فنلاند

ايته کيشور ايسکانديناوي مئن

فنلاند ىا فينلاند (فنلاندي: Suomi؛ سۊئدي: Finland) کي اۊن ٚ رسمي نام فنلاند ٚ جؤمۊري (فنلاندي: Suomen tasavalta؛ سۊئدي: Republiken Finland) ايسه، ايته کيشور اۊرۊپا کلسيا مئن ايسه. فنلاند حۊدۊد ۵,۴ ميليۊن نفر جمعيت دأره ؤ اۊن ٚ مرکز هئلسينکي ايسه. ويشتر جه اي ميليۊن نفر جه فنلاند ٚ جمعيت، هئلسينکي دۊرۊن زيوده. فنلاند کلسيا جه نؤروژ، خۊرتاو ٚ جه رۊسيه ؤ خۊرخۊس ٚ جه سۊئد-أ فأرسه. أ کيشور ٚ پۊل ٚ واحد ىۊرؤ ايسه. دۊته زوؤن اي کيشور ٚ ميئن رسميت دأنن يته فنلاندي يته'ن سۊئدي. ۶۹,۸ درصد ٚ فنلاند ٚ جمعيت پيرؤى لۊتريسم، ايته آئين مسيحيت ٚ خال ٚ جي ايسن ؤ ۲۹,۴ درصد'ن مذهبي ندأنن.[۶] فنلاند ايسکانديناوي میان جابیگیفته دره. اۊن ٚ آو ؤ هأوا سرد ؤ قؤطبي ایسه. دۊ سوؤم فنلاند دامؤن ٚ جه تشکیل بۊبؤسته ؤ ویشترین مقدار مساحت جنگل، اۊرۊپايي کيشوران ٚ مئن دأره. فنلاند ٚ جاجيگاه جۊری ایسه کي اۊرۊپا خۊرتاو ؤ خۊرخۊس ٚ سامانسر ٚ مئن نهأ.[۷]


فنلاند ٚ جؤمۊري
Suomen tasavalta
Republiken Finland
فنلاند
ميللي سۊرۊد: أمي سامان


فنلاند ٚ جيگا
مرکزهئلسينکي
رسمي زوان فنلاندي، سۊئدي
رائج ٚ زوانان فنلاندي، سۊئدي، سامي، کارلي
نژادي جرگه‌ئن  فنلاندي (۹۱/۹۸٪)
غیر فنلاندي (۸/۰۲٪)
دين مسيحي
أهالي نام فنلاندي، فين
حکۊمت ٚ نؤع جؤمۊري
حاکمان 
 • ريئيس جؤمۊر
 • نخست وزير

سالي نينيسته
سانا مارين 
پيلئکي
 -  پيلئکي ۳۳۸,۱۴۵کيلۊمتر مربع (۶۴اؤم)
 -  آو‌ (٪) ۱۰,۰
جمعیت
 -  سرشۊماري ۵,۴۷۵,۰۰۰ (۱۱۶اؤم)
 -  جمعيت ٚ تراکؤم ۱۶ نفر ايته کيلۊمتر مربع مئن[۱]/km۲‏ (۲۱۳اؤم)
جي‌دي‌پي (تخمين ۲۰۲۰)
 -  مجمۊع ۲۵۷ تريليۊن دؤلار[۲] (۶۰اؤم)
 -  سرانه ۴۹,۳۳۴ دؤلار[۳] (۱۹اؤم)
جيني شاخص (۲۰۲۰) ۲۶/۲[۴](بيجير) 
اچ‌دي‌آی (۲۰۱۹) ۲۰۱۹ (پۊر بۊجؤر) (۱۱اؤم)
پۊل ٚ واحد ىۊرؤ (EUR)
زمات ٚ جيگا ىۊتي‌سي ۲+ (جهاني ساعت+۲)
 -  تاوستاني (DST) ىۊتي‌سي ۳+ (جهاني ساعت)
تقويم ميلادي تقويم
فرانئن ٚ ور راست
اينترنتي دامنه .fi
تلفؤن ٚ پيش شۊماره +۳۵۸

