شاهین نجفي

نوازنده ایران
(مسير عوضاؤدن شاهين نجفي أجي)


تپش (میزقؤنˇجرگه)ˇکونسرت ۲۰۱۲

شاهین نجفی میزقأنچی ، گیتاریست ، خأندنکس و آنارشیست ایسه کی ألأن آلمانˇمئن زیندگی کودندره.

شاهین نجفی سال ۱۳۵۹ شمسی بندر انزلی مئن بدونیأ بمو و گیلأنˇمئن زیندگی بوکوده. او جرگه شیناسی دأنشمج بو کی چون خو ئتراضی گبأنه دأنش جیگا مئن زأ ئوره جه دکأ بو و گه کی «جرگه شیناسیه جرگه مئن یاد بیگیفته، نأ دأنش جیگا مئن». اون نؤجوانی مئن قورآن خأند بازین شئر و میزقأننی گوفتی.

شاهین نجفی خو شئرأنه؛ گیلکی و فارسی گه.

شاهین سال ۱۳۵۹ در بندر انزلی به دونیا بمو و در گیلان زندگی بوکوده. اون دانشجوی رشتهٔ جامعه شناسی بو کی به دلیل ابراز عقیده موفق به پایان خو تحصیلات نوبسته و خودش گویه کی «جامعه شناسیه جامعه مین یاد بیگیفته، نه در دانشگاه». اون از نوجوانی به سرودن شعر و ترانه روی باارده و از شاگردان کسانی چون شیون فومنی ،باب خسرو،فرزام امین صالحی و عزیز طویلی بو و ساز گیتار را در سبک‌های کلاسیک و فلامنکو از فرزاد دانشمند،حمید حمیدی و سهراب فلک انگیز یاد بیگیفته. اون آواز خواندنه ، ابتدا در سبک‌های راک و اسپانیولی در ایران و زیرزمینی آغاز بوکود و با چند گروه مختلف همکاری دشته. پیش از مهاجرت به آلمان چن وقتی سرپرست ایتا گروه موسیقی زیرزمینی در ایران بو و در آلمان سرپرست گروهی به نام «اینان». آخرین گروهی کی با آن همکاری بوکوده، گروه تپش ۲۰۱۲ است[۱]. وقتی شاهین نجفی به ا گروه بمو بااجرای شعرهای سیاسی-اجتماعی‌ اون، تپش ۲۰۱۲ بیش از پیش مورد استقبال مخاطبان و رسانه‌های فارسی‌زبان قرار بیگیفته [۲] شاهین نجفی از ابتدای سال ۲۰۰۹ به همکاری خود با این گروه پایان داد.[۱]

شاهین نجفی ترانهیان میان ، آمیزه‌ای از اعتراض به حکومت مذهبی، فقر، زن‌ستیزی، سانسور و اعتیاد شه دن. اون تلاش کونه کی عناصر شاعرانه و ادبی و اصطلاح‌های فلسفی و سیاسی در خو ترانیان بوره.[۳]

تک میزقأنأن

دچينواچين
میزقأنˇنأم باخی خأندنکسأن زوان باخی گب
برادر بر دار شاهو فارسی -
به یاد ندا آقا سلطان - فارسی -
انکار آنتی کاریزما فارسی -
اسمشو تقدیر نزار - فارسی -
قاضی شرع - فارسی -
هم قفس رپنات فارسی -
هذیون مجید کاظمی فارسی -
مهدی گیلکی و فارسی ایمام زمأت أمرا دردیل بؤده
فاصله دریا هاتف پیشداد گیلکی گیلؤن دیلتنگی‌نؤمه
من خرم - فارسی -
پلنگ زخمی امیر عظیمی فارسی -
پیش قاضی و ملق بازی نوید زردی فارسی -
صانع نوید زردی کوردی و فارسی -
شاعره تمام شده - فارسی شئر، مهدی موسوی جی ایسسه
شراعظم امین وحید فارسی -
طرف ما - فارسی -
تو ازم بدت میاد - فارسی هیچکسˇؤجایه دئنه
وقتی که… - فارسی دیکلمه شئر
وطن - فارسی -
بگا مگا - گیلکی -
وای کشته ما رو - فارسی -
پریود محسن نامجو فارسی -
مرگ نازلی - فارسی شئر، احمد شاملو جی ایسسه
بیأ مره یاری بدن - گیلکی شئر، فرامرز دعایی جی ایسسه. ای میزقؤن ترامادؤلˇآلبومه شینه
با ما مجید کاظمی فارسی -
مامان - گیلکی -
اعدام مجید کاظمی فارسی -
کَل علی جان - گیلکی شئر عاشورپور جی ایسسه
شعبان - گیلکی و فارسی ای آهنگˇآخرین بیت ، فریدون پوررضا میزقؤنه شینه
عمو نوروز - فارسی -
BBBBC - فارسی بی‌بی‌سی فارسیه انتقاد بؤده
کوبانی شاهو کوردی داعشˇفوتورک کوبانیه واسی بخؤنده
ميرزا ناصر مسعودی گیلکی استاد مسعؤدیˇتولد واسي


