Wikipedia:دؤجئه وانويس/۲۰۲۲/۰۹

هۊشنگ ايبتهاج

أمير هۊشنگ ايبتهاج سميعي گيلاني (۱۳۰۶ اسفند ۶، ۱۴۰۱ مرداد ۱۹) کي هۊشنگ ايبتهاج ٚ نام ٚ أمرأ معرۊف بۊ ؤ اۊن ٚ تخلص ني سایه بۊ، ايته ايراني شاعر ؤ نيويشتنکس بۊ. اۊن خۊ أوولي کيتاب-أ نخستین نغمه‌ها نام ٚ أمرأ ۱۳۲۵ سال ٚ مئن مؤنتشر-أ گۊده. اۊن ٚ باخي أثران ٚ جه شأ «سپیده»، «در کوچه‌سار شب»، «حصار» ؤ «ارغوان»-أ نام بؤردن کي همه ته فارسي مئن بينيويشته بۊبؤستده. اۊن هأتؤني، «گل‌ها» برنامه مئن کي ايته راديؤئي برنامه بۊ کار گۊدي ؤ دؤجئه مزقان ٚ پخش ٚ گۊدن ٚ بنانأنکس بۊ. ايبتهاج با أنکي گيلان ٚ شين بۊ ولي أن ٚ شعران همه فارسي ايسد ؤ حتی ايته شعر ؤ ايته بیت-أ ني گيلکي زوان ٚ مئن نينيويشته. اۊن خۊ ايته بۊگۊ بيشتاو ٚ مئن گئه کي من مي عۊمر ٚ مئن ده دئقه ني گيلکي گب نزئمه ؤ أصلاً مي أصلي زوان گيلکي نيه ؤ خؤره گيلک نأنستي.

أمير هۊشنگ ايبتهاج ۱۳۰۶ ايسفند ۶ مئن، رشت ٚ اۊستاسرا محله دۊرۊن ايته بهايي خانواده مئن دۊنیا بأمؤ. اۊن ٚ پئر «آقاخان ايبتهاج» رشت ٚ مئن پجشک بۊ ؤ پۊرسينا ناخۊشخانه مئن ريئيس بۊ. اۊن ٚ پيله پئر «ايبراهيم ايبتهاج الملک» گَرکان ٚ شين بۊ کي ايته جه مرکزي اۊستان ٚ رۊستایان ایسه ؤ اۊن پيله مار رشت ٚ شين بۊ.

 

اۊن ٚ پيله پئر-أ جنگلي‌ئن ٚ زمات ايته افراطي ايسلامگرا داز ٚ أمرأ بۊکۊشته. آقاخان ايبتهاج سۊ ته برار دأشتي کي اۊشان ٚ نامان غلامحسین ايبتهاج، أبۊالحسن ايبتهاج ؤ أحمدعلي ايبتهاج بۊ ؤ هۊشنگ ٚ عامۊیان بۊد.

هۊشنگ ايبتهاج خۊ ايبتدايي تحصيل-أ رشت ٚ مئن بخانده ؤ دبيرستان ٚ ره بۊشؤ تئران ؤ هۊ زمات خۊ أوولي شعر ٚ دفتر-أ بينيويشته کي اۊن ٚ نام نخستین نغمه‌ها بۊ. ايبتهاج خۊ أوَرنايي زمات ايته أرمني کؤر-أ ديل دوسته کي گاليا نام دأشتي ؤ رشت ٚ مئن ايسا بۊ. هۊشنگ اۊ زمات أ عشق ٚ وأسي پۊر عاشقانه شعر بينيويشته.

سایه ۱۳۴۶ سال مئن بۊشؤ حافظ ٚ مقبره ؤ شيراز ٚ هۊنر ٚ جشن ٚ دۊرۊن شعر بخانده ؤ باستاني پاريزي خۊ سفرنامه مئن کي اۊن ٚ نام پاريز تا پاريس ايسه، بينيويشته کي مردۊم هۊشنگ ٚ شعر خاندن-أ پۊر خۊش بدأشتد ؤ نيويسه کي تا هأسأ نيده بۊ مردۊم ايته نؤ شعر ٚ ايشتاوستن ٚ پسي أندر هیجاني ببد. ايبتهاج ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۶ سالان ٚ جه «گل‌ها» راديؤيي برنامه مئن سرپرست بۊ ؤ هفته دؤجئه مزقانان ٚ برنامه بنانأنکس بۊ. اي سري جه اۊن ٚ غزلان ؤ شعران ؤ تصنيفان-أ خانشگراني محمدرضا شجريان، أحمدظاهر، عليرضا افتخاری، شهرام ناظري، حسین قوامي و محمد اصفهاني مأنستن ايجرا بۊگۊدئد. اۊن معرۊف تصنيفان جه شأ تو «ای پری کجایی» ؤ «سپیده»-أ نام بؤردن. سایه ژاله میدان ٚ واقعه پسي کي ۱۳۵۷ شهريور ٚ ۱۷ مئن رؤخ بدأ محمدرضا لطفي ؤ محمدرضا شجريان ؤ حسین عليزاده أمرأ، پألوي حؤکۊمت ٚ اعتراض گۊدن ٚ وأسي راديؤ جه استعفا بدأ. ايبتهاج اينقلاب ٚ پسي پؤست بيگيته ؤ تئران ٚ سيمان ٚ دؤلتي شرکت ٚ مۊدير بۊبؤست...دۊمباله