یخبندانˇ زمات پسی، اسکاندیناوی صارا، یخ ٚ جه تشکیل بوبوسته بو. حدود دیوازده هیزار سال قبل اولی آدمانˇ جرگه ، کی شکارچی بید ، فنلاند مئن جا بیگیفتید و شگار امره گذران گودید. اَ مردوم خوشانه سامی دوخادید و اوشانه زوان ایتا خال جه فینو – اوگریک زوانˇ کوگا ، جه اورال – آلتایی زوان جرگه بوستی. حدود سال صد میلادی پپش ، ایتا جرگه ژرمنی یا هیندو و اۊرۊپایی مردوم کی اوشانه نام فین بو، بالتیکˇ دریا دوارستید و فنلاند صارای وارد بوبوستید و سامی مردومان جای بیگیفتید و اوشانه وادار بوگودید کی کلسیایی مناطق ، کوچمال بوکونید. جغرز مردمان سامی و فین ، ایتا خال جه ژرمنی مردوم ، سوئد و دانمارک جه فنلاند مئن وارد بوبوستید.[۸]

فنلاندˇ تارئخ و دئبار نیشان دیهه کی اولی مردومˇ زندگی نیشانی هفت هیزار سال مسیحˇ پیش واگرده و ۲۵۰۰ سال مسیحˇ پیش ، فنلاندˇ بومیان ، کشاورزیˇ چم واموختیدید. هیزار و پانصد سال مسیحˇ پیش ، برنزˇ زمات و پانصد سال مسیحˇ پیش ، آهنˇ زمات فنلاند مئن شروع بوبوسته بو. فنلاند ایتا جه آخرین اۊرۊپایی کشوران بو کی مسیحیتˇ دین ورود بوگوده. سال ۱۱۲۵ میلادی ، فنلاند مئن اولین مسیحی مبلغان ، سوئد جه وارد بوبوستید. سال ۱۱۵۷ مئن سوئدیان ، به بهانه مسیحیتˇ تبلیغ گودن ، فنلاند صارای فتورکستید و فنلاندیان کی تا هسا پاگان بید و خوشانه خودایانه باور و ایمان دشتید ، سوئدیان جولو بجنگستید. سوئدیان و فنلاندیانˇ جنگ دراز بکشه کی آخر بسر سال ۱۲۴۹ مئن سوئدیان بتنستید فنلاندیان دشکن بدید و اوشانه صارای فوسینید و هتویی بو کی مسیحیت ، فنلاند میان پا سختا گوده و اشاعه بیگیفته. قرن چهاردهم میلادی مئن فنلاند به ایتا سوئدی اوستان تبدیل بوبوسته.هئلسينکي ، فنلاندˇ نیشتنگا سال ۱۵۵۰ بوجود بومو.[۹] هئلسينکي جغرز کی فنلاندˇ پاتخت و نیشتنگا ایسه ، پیله ترین و پورجمعیت ترین فنلاندˇ شهر هم ایسه کی حدود یک میلیون و چهارصد هیزار کس ، جمعیت دره.[۱۰]

اسپو ، حدود ۲۸۱ هیزار جمعیت امره ، فنلاندˇ دومین پیله شهر ایسه کی هئلسينکي کلانشهر مئن واقع بوببوسته. هئلسينکي و اسپو پسی ، فنلاندˇ سومین پیله شهر تامپره نام دره کی اونه جمعیت حدود ۲۳۸ هیزار کس ایسه. کل فنلاندˇ جمعیت ، پینج و نیم میلیون کس ایسه. کی ایتا جه کم جمعیت ترین کشوران ، اروپا مئن بشمار ایه. ویشتر فنلاندˇ جمعیت ، نسایی و نسا آفتوزردی مناطق مئن متمرکز بوبوسته.[۱۱]