آلبومأن

دچينواچين
سال آلبۊم
۱۳۸۷ أمۊ مرد نييم
۱۳۸۸ توهم
۱۳۸۹ خۊنˇ سال
۱۳۹۰ هيچ هيچ هيچ
۱۳۹۲

ترامادؤل

۱۳۹۳ ۱۴۱۴
۱۳۹۴ ص
۱۳۹۵ راديکال
۱۳۹۶ متافریجین
۱۳۹۷ جنس سوم

چند نؤمۊنه شاهينˇ فارسي شعرؤنˇ گيلکي وگردؤن

دچينواچين

  • هپرا گۊفتندرم

من ؤ "ندأری" لاب براریم کی پا ب پا

همدیگرِ أمرا بؤئیم هرجیگا حتی اروپا

گئد أمی برار غرب جا ایسأ، نأ غربتِ میئن

گئد برار مشهوری، گم چاف أ شهرتِ میئن

گم چاف می پئرِ روح کی ارثیه نأشته

وختی دؤ قِران نأشته گؤه بؤخؤرده زاک بکأشته

لاب هرزِ واش أ دونیا جه کوفتی

هر کی فأرسه فؤکؤیه می سر جؤفتی

لعنتی کنکورِ پؤشت سفیدأ بؤست می مویأن

ایما سگِ منستن ترأ تأوِدئد بیرون جه میدأن

هر کی دؤکتؤر بئه، دیپیچه نؤسخه تره

ترأ هرکی جأ بد آیه، تی حال بهم خؤره

اینفر تؤقامنده گی شاید مرهم ببه درده

ولی وختی مایه نأری تؤقایی کیلو چنده؟

بؤگفت پول همیشک نأوِره خوشبختی

بؤگفتم ولی وختی نأری حؤکمن بدبختی

هر کی فأرسه أمرأ پول کثیف و نجيسّه

لاب أمان اون مولِ آدم ایسیم جه قصّه

أنه مأنه "ندأری" أمه ره لاب شرفه

اتفاقاً تنها چیزی کی نأرم شرفه

اگه شرف دأشتم دباخی منستن دؤزدی کودم

دؤ تأ ترک ضبط کودنِ ره وا جان بدم

اگه شرف دأشتم شعر و ور خأندمه

فچمستم ارشادِ ور ؤ ایران مأندمه

فرقی نوکونه آسمان أنه هر جیگا ای رنگه

کی أن زمینه کی ای جیگا زشته ای جیگا قشنگه

کی أ زمینِ رو ایسه کی بعضیأن دأرئد ؤ خؤرئد

بعضیأن وؤشتایی أمرا شب خؤ جا سر خؤسئد

بعضی هر طریق جأ پولدارأ بئد میلیاردرئد

أن یعنی اوشان کی نأرئد وا بیمیرئد

أن یعنی شعر ؤ شؤعار أشن همه واتورا گبه

ترنه نقلِ أمرا سیر نبه، بئه چی زمت بئه؟

دأنی چیسه بدبختی آدمِ أمرا تعارف نأره

بی'پولی، بیچارگی هرجیگا هیچ فرقی نأره

هرچی عاج ؤ گمج ایسه تره آدم بئه

هرچی چانچو ؤ گؤزگایه تره رستم بئه

ابچه فندر تی دؤر ؤ برأ، تره عق گیره

تو جؤرتری اؤشان جأ ، مایه نأری تره غم گیره

وختی نأری ایتا گؤهه زیندگی هرجا

اون کی پیش شؤندره تو زِنی درجا

وختی نأری دینی تی زنم تی أمرا غریبه بؤسته

دینی ترأ تحویل نیگیره نوگو پس چی بوبؤسته

وختی نأری حقیر ایسی وا بیمیری

وختی مجبور ایسی اجاره خانه ره قرض بیگیری

وختی تی برارم پولِ ره تی جأ چک خأیه

وختی تی رفق ترأ دؤر زنه و کر آیه

هنه کی کینه تی دیل جا ابچه ابچه جمعأ بئه

تؤقایی و عاطفه معنا تی وجود جأ کمأ بئه

دأنی هر کی ایجورایی ایچی کم دأره

هیشکی خؤشبخت نیه دونیا جا هرکی ایجور غم دأره

هرکی خؤ دونیا میئن خؤره مملیه

أشن کی دینی همه گؤزگاپتئد الکیه

اگر مردکئد دأنئد خؤشأنِ زناکأنِ وضعأ

اگر زنأکئد من دأنم أشنِ ونگأنِ وضعأ

  • بامداد

ایتا مرد کی واژه ی مردأ روسفید بوکود

