مأنستن ، موختلف رستورانان تایلندی ، ایرانی ، یونانی ، ایتالیایی ، هندی و... وجود دأره. بطور کلی شأ گوفتن کی سوئد میان تنوع خوراک وجود دأره. هنه وأستی توریستانی کی به أ کشور سفر کونید ، هرته سلیقه و ذائقه ره ، همه تانه ره دیل بخواه خورد و خوراک وجود دأره. سوئد دورون قأوه پور مصرف به و سوئدیان هرته روج میان خوشانه کار و فعالیت دورون چند وعده قأوه خوریدی. سوئدیان وأستی قأوه خوردن بعناون ایتا میان وعده داب ایسه کی سوئد دورون اونه فیکا (سوئدی: Fika) دوخانید. سوئدیان قأوه -ی شیرینی یا انواع کیک أمره ، بعنوان ایتا میان وعده خوریدی. هسأ دونیا میان سوئد دومین قأوهˇ مصرف کننده ایسه.

میزقون

سوئد دورون شرایط هونری خوجیر ایسه. سوئدˇ دولت ، هونر و هونرمندان یاور دیهه. ارائه گودن هونر فقط وابسته به شخصی هزینه نیه و دولت ، جوانان و تازه هونرمندان کومک مالی و حمایت کونه. سوئدˇ جامعه دورون هونرمندان دغدغه مالی نأرید و تأنید خاطر آسوده و خلاقیت أمره خوشانه هونری کاران دونبال بوکونید. هرته انجمن و هونری صنف ( موزه ، کیتابخانه ، گالری جیگا ، مجله و... مأنستن) سوئد دورون ایسا ، دولت جه یارانه فأگیره. دولتˇ کومک اگه نبه ، همه تان ره امکان ادامه کار و هونری فعالیتان وجود نأره. سوئد میان کیتابخانه ، هونری جیگاهان و موسیقی مراکز ، مردوم وأستی دس فأرس ایسه و جوانان تأنید خوشانه چم و استعداد واموجید و پیلأ کونید. سوئدˇ میزقون متنوع و پیشرفته و دونیا میان سر شناس ایسه. جه دهه ۱۹۹۰ میلادی ، سوئدˇ میزقون ، پور خوجیر آهنگ چگوده و بازار دورون اوسی بوگوده. شأ گوفتن کی سوئدˇ پاپˇ میزقون ، آمریکا پاپˇ میزقون أمره کی کی (برابری) ایسه و استؤکهولم ، شهر لؤس آنجلس مأنستن دنیا میزقونˇ پایتخت ایسه. پور سوئدی ميزقؤن‌چئن‏ ایسائید کی اینگیلیسی خوجیر گب زنید و ترجیح دیهید کی اینگیلیسی زوان أمره خوشانه آهنگان چکونید. هنه وأستی اوشانه خوجیر آهنگان ، اینگیلیس و آمریکا دورون و حتی باخی دونیا میان شناخته بوبوسته و اوشانه کاران پورفروش ایسه. پیشتازی تکنؤلؤژي نی ، باعث بوبو سوئدˇ میزقون ترقی بوکونه. هسأ بخترین دنیا میزقونˇ استودیوهان سوئد دورون نها.

آلفرد نؤبلˇ جایزهˇ نیشان

نؤبلˇجایزه

نؤبلˇ جایزه ، موهمترین علمی جایزه دونیا میان ایسه. نوبل جایزه جوری کی تعریف بوبوسته هتویی ایسه کی به کسانی تعلق گیره کی ایتا سال دورون ویشترین خدمت به مردوم بوگوده و اوشانه وأستی مفید ببه. جه سال ۱۹۰۱، چند تا علمی خال ، فیزیک ، شیمی ، پيجشکي ، ادبیات و صولح مأنستن نوبلˇ جایزه تعلق بیگیفته. سال ۱۹۶۸ میان ، نؤبلˇ ایقتصادˇ جایزه نی، به یاد آلفرد نؤبل کی ایتا سوئدی دانشمند بود توسط سوئدˇ بانک مرکزی اضافا بوسته. أ قرن دورون ، پور پیله کسان جه دانشمندان و مخترعان ، نوبل جایزه ببردید. اختراعئن ، ایکسˇ اشعه ، رادیو اکتیو ، پنی سیلین مأنستن شامل نؤبل جایزه بوبوسته. بأضی نویسنده کسان کی نؤبلˇ أدبياتˇ جايزه ببردید ، جه گابريل گارسيا مارکز رمان صدسال تنأيي وأستی و دؤریس لسینگ داستان واش آواز خوانه شأ نام بوردن.