فنلاند ، برخلاف سوئد ، دانمارک و نؤروژ هرگز ، عضو اسکاندیناوی ایقتصادی سازمان نوبوسته. اَ سازمان جه سال ۱۸۷۳ مئن تا اولی جهانی جنگ ، ایتا ایجایی نظام پولی بوجود باورده بو کی همه تانه اونه کشوران عضو ، جه ایتا واحد پولی مشترک بنام کرون ایستفاده گودید. اما فنلاند حاضر به ایله جار نوبوسته و خو سابقه واحد پولی کی مارککا نام دشتی کماکان حفظ بوگوده. سال ۱۹۹۹ مئن فنلاند به منطقه اقتصادی یورو ورود بوگوده و سال ۲۰۰۲ مئن ، بطور رسمی عضو اوروپا ایجایی سازمان بوبوسته. تا هسا فنلاند تنها کشور اسکاندیناوی صارا مئن ایسه کی یورو اونه رسمی پول ایسه.[۱۲]

زوان دچينواچين

 
کالوالا ، فنلاند حماسی شعران کی قرن نوزدهم مئن چاپ بوبوسته

فنلاندي زوؤنˇ ریشه و منشا ، فنلاندˇ مردوم نژاد امره ایتا نیه. زوان شناسان باور درید اَ زوانˇ مبدا، اورالی زوان ایسه کی هسا ترکیه جه شروع بوبوسته. اویه بو کی ایتا بخش جه اورالی زوانˇ مردمان جه اورالˇ کوهستان روسیه مئن دوارستید و فنلاند دورون وارد بوبوستید. هسا ، گاه گلف فنلاندی زوان میان اروالی زوانˇ واژگان قدمت چهارهزارساله مره وجود دره. جه قدیمی فنلاندی زوان هیچ نیشان و دس خط بجا نماسته. قدیمی ترین فنلاندی زوانˇ بینیوشته ، مربوط به قرن دوازدهم میلادی مئن ایسه کی نووگرود ، روسیه دورون واموجه بوبوسته. اَ بینیوشته ایتا دارˇ پوست رو ایسه کی اونه واگردان به فنلاندی مدرن چتین و دشوار ایسه. اَ نامفهموم بینیشوته بنظر آیه کی ایجور دعا بینیویشته یا ایجور طلسم ببه.[۱۳]

تا قرن نوزدهم مئن ، فنلاندی زوان ایتا وضعیت رسمی نشتی. سوئدی زوؤن ، مدارس ، دولتی سازمانان و فنلاندˇ ادبیات مئن استفاده بوستی. سال ۱۸۳۵ مئن ، اولین بار وستی ،کالوالا ، ایتا قدیمی و حماسی شعر منتشر بوبوسته. اَ شعر کی راوی فنلاندˇ داب و دئبار بو و جه فنلاندی اسطورهان و قهرمانان گب زئی. باعث بوبو کی ایتا ناسیونالیستی جنبش ، فنلاندˇ مردوم میان بوجود بایه. ایتا قرن پسی ، فنلاندی ، به عنوان رسمی زوان دوجین بوبوسته و فنلاندˇ دولتی و رسمی زوان بوبو. فنلاندˇ قانون اساسی مئن کی سال ۱۹۱۹ بینیویشته بوبوسته ، فنلاندی و سوئدی به عنوان ملی زوان تعیین بوبوسته.[۱۴]

فنلاندي زوؤن ایتا جه ۲۴ رسمی زوان اروپا ایجایی سازمان میان ایسه کی فقط پنج میلیون ماری زوان گب زن دره. هنه واستی شا گفتا کوچی ترین گب زن جرگه ، اَ سازمان مئن ایسه. فنلاندی زوان نود درصد مردومˇ فنلاند ماری زوان ایسه. باخی کارلیا صارا روسیه مئن ، سوئد و نروژ کلسیا میان رواج دره. ایته کوچی اقلیت جه موهاجرت و کوچمال بوگوده فنلاندیان ، آمریکا و کانادا مئن وجود درید کی اَ زوان مره گب زنید.[۱۵]