ایتا مرد کی مرگأ انسانِ ره بعید بوکود

ایتا دشت بؤ کی اونه ور زانو بزه کوه

ایتا مرد کی اسطوره ای شکلِ هر درد بؤ

بطلانِ خط بؤ توقایی سقوطِ تزِ رو

اون تمامِ واژه'یأنأ هنی تعبیر بوکود

پَر بیگیفت قصه اوجِ جؤر مرثیه نخأد

اون آب و آتشأ شعرِ میئن ایتا جیگا دگأد

شعرِ فروغأ أمی زندگی میئن تکثیر بوکود

قصه فریدونأ هنی أمه ره تصویر بوکود

خؤ چومأ اقاقیأنِ مرگِ رو دنبست، جینویشت

بینیشت! اما وختی کی اونه پایأ واوئن بینیشت

خمأ نوبوست! اوجِ میئن و ایستاده بومرد

ضحاکی درگاهِ خورش جأ نخورد

پئر تو تکثیر ایتا دردِ دوباره ای

پئر تو معنیِ ایتا زندگیِ شاعرانه ای

پئر تو کوچه خشمی کی تی مشت دره

پئر تو ایتا نسلِ شاعری کی تی پشت دره

وختی دجال توقاییأ بوکوشت و دِ معنی نأره

تا قناری گلو جأ آوازی بیرون نأیه

شبی کی حتا جلاد ونگ بوکود جوخه جیر

کاوه نعره بومرد و سردِ تکبیر

دپیچسته شهرِ کوچه پس کوچه'یأنِ میئن

ننه دریا، عمو صحرا زاکانأ حد بزه

روزی کی حافظأ خیابانأنِ میئن بگردانئن

خیامِ بی'خودا ره تعزیزی حبس واوئن

روزی کی صادقأ ب خودکشی جرم بوکوشتئن

هرچی ولگردِ سگ بوبوسته بؤ تهمتن

ستاره دِ آسمانِ جؤر نوبؤ، اوین بؤ

أمی همه'تأنِ زاکانِ پا جیر مین بؤ

تمامِ پنجره'یأن بسته بوبوست! سیا بوبوست

ایتا راحتِ نفس کشئنِ ناجه تباه بوبوست

برار برارأ بفروخت و پئر مارأ

ب لجن فأکشئن هرچی اعتقاد و باورأ

خودا بینیشت و ونگ بوکود و خؤ خوداییأ پس فدأ

ابلیس غوصه جأ مست بوکود ! هرچی بوخورد پس بدأ

کلمه'یأنأ کی کتابأن جأ دِ بوشوستئن

هرچی واژه بؤ بینیشانئن و اونه گردنأ واوئن

مردانگی ریشه جأ ب ریش بوشؤ و اویرأ بوست

نفتِ مفتِ پول جأ ایتا عده گردن کلفتأ بوست

زنأ شالیکی دپیچانئن و صیغه بوکودن

اعتراضِ سورخِ زبانأ زیرِ تیغه بوکودن

ولی من ایتأ نسلم کی می اصل جأ دنکفتم

ایتا بشکسته بغضم و ایتا حنجره فریادم

ایتا سیلی بوخورده یم و ایتا کفن دردم

هر شکل و لباسِ میئن، زنم یا مَردم

أ روزأنم دواره! من أ ناجه أمرا زنده'یم

أ وضعیت عوضأ بئه! عوضأ بئه! دانم

أ وضعیت عوضأ بئه! عوضأ بئه! دانم

پئر تو تکثیر ایتا دردِ دوباره ای

پئر تو معنیِ ایتا زندگیِ شاعرانه ای

پئر تو کوچه خشمی کی تی مشت دره

پئر تو ایتا نسلِ شاعری کی تی پشت دره

  • نؤرۊز عأمۊ

عمو نوروز نوا آمون أیه

کی أ خانه عزادار ایسه

پئر عیدِ شبِ ای سال

قبلِ خرجأ بدهکار ایسه

مارِ چومأن جَه سورخی

ایسه هفت سینِ کولی منستن

کی جَه بس واپلکسته تترج

دِ ایپچه ایپچه نیدینئن

برار گومأ بوسته فراموشی

سورنگأنِ پوشتِ میئن

خاخورِ تن بوبوسته برسفته

هم آغوشی بازارِ میئن

أ لیمه خانه دورون

هیچکس تی رافا نیه

