Wikipedia:دؤجئه وانويس/۲۰۲۲/۱۱

ألمۊت

ألمۊت یا آله مۊت ايته تاريخي سامان ايسه کي قزوين ٚ کلسيا مئن نئأ ؤ گيلان ٚ رۊبار ؤ تلکان ٚ أمرأ همساده ايسه. أ منطقه ويشتر خۊ ألمۊت ٚ قلعه ؤ لمسر ٚ قلعه وأسي بشناخته بۊبؤسته.

هير، ايته جه ألمۊت ٚ پيله رۊستایان

األمۊت ٚ ايته کۊهستاني جيگا-یه شامل به ؤ ألبۊرز ٚ رشته کۊهان ٚ مئن واقع بۊبؤسته ؤ اۊن ٚ آو ؤ هأوا سرد ؤ کۊهستاني ايسه. أ سامان ٚ مئن پيله دره‌ئن ؤ قله‌ئن فراوان نهأ ؤ پۊر رۊستا ؤ محله دأره. ألمۊت ويشتر ٚ تاريخي ؤ جۊغرافي تخسیمان ٚ مئن، جزو ايران ٚ کلسيا محسۊب بؤستي ؤ پيشتر ني گيلان ٚ شين بۊ. ألمۊت کشوري تخسيمان ٚ مئن دۊته بخش ٚ أمرأ مشخص بۊبؤسته کي فارسي مئن اۊشان ٚ نام-أ «رودبار الموت شرقی» ؤ «رودبار الموت غربی» بنأده ؤ اۊشان ٚ مرکز ترتيب ٚ أمرأ معلم کلایه ؤ رازميان ايسده. ألمۊت-أ داميشک ٚ زمات رۊبار یا رۊوار دۊخانديد ؤ گيلان ٚ رۊبار ٚ أمرأ ايته بۊ، ولي هفتؤمي قرن ٚ مئن ؤ اۊ زمات کي حسن صباح أ منطقه مئن حضۊر بيافته اۊن ٚ نام ألمۊت بۊبؤسته. أ سامان ٚ مردۊمان ٚ شغل ويشتر کيشاورزي ؤ گالشي ايسه ؤ اي سري مردۊم ني سيفتالداري کۊنن. دستي صنایع ٚ چأکۊدن ني گليم ؤ قالي مأنستن ألمۊت ٚ مئن رائج ايسه.

ألٚمۊت ٚجؤغرافي دچينواچين

ألمۊت ٚ پيله شر، ايران ٚ مئن دۊ ته شر تقسيم بنه یکته خۊراسؤن ٚ ألمۊت (شرقي ألٚمۊت) کي اين ٚ مرکز بنه معلم‌کلاىه یکته أني أفتؤنيشين ٚ ألمۊت (غربي ألمۊت) کي اين ٚ مرکز رازمیان ايسسه. شرقي ألمۊت ىا شرقي رۊدبار ٚألمۊت قزوين ٚ اؤستان ٚ خۊراسؤني کلسيا طرف ؤ تۊنکابۊن ٚ نسا طرف ؤ طالقان ٚ أفتؤنيشين طرف ؤ غربي ألمۊت ٚ خۊراسؤن هننأ. غربي ألمۊت ىا غربي رۊدبار ٚ ألمۊت ني گيلان ؤ مازرۊن ٚ نسا ؤ زىتۊن ٚ رۊبار ٚ شرق ؤ شرقي ألمۊت ٚ غرب ؤ قزوين ٚ اؤستان ٚ کلسيا مئن دره.

ألمۊت ٚ نؤمي رۊستاؤن أجي شأنه گازرخان أجي نؤم بردن کي حسن ٚ صباح ٚ ديز اؤره هننأبۊ ىا هير یا وؤشته یا زرآباد یا وربؤن کي خشچال ٚ کۊ هۊن ٚ مئن دره....دۊمباله