دئبار دچينواچين

 
ایتا فنلاندی قدیمی کومه کی اونه قدمت واگرده به آهن زمات مئن

حدود ۸۸۰۰ سال مسیحˇ پیش ، فنلاند مئن اولین آثار تمدن و نشانه زندگی وجود دشتی. فنلاندˇ قدیمی و اولین شهر تورکو (معنی بازارجیگا) بو. قدیمی ترین بینویشته کی فنلاندˇ نام اونه مئن بومو دره قرن دیوازدهم میلادی مئن ایسه. اَ زمات مئن ، کلیسای روم به بهانه ترویج مسیحیت ، ایتا جنگ صلیبی فنلاند مئن آغاز بوگوده. سوئد ایتا دروازه بو کی مسیحیت ، فنلاند دورون ورود بوگوده بو. ابتدا پاپˇ فرمان امره ، سوئدی بازارمجان و تاجران ، فنلاند مئن مسیحیت تبلیغ گودید و بعد سوئدی جنگجویان ، علیه فنلاندیان کی تا هسا مسیحی نوبوسته بید و خوشانه پئری دین باور دَشتید بجنگستید. کلیسای ارتودوکس نی ، بیکار نوبوسته. جه نووگورود ، روسیه مئن ، ارتودوکسˇ کشیشان مسیحیت تبلیغ گودید. هنه وستی بو کی سوئدیان و روسان مئن رقابت و دشمنی بوجود بومو کی آخربسر اوشانه مئن جنگ بیگیفته. تا سال ۱۳۲۳ میلادی مئن ، پیمان نوتبورک دورون ، دو کشور سازش بوگودید و روسیه و سوئدˇ جنگ پایان بیگیفته. دو کشور نفوذ و فعالیت وستی باعث بوبوسته کی فنلاندˇ خورتاب مئن آیین ارتودوکس و فنلاندˇ آفتوزردی مئن کاتولیک مسیحی رواج بیگیره. اما سوئدˇ نفوذ پور تر بو و هنه وستی تا پانصد سال سوئدˇ قوت و قودرت فنلاند مئن ادامه دشتی. ناپلئونی زمات جنگ مئن ، فرانسه و روسیه ایله جار بوگودید و خواستید بریتانیا نفوذ و قودرت جولوی بیگیرید ، هنه وستی توافق بوگودید کی فنلاند ، روسیه دس دکفه. هنه وستی بو کی سال ۱۸۰۹ روسیه مایه دار فنلاند ˇصارای فوسینه و جه او زمات بو کی فنلاند به ایتا بخش جه روسیه امپراتوری بنام فنلاندˇ دوکنشین تبدیل بوبوسته. اَ ایتفاق باعث بوبو کی فنلاندیانˇ گولاز خدشه وارد ببه و سرآغاز ایتا جنبش ناسیونالیستی ، فنلاندˇ آزاتی و استقلال ببه. ایپچه بعد کی دوارسته ، تزار ، روسیه امپراتور قوبیل بوگوده کی فنلاند ایتا محلی شورا بداره و هتویی ببوسته کی بصورت ایتا دولت خودمختار و نیمه مستقل در بومو و فنلاندی زوان بعنوان دولتˇ رسمی زوان دوجین بوبوسته. اَ زمات میان بو کی فنلاندی زوان اهمیت پیدا بوگوده و مورد توجه قرار بیگیفته و باعث بوبو کی فنلاندیان ، هویت ملی احساس بوکونید. سال ۱۸۳۵ میلادی میان ، مجموعه فنلاندˇ حماسی شعران بنام کالوالا کیتاب به حق و سای الیاس لونروت چاپ بوبوسته. کالوالا کیتاب ، مجموعه فنلاندˇ فولکلور و عامیانه داب و دئبار جه قدیمی زمات مئن بو. کالوالا پور مورد توجه مردوم قرار بیگیفته و باعث بوبو کی فنلاندˇ هویت پیله تر ببه. اَ کیتاب ، باخی اوروپایی کشوران مئن چاپ بوبو کی باعث بوبوسته فنلاندˇ داب و زوان بعنوان ایتا کوچی کشور شناخته ببه.[۱۶]

