Wikipedia:دؤجئه وانويس/۲۰۲۲/۱۲
آریزونا (اینگیلیسی:Arizona) ایتا آمريکا ايجؤنأبؤ ايالتؤنˇ خۊرخۊسي نسا ایالتˇ نام ایسه. آریزونا جه نسا مکزیک أمره ، جه کلسیا یۊتا ، جه خۊرتاو نئومکزیکو و جه خۊرخۊس کالیفرنیا أمره مرز دره. گرأند کنیؤنˇ دره کی آمریکا طبیعی و ملی نماد ایسه ، آریزونا دورون تا یۊتا ایالتˇ مرز واقع بوبوسته. جغرز کلسیایی صارا مئن کی پوشش جوغرافیایی استپی ایسه ، آریزونا جوغرافیا نیمه بیابانی و بیابانی و اونه آب و هوا گرم و خشک ایسه. راکی رشته کوه وأسی باعث بوبو کی اختلاف دما شب و روج مئن زیاد ببه. آریزونا ششمین پیله ایالت آمریکا مئن ایسه. ویشتر ایالتˇ جمعیت ، شهران دورون زندگی کونید و شهران فاصله گلف ایسه. قرن بیستم پسی ، آریزونا جمعیت زیاد بوبو و شهران و مناطق حومه رشد بوگوده. باخی باور دأرید کی آریزونا نام جه ایتا باسکی لوغت (haritz ona) جیگفته بوبوسته کی اونه معنی ″خوجیر بلوط″ ایسه. باخی نی عقیده دأرید کی آریزونا ایتا سرخپوستی لوغت به معنی ″کوچی بهار″ ایسه.
.jpeg)
آریزونا پیلیگی ٢٩٥,٢٣٤ کیلومتر موربع ایسه و اونه مرکز و پیله ترین شهر فینیکس ایسه. ایالتˇ جمعیت سال ٢٠١٩ سرشوماری مئن ٧,٢٧٨,٧١٧ بو. آریزونا آب و هوا تابستان مئن گرم و زمستان دورون معتدل ایسه. آریزونا دورون جاذبه گردشگری پور وجود دره و أ ایالت مئن پارک ملی و خوجیر مناطق طبیعی و تاریخی جیگاهان فراوان نهأ. جه آریزونا معروفترین جیگاهان ، گرأند کنیؤنˇ دره و کولورادو روبار شأ نام بوردن.
سال ١٥٩٨ مئن ، اسپانیایئن به آریزونا ورود بوگوید و اونه مستعمره چگودید و تا سال ١٨٢١ ، آریزونا مستعمره و ایتا بخش جه اسپانیا امپراتوری بو. مکزیکˇ آزاتی پسی ، ایتا پاچه زمات دورون مکزیکˇ صارا بوبو. آمریکا ؤ مکزیکˇ جنگˇ پسی ، آمریکا بتأنسته آریزونا-یه فوسینه و ضمیمه خو قلمرو بوکونه. سال ١٨٥٤ مئن ، آمریکا به ازای ده میلیون دلار ، بطور کامل دو تا ایالت آریزونا و نئومکزیکو ، مکزیکˇ دولت ورجا بیه. هؤ سالان مئن بو کی اولین معدن مس آریزونا مئن واموجه بوبو و تا سال ١٩٥٠ ، مس اصلی ترین و پیله ترین صنعت ، آریزونا دورون بو. آریزونا ١٤ فوریه ١٩١٢ بطور رسمی بعنوان چهل و هشتمی آمریکا ایالت بوبوسته.
تاریخ
دچينواچينإسپانیایئن اولین اۊرۊپایئن بید کی سال ١٥٣٩ میلادی مئن ، آریزونا-یه ورود بوگودید. اوشان بیشناوسته بید کی آریزونا مئن معدن طلا فراوان نهأ. إسپانیایئنˇ اولیه سالان حضور ، ویشتر مذهبˇ تبلیغ و واموجستن طلا دوارسته. سال ١٧٧٥ مئن ، إسپانیایئن خوشانه اولین کله بست و جاجیگاه فورت توسان (اینگیلیسی: Fort Tucson) - (اسپانیایی زوؤن: Tucson Presidio) مئن چگودید. جه سال ١٨٤٨ ، آمریکا ؤ مکزیکˇ جنگˇ پسی، آریزونا ایتا آمریکایی ایالت بوبو و آمریکا صارا-یه اضافأ بوسته و آخر بسر سال ١٨٥٣ مئن ، آمریکا ، آریزونا نسایی صارا-یه مکزیک ورجا بیهه تا آریزونا بطور کامل ایتا آمریکایی ایالت ببه. آریزونا تاریخ غنی و پورقدمت ایسه و جه سابقه زمأت پور سرخپوستان جاجیگاه بو. آریزونا مرکز درگیری اۊرۊپایئن و آمریکا بومیان بو و جنگان زیادی اوشانه مئن ایتفاق دکفته. هسأ چهارده تا سرخپوستی کوگا (قبیله) ، آریزونا مئن زندگی کونید...دۊمباله