Wikipedia:دؤجئه وانويس/۲۰۲۳/۰۴
مکزیک (ايسپانيايي مئن: México؛ مهيکؤ) کي اۊن ٚ رسمي نام مکزيک ٚ ايجايي ايالتان (ايسپانيايي مئن: Estados Unidos Mexicanos) ايسه، ایته کيشور کلسيايي آمريکا میان ایسه کي اۊن ٚ پایتخت مکزیکو سیتی نام دأره. مکزیک کلسيا جه آمریکا ؤ نسا ؤ خۊرتاو ٚ جه کاراییبˇ دریا ؤ بلیز ؤ گواتمالا مره همساده ایسه. هأتؤني آرام ٚ اؤقیانۊس مکزيک ٚ نسا ؤ خۊرخۊس، مکزيک ٚ خليج اۊن ٚ خۊرتاو ؤ کاراييب ٚ دریا اۊن ٚ نسايي خۊرتاو نهأ. مکزيک ۲ ميليۊن کيلۊمتر مربع پيلئکي أمرأ، دۊنیا ۱۴اؤمي پيله کيشور ؤ ۱۰اؤمي کيشور جمعيت ٚ نظر ٚ جه ايسه. مکزیک ويشتر جه ۱۲۰ ميليۊن جمعيت دأره. ویشتر مکزیکیان ٚ دین کاتؤليکي مسيحي ؤ اۊشان ٚ اصلي زوان ايسپانيايي زوؤن ایسه. مکزیک ٚ اقتصاد رؤشد ؤ اورزا گۊدن دره، مخصۊصا ۱۹۹۵ سال ٚ جه کي جهاني بانک ٚ عضو بۊبؤسته ؤ آزاد ٚ جهاني تجارت-أ ايمضا بۊگۊده. مکزیک ٚ رؤتبه، کيشوران ٚ ناخالص ٚ تؤليد ٚ ليست ٚ مئن پانزدهؤم ایسه.
تارئخ
دچينواچينمکزیکˇ تارئخ پور قدمت دره. اشیای سنگی یافت بوبوسته کی اوشانه قدمت واگرده به ده هزار سال قبل. شواهد نیشان دیهه کی اولین دفعا مکزیکˇ درون مکابیج ، پامادور و باقالا بکاشته بوبوسته. پنج هزار سال پیش مکزیکˇ روستاهان دورون کشاورزی و شکارگودن وجود دشتی. اولین دفعا وستی 1500 سال قبل شهرنشینی مکزیک میان بوجود بومو کی اولمک نام دشتی. اَ دوره ای بو کی شا گفتن مکزیک قدیمی فرهنگ و مذهب پا بیگیفته و خوره نشان بدا. حتی شا گفتن کی به دوران بعدی منتقل بوبوسته و اونه آثار و نشان تارئخ میان به عنوان ایتا تمدن دارای هویت مستقل و سیوا ثبت بوبسته. مکزیک مرکزی صارا میان ایتا پیله شهر کی تئوتیهواکان نام دشتی بوجود بومو. اَ شهر خو دوران اوج میان صدوپنجاه هزار کس جمعیت دشتی و معماری رونق بیگیفته و پور ساختمانان چگوده بوبوسته. بعد سال 600 میلادی کی تئوتیهواکان رونق جا دکفته و نابودا بوسته. چند شهر مکزیک میان ، خوچیکالکو و چولولا منستن رشد بوگودید و اوشان میان رقایت شکل بیگیفته. وختی کی اَ شهران رشد بوگودید و پیله تر بوبوستید ، مردوم ، کلسیا جا بسمت جنوب کوچمال گودید. هتویی بو کی مکزیک زوان و فرهنگ پخشا بوسته.
وختی کی مکزیک شهران پیله تر بوبوستید و همدیگر امره تجارت گودید، ایتا امپراتوری پا بیگیفته کی مورخان اونه آزتکˇ امپراتوری دوخانید. آزتک ایتا امپراتوری نوبو کی پیروزی جنگ میان پا بیگیفته بی و یا ایجایی بداشته بی. بلکه چندته شهر بید کی ایتا امپراتور اوشانه حکومت گودی و اونه گب کم و بیش پیش شویی. هر شهری خوره ایتا حاکم دشتی و مالیات فدایی و آزتکˇ امپراتور اوشانه مسائل داخلی دخالت نوگودی.
هتویی بو کی آزتکˇ امپراتوری پیله تر بوبوسته و ویشتر مکزیک صارای تصرف بوگوده. آزتکان ایتا سنت دشتید کی آدمانه ایتا مذهبی مراسم دورون قربانی گودید. هنه وستی جنگ میان ناجه دشتید کی خوشانه دوشمنان اویرا کونید تا بوکوشید. آزتکان باور دشتید کی قربانی گودن ، اوشانه خودایان راضی دره و اوشانه خشکسالی ، ناخوشی و بلایه ساق جیویزانه. آزتکان خوشانه مراسم اجرا گودن وستی پور جاجیگاه چگوده بید. قرن شانزدهم میان وختی کی اسپانیایین مکزیک تصرف بوگودید، سنت قربانی گودن آدمان ممنوع بوبوسته و پور تلاش بوگودید تا بومیانه مسیحی بوکونید. بازون ، بعد کی پور سالان دوراسته مکزیکیانˇ قدیمی سنت دیمه بنا بوبوسته و کم کم از بین بوشو....دۊمباله