 
ژنرال مانرهایم ، سیفیده فنلاندیانˇ رژهˇ مراسم مئن - داخلی جنگˇ پیروزی پسی
 
ایتا فنلاندی خلابر و کلسیا گوزن ، فنلاند و شوروی جنگ زمات مئن

فنلاند ششم دسامبر سال ۱۹۱۷ ، روسیه انقلابˇ پسی ، اعلام استقلال بوگوده. ماه دسامبر مئن ، لنین ، شوروی انقلابˇ رهبر ، فنلاند آزاتی به رسمیت بشناخته ولی اوشانه سیاسی روابط دشمنی و اختلاف امره بو. فرانسه ، آلمان و سوئد اولین کشورانی بید کی اَ تازه کشور به رسمیت بشناختید و خوشانه سیاسی روابط ، فنلاند مره سرا گیفتید. باوجود فنلاندˇ آزاتی ، شوروی نفوذ پور قوت دشتی. کمونیستان روسیه جه ، فنلاندی کمونیستان تشویق گودید کی فنلاند حکومت بدس باورید و ایتا کمونیستی حکومت سرپا بدارید. شوروی یاور و تشویق امره ، فنلاندی کمونیستان ایتا نظامی جرگه و مایه دار چگودید و خوشانه نام سورخˇ فنلاندیان دوجین بوگودید. فنلاندی کمونیستان فعالیت ، همه تان ره خوشایند نوبو و اوشان پور موخالف دشتید. فنلاندیانی کی کومونیستان مره موخالف بید به اصطلاح سیفید فنلاندی دوخادید کی اوشانه رهبر و سرکرده ژنرال مانرهایم بو کی فنلاندی میهن دوستان و سرمایه داران اونه امره ایله جار بوگودید . هتویی بو کی فنلاند دوخاله بوبوسته و هر دسته سعی گودی فنلاند مئن قودرت بدس باوره. آخربسر جنگ داخلی ، فنلاند مئن سال 1918 میلادی آغاز بوبوسته کی جه یک طرف سورخˇ فنلاندیان بید کی شوروی اوشانه یاور بو و سیفید فنلادیان مره جنگستنده بید. باخی اروپایی کشوران و آمریکا کی موخالف شوروی نفوذ بید ، سیفیده فنلاندیان هواخواه بوبوستید. هتویی بوبوستکه فنلاندˇ داخلی جنگ چتین بوبو و درازا بیگیفته کی جه ماه ژانویه تا ماه می ۱۹۱۸ ، سی هیزار فنلاندی کوشته بوبوستید. آخربسر سیفیده فنلاندیان بِتنستید ایتا روج مئن ، جنگ دورون پیروز ببید کی ، سورخˇ فنلاندیان اَ دشکن خوردن پسی ، ده اوشانه زور دشکسته و قودرت فوگوردسته. و هتویی سیفیده فنلاندیان بتنستید کی پیروز جنگ ببید و فنلاندˇ جومهوری سال ۱۹۱۹ میلادی مئن پا بیگیفته. فنلاندˇ پارلمان مئن کی ادوسکونتا (فنلاندی زوان:Eduskunta ) نام دشتی ، دیویست عضو امره بو کی مردومˇ نمایندگان، ایتا دوره چهار ساله دورون ، مردوم رای امره دوجین بوستید. فنلاندˇ دادگاه عالی ، کورکئن اویکئوس (فنلاندی زوان: Korkein Oikeus) ، کشورˇ قوه قضاییه ریاست بو کی دادگاهˇ قاضیان ، رئیس جومهور فرمان امره دوجین بوستید. زمستان سال ۱۹۳۹ ، شوروی مایه دار ، فنلاند صارای فوتورکسته. شوروی – فنلاندˇ جنگ چون زمستان مئن آغازا بوسته بو ، زمستانˇ جنگ آوازه بیگیفته. فنلاندیان اَ جنگ مئن شوروی جولو، جه خوشانه صارا و کشور خوروم دفاع بوگودید و بتنستید کی شوروی مایه دار دشکن بیدید. هنه وستی اوشان بعنوان ایتا کوچی کشور شناخته بوبوستید کی بتنستید جنگ مئن ، ایتا پیله کشور و ایتا ابر قودرت دشکن بیدید و مورد احترام جهانیان قرار بیگیرید. سال ۱۹۴۰ مئن ، فنلاند ، آلمان امره ضد شوروی ، سیاسی ایله جار بوگوده و قرارداد دفاعی بینیوشته. باخی مورخان و دئبار بینیوشته کسان باور درید کی فنلاند تنها کشوری بو دومی جهانی جنگ مئن جه هر دو سمت امره بجنگسته. آلمان و شوروی جنگ کی شروع بوبوسته ، فنلادیان ، آلمان نازی امره ایله جار بوگودید و شوری امره بجنگستید. اما سال ۱۹۴۴ مئن ، وختی آلمانˇ مایه دار دشکن بوخورده و اوشانه مایه دار ، روسیه صارا جه پس بینیشته ، فنلاند شوروی امره صلح بوگوده و شوروی باخی جه فنلاندˇ صارای جیگفته. اما فنلاندˇ استقلال و اصلی صارا بمانسته. سال ۱۹۴۵ مئن ، فنلاند - شوری آتش بس پسی ، فنلادیان ، آلمان امره وارد جنگ بوبوستید.[۱۷] سال ۱۹۴۸ میلادی مئن ، فنلاند و شوری هنده ایتا سیاسی قرارداد امضا بوگودید و متعهد بوبوستید ، جنگ زمات مئن همدیگر یاور ببید. سردˇ جنگ زمات مئن ، فنلاند ویشتر تحت نفوذ شوروی قودرت بو. فنلاندی سیاسی مرداکان جه ترس شوروی ، واهمه دشتید کی آمریکا و باخی اوروپایی کشوران امره پیله روابط بدارید. سال ۱۹۵۲ مئن ، فنلاند موفق بوبوسته ، اؤلمپیکˇ بازیان میزبانی بدس باوره و اَ بازیان میزبانی امره دونیا میان آوازه بیگفته.[۱۸]

