Wikipedia:دؤجئه وانويس/۲۰۲۲/۰۵
سوئد یا سوید (سوئدی زوؤن:Sverige) ایتا کشورˇ نام اۊرۊپا کلسیأ و ايسکانديناوي صارا میان ایسه کی نروژ امره بخش عمده جه اسکاندیناوی شبه جزیره تشکیل دیهه. سوئدˇ جوغرافیایی جاجیگاه ، فنلاندˇ نسایی آفتونشست سمت ایسه و بوتنیا خلیج و بالتیکˇ دریا اوشانه مرز آبی تشکیل بدأ. جه نسا ، سوئد دانمارک مره همساده ایسه و ایتا کوچی تنگه ، "اۊرسوند" نام (سوئدی:Öresund) ، أ دو کشورا سیوا بوگوده. سوئدˇ پیله ترین شهر ، استوکهلم نام دره کی جه سال ۱۵۲۳ میلادی تا هسأ ،سوئدˇ پاتخت ایسه. سوئد به عنوان ایتا کشور شناخته به کی ، جه جنگستن و منازعه نظامی پرهیز کونه و پور زمات ایسه کی سوئد دورون صلح و آرامش برقرار ایسه و جه سال ۱۸۱۴ میلادی أ کشور هیته جنگ مئن حضور نشتی و مناقشه و اختلافات سیاسی دورون ، همه تأنه دیمه بمانسته. هنه واستی ایسه کی سوئدی سیاستمداران ، ویشتر ناجه درید کی فعالیت جهانی و فرا ملی بدارید و مسئولیتی سازمانان بین المللی دورون بدأرید و فعالیت بوکونید. یخبندانˇ زماتˇ پسی ، جه سالان ده تا دیوازده هیزار میلادˇ پیش ، اولی مردوم سوئد دورون موهاجرت بوگودید. تاسیتوس ، رومی مورخ اوشانه جه بینیویشته دأره کی شیکارچی و مالا بید و کلسیا گوزنˇ گله دأشتید. اوشانه دس ابزاران ، سنگ و برنز و آهن أمره چگوده بوبوسته بو. أ مردوم ایتا خال جه ژرمانی جرگه بید کی رومی بازارمجان اوشانه أمره تجارت گودید و اوشانه نام جیت (Geats ) و سیور(Svear) دوخادید. جه سالان ۸۰۰ تا ۱۰۵۰ میلادی ، اولین وایکینگانˇ جرگه ، سوئد میان پا بیگیفتید کی بالتیکˇ دریا و روسیه صارا میان دوارستید و بازارمجی و یا غارت و دوزدی گودید. سال ۱۰۰۰ میلادی میان، نم نمی سوئدˇ پادشاهی پا بیگیفته. پور زمات دوارسته کی سوئدˇ اوستانان میان ایجایی وجود بایه و سوئدˇ پادشاهی پیله تر بوبو. أ زمات میان پادشاهˇ قوت و زور ویشترا بوسته و سوئدیانˇ ملی هویت و داب جان بیگیفته. سال ۱۵۲۳ میان، گوستاو واسا پادشاهی زمات ، سوئدˇ طلایی زمات آغاز بوبو. أ زمات سوئدˇ پادشاهی قودرت بیگیفته و ملی ومذهبی اصلاحات شروع و کلیسا ملی بوبو و کلیسا زمینان مصادره بوبوسته. سوئد سال ۱۶۳۰ میان ، سوئد خو ایجایی بطور کامل بدس باوره و به ایتا امپراتوری و پیله کشور تبدیل بوبوسته. سوئدˇ ایقتصاد ویشتر کیشاورزی بو، اما آهن و مسˇ معدن پور وجود دأشتی. ایتا دوره دیویست و پپنجاه ساله میان ، سوئدیان خوشانه همسادان ، روسیه ، لهستان ، دانمارک و نروژ أمره بجنگستید. قرن نوزدهم میان ، صلح ˇ زمات فأرسه و سوئدیان تا هسأ هیته جنگ میان شرکت نوگودید و بطور نسبی ایتا آسوده و تام بزه زمات میان زندگی بوگودید اما فقر و ناخوشی نی أ زمات میان فأرسه. پور سوئدی مجبور بوبوستید دس تنگی و بدهکاری جه به کلسيايي آمريکا موهاجرت بوکونید.
سوئد حدود ۱۰,۴۰۰,۰۰۰ جمعیت دره کی شامل ۰۱۳% جمعیت جهان ایسه. سن و عمرگودنˇ میانگین سوئد میان ، مرداکان واستی حدود هشتاد سال و زنکان ره حدود هشتاد و چیهار سال ایسه. سوئدˇ رسمی زووان ، سوئدی زوون ایسه و جغرز سوئدی ، پنج تا کوچی زووان بنام ، سامی زووان ، فنلاندي زوؤن ، مینکیلی زووان ، ییدیش زووان و رومانی زووان کی سوئد میان رسمی زووان ایسید. سوئدˇ نوع حکومت مشروطه سلطنتی ایسه. اما پادشاهˇ نقش و وظایف سمبلیک و تشریفاتی ایسه. هسأ سوئدˇ شاه ، شاه کارل گوستاو شانزدهم ایسه. سوئدˇ نظام سیاسی ، دموکراتیک و آزاتی خوایی امره ایسه کی قودرت سیاسی پارلمان و دولت دس مئن نهأ. سوئدˇ پارلمان ریکسداگ (سوئدی زوؤن:riksdag) نام ایسه و ۳۴۹ نماینده دره. ششم ژوئن مئن ، سوئدˇ ملی روج ایسه. سوئد مساحت ۵۲۸,۴۴۷ کیلومتر مربع ایسه کی پانزدهمی پیله کشور اۊرۊپا قاره مئن بشمار أیه و اونه مساحت کالیفرنیا ایالت مره برابری کونه. ۶۳درصد سوئد مساحت ، دامون جه تشکیل بوبوسته و اونه پسی ۹ درصد روخان ، ۷ درصد کشاورزی زمین ۶.۵درصد سل و ۴.۵ درصد صخره و کوه جه تشکیل بوبوسته.
دئبار دچينواچين
سوئدˇ دئبار و سابقه واگرده به ۸۰۰۰ تا ۶۰۰۰ میلاد پیشی ، کی جه أ زمات میان ایتا جرگه مردوم أ صارا مئن ، غارنشین بید و سنگی ابزاران مره شکار و ماهیگیری گودید. باستان شناسان بتنستید جه أ زمات مئن چندتا گوردخمه و باستانی اثر واموجید کی نیشان دیهه سنگˇ زمات سوئد مئن تا ۱۸۰۰ میلاد پیش ادامه دأشتی. شواهد نیشان دیهه کی جه سال ۵۰۰ میلاد پیش ، آهن جه پور استفاده بوبوسته و فلزی آثار نسبت به سنگی ابزاران ویشتر و پورکاربردتر بوبوست. أ زمات مئن شا گفتن سوئد مئن یکجانشینی شکل بیگیفته و کشاورزی داب بوبوسته و سوئدˇ جامعه شکل بیگیفته....دومباله