سیاست دچينواچين

فنلاند قانون اساسی ، بطور کامل اصول حکمرانی دموکراسی امره نیشان دیهه. فنلاند مئن ، قودرت مردوم دس مئن ایسه. پارلمان نماینده هان ، مردوم نماینده ایسید و وظیفه قانونگذاری درید. رئیس جومور اختیارات محدود ایسه. ویشتر سیاست و خارجی روابط و مایه دار فرماندهی برعهد دره. بوجورترین سط دولت ، نخست وزیر و اونه کابینه ایسه کی جند ته وزیر امره ، دولت تشکیل دیهید. دولت وزیرا ، اعتماد پارلمان وا جلب بوکونید و اوشانه رای اعتماد بدس باوردید. قنلاند قانون اساسی مئن، جه هیژده سالگی حق رای دأرید و رئیس جومور ، بطور مستقیم مردوم رای أمره دوجین به.[۱۹] فنلاندˇ رئیس جومور ، دولتˇ ریاست ، سیاست و روابط خارجی مسئولیت برعهده دره و مایه دارˇ فرمانده کل نی ایسه. ایتا شش ساله زمات مئن ، مردومˇ رای امرأ رئیس جومور دوجین به و امکان دره ایتا دوره ده هنده دوجین ببه. رئیس جومور ، نخست وزیر دوجین کونه. فنلاند دورون ، نخست وزیر و اونه کابینه قودرت اصلی اختیار درید و کشوره اداره کونید. سال 2000 مئن ، فنلاندˇ قانونˇ اساسیˇ اصلاح پیشی ، رئیس جومورˇ اختیارات زیاد بو. جه اؤ زمات ، رئیس جومورˇ قودرت کمترا بوسته و هسا نخست وزیر اداره کشور برعهده دره. جه دسامبر سال 2019 مئن ، سانا مارین جه فنلاندˇ سوسیالˇ دموکراتیکˇ جرگه ، مسئولیت نخست وزیری برعهده دره کی هسأ ایتا ایله جار جه موختلف جرگه و حزبان جه تشکیل بدا و اکثریت مجلس کرسی صاحب ایسید. اما اوشانه برتری نسبت به رقیبان پور قوت نره. کؤرؤنا ويرۊس کی ظاهر بوبوسته ، فنلاند دولت وأسی ایتا چالش بو. أ زمات مئن بو دولتˇ موخالفان کی شامل موحافظه کاران و دس راستی سیاسی جرگه ئن بو ، فرصت بوبوسته کی ، دولتˇ عملکرد جه انتقاد بوکونید و خوشانه محبوبیته ، انتخابات پیش رو وأسی زیادا کونید.[۲۰][۲۱]

ایقتصاد دچينواچين

دهه ۱۹۸۰ مئن، فنلاندˇ ایقتصاد رشد بوگوده و اونه میانگینˇ نرخ بیکاری نسبت به باخی اروپایی کشوران بجیرتر بو. أ زمات مئن ، دولت تصمیم بیگیفته بازار مئن کم تر دخالت بوکونه. هنه وأستی بو کی بازار سرمایه پیله تر بوبوسته و فنلاندˇ ایقتصاد رشد بوگوده. اوایل ده هشتاد میلادی بو کی اولین خارجی بانکان فنلاند مئن مجوز فعالیت بیگیفتید. شؤروي بعنوان ایتا جه اصلی ترین فنلاندˇ تجاری شریکان وختی اونه قودرت فوگوردسته. فنلاندˇ ایقتصاد اورشین بوبوسته و ایتا زمات جه ایقتصادی رکود و فوگوردستن سرمایه آغازا بوسته. نظام بانکی و پولی بحران مئن ، فنلاندˇ ایقتصاد وضعیت چتین بو. فنلاندˇ صنعت ، بانکداری دورون ، هر سه نفر ، ایتا کس خو کاره جه دس بدا.[۲۲] فنلاندˇ بدهی اوایل دهه نود میلادی مئن ، بعد شوروی فوگوردستن بوجور بوشو. اَ زمات مئن دولت تصمیم بیگیفته تازه تجاری شریکان ، اروپایی کشوران مئن واموجه. ژانویه ۱۹۹۹ مئن ، اوروپایئن ایتا تازه نظام پولی چگودید و خوشانه تازه واحد پولی یورو نام بنائید و یازده ته اروپایی کشور ، اَ پوله جه ایستفاده بوگودید. اسکاندیناوی کشوران ، جغزر فنلاند حاضر نوبوستید خوشانه قدیمی پولˇ واحد دیمه بنید و یورو جه استفاده بوکونید. سالان ۱۹۹۱ تا ۹۳ مئن، فنلاندˇ پولˇ ارزش کی مارکای نام دشتی ، چهل درصد بیجیر بومو. فنلاند تنها کشور اسکاندیناوی مئن بو کی حاضر بوبوسته خو قدمی پول دیمه بنا و بعد عضویت اوروپا ایجایی سازمان مئن ، یورو فنلاند اصلی واحد پول بوبوسته. هسا ، فنلاند پیله ترن تجاری شریکان ، آلمان ، سوئد و رۊسیه ایسید.[۲۳]

داب دچينواچين

 
ایتا فنلاندی سنتی سؤنا

محیط جوغرافیایی باعث بوبو کی فنلاندˇ داب سنتی و اصیل بمانه. اما فنلاندیان به مرور جه سیاست ، هونر ، داب ، علم و... خوشانه همسادان جه تاثیر بیگیفتید. فنلاندˇ داب هتویی کی اصیل و سنتی ایسه ، ولی جه کشوران سوئد و رۊسيه و ايسکانديناوي صارا نی الگو و ایده واموختید. طبیعت و محیط زیست ، فنلاندˇ مردومˇ زندگی و باوران رو پور تاثیر بنا. فنلاندˇ داب ارتباط مستقیمی ، جنگل و دامون أمره دره. فنلاندیان وأستی جنگل ایجور پناهگاه و امن جیگا ایسه و اوشانه ره ایجور معبد مأنستن ایسه. أ جور احساس نسبت به جنگل و طبیعت پور سالان ایسه کی فنلاندیان دورون بوجود بومو. هسأ فنلاند مئن ، مردوم خوشانه آخر هفته ها وتعطیلات زمات کی فأرسه به مناطق جنگلی و حومه شهری مئن سپری کونید. ایتا نمونه بارز طبیعتˇ تاثیر فنلاند دورون ، چوب ایسه. چوب ایتا ابزار پورکابرد فنلاندیان وأستی ایسه و شأ گوفتن کی فقط ایتا جه مصالح ساختمانی نیه و همه جوره فنلاندیان زندگی دورون نقش دره. ایتا سنتی داب ایسه کی فنلاندیان جه قدیم زمات چله تابستان کی فأرسه هیمه بل زنید. ایتا ده داب نهأ کی زمستان تومام بوستن دره توسˇ دارˇ خال جه برف سر اوسانید و خانه دورون نگه دأرید کی بهارˇ یاد زنده بدأرید و جخطرا نیدید. روستایی و سنتی کومه ئن ، چوب أمره چگوده به و خانه ئن تزئینات داخلی دورون پورکاربرد و موهمترین ماده ساختمانی ایسه. بأضی باور دأرید کی بابا نوئل و کریسمسˇ دارˇ ریشه و بون ، فنلاند شین ایسه و کریسمسˇ دار چراغانی گودن ایجور فنلاندی داب ایسه. سؤنا ایجور فنلاندی حمام ایسه و مردوم جه قدیم زمات هفته ایبار سؤنا حمام گودید. أ داب سایر بالتیکˇ صارا مئن نی وجود دأشتی و بازون به دونیا واگیر بوگوده. هسأ فنلاند دورون کریسمس بدون سؤنا حمام معنی نأره. سؤنا حمام ایتا اتاقک چوبی ایسه کی سنگ جه کف پوش بوبوسته. فنلاند دورون داب ایسه کی مردوم خوشانه أمره چند تا توسˇدارˇ خال سؤنا دورون برید. توس ˇدار خاصیت دارویی و ضدعفونی دره. سؤنا جه قدیم زمات ایجور مذهبی داب بو. حتی اوشانه کی ناخوش بید درمان وأسی سؤنا بردید. جه قدیم زمات داب بو کی هفته ای ایبار سؤنا گرم بوستی و مردکان و زناکانˇ نوبه سیوا بو.[۲۴]

سربس دچينواچين

  1. http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_sovereign_states_and_dependent_territories_by_population_density
  2. {cite web|url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2010/01/weodata/weorept.aspx?sy=2007&ey=2010&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=. &br=1&c=429&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=&pr.x=49&pr.y=۱۰|title=Iran|publisher=International Monetary Fund|accessdate=۲۰۱۰–۰۴–۲۱| archiveurl = http://www.webcitation.org/67SYE7poS | archivedate = 06 May 2012}}
  3. http://www.tabnak.ir/fa/news/264313/افزایش-سرانه-تولید-ناخالص-داخلی-ایران
  4. CBI: Economic Trends ۲۰۰۸/۲۰۰۹. Retrieved 4 July 2009.
  5. {cite web|url=https://web.archive.org/web/20211201210446/http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2010_EN_Table1.pdf%7Ctitle=Human Development Report ۲۰۱۰|year=۲۰۱۰|publisher=United Nations|accessdate=5 November ۲۰۱۰| archiveurl = https://web.archive.org/web/20210614070129/https://www.webcitation.org/67SYERaMJ | archivedate = 06 May 2012}}
  6. Finland in Figures
  7. nation-state
  8. Finnish language
  9. TIMELINE OF THE HISTORY OF FINLAND
  10. helsinki
  11. largest-cities-in-finland
  12. currency-of-finland
  13. Finnish-language
  14. Finnish-language
  15. 13-fascinating-things-to-know-about-the-finnish-language
  16. [۱]
  17. Finland-HISTORY-BACKGROUND
  18. information-about-finland
  19. Justice Political process
  20. Constitutional basis
  21. The political framework of Finland
  22. Finland-MONEY
  23. currency-of-finland
  24. Cultural life