تا زمتی کی نان و خوشبختی

تی کوله بارِ أمرا نیه

باهار أمه ره جخطر بوشویه

سفره سر نه نفتِ پول ایسه

نه هفت سین، نان هم بوشویه

عمو نوروز أ خانه میئن

همه سالأ زیمستانه

گول و بولبول ایتا افسانه'یه

فقط اوو جغده کی خأنه

باهار و عیدِ شادیأ

اینفر جه أیه بودوزده دره

اینفر ماتمِ خاکسترأ

أمی تقویمِ رو فوگوده دره

عمو نوروز أیه آمون نوا

چند نؤمۊنه، شاهينˇ گيلکي شعرؤنˇ جي

دچينواچين

  • مامان

مار میشین دیلواپَسهَ ،غوصه خورهِ می دَستهَ جا

جاقالان بیگید اونهَ تی زای وَگَردهِ اَ روزان

بیمیرم تی نامِ ره ،تی او دونهَ چومانهِ ره

مار مَرَهَ حلال کُون،کَرَه دِه واوینم مامان

مامان جان پیلˇخانوم گوله مریم خسته

دینی کی چُتو تی زای جوانی پیرأ بوسته

مامان کی اَمرَه جوز تو بَگَم می رمزه و رازه

تَرَه کَم دَرَمه مار ،مامان هَن می نیازه

مامان تی جان قوربان ،تی او چوشمانَ قوربان

مَرَه حلال کُون مار،وَگَردَم جان مامان

مامان دنی چقد مار تی مانَستَن ایساده

دنی اَ خاک چقد زای هچین هچین فیشاده

من از تو یاد بیگیفتَم کی می سر هَتو بُجورَه

تو می غم نوخور مار جان کی تی غم بوخوره

مامان تی جان قوربان ،تی او چوشمانَ قوربان

مَرَه حلال کُون مار،وَگَردَم جان مامان

  • بگامگا

آخ چی بگا-مگایه

برئه تونم وا بدن

دونیا کی کربلایه

تو تره سینه بزن

می مارئی گوفته نوکون نوگو نوشو بازی میأن

تره بیچاره کونی؛ اون بی‌سواد بو مثلن

اون‌قدر دأنستی کی کوجدأنه‌یان کی پیللأ بد

خوشأنˇ دستˇ مرأ خاک خوشأنˇ سر دوکوند

ایتأ بوشؤ پولˇ پله دومبال به ای‌جایی فرسئه

ای‌نفر درسأ بیگیفته مدرکˇ فکستنی

ایتأ زن ببرده، زای بأرده، زندگیˇ گوسفندی و هر چی خاستنی

من بوشؤم کیتابˇ دومبال کی جهانأ چأکونم

غمˇ مردوم بوخؤرم، تاریخ و منطق بدأنم

پهلوانˇ قصه‌یان ببم مره کف بزند

بیمیرم مردمˇ ره، می قبرˇ سر گول بأوررد

ولی وختی کی بؤمؤم دونایه گؤ بیگیفته بو

هرچی کی بخأنده بوم دونیا میان وارونه بو

اگه از حقوقˇ زن بگی، گویید: دارأ گودی

هرچی کی بخأنده بی، تی سره آوارأ کودید

تویی تنها مینˇ أن همه کوری کی أشأن

خوشأنه رحم نأرده، عصایأ از هم دوزأند

آخ چی بگا مگاي برا تَنم وا بَدَن

دونیا کی کربلای توو تر سینه بزن

می ديلئی بیگیفته‌یه، تنها تی نامه دوخانم

تو کی گوفتی وا بدن زای؛تو کی گوفتی کی دانم

ای روزئی تی سر خوره سنگه کی دئه رایی ناری

مگسانˇ دؤرˇ شیرنی! دئه هواداری ناری

هرکی خو سرأ بیگیفتی، سره بی‌کولا بنأ

تو خری کی نانی کی دونیا أنه! دونیا أنه!

بیرونی خالأن

دچينواچين
  1. زمانی فر، امیر (۲۲ اردیبهشت ۱۳۷۸). ««ما مرد نیستیم»؛ اعتراض موسیقی به جامعه مردسالار ایران». رادیوفردا. دریافت‌شده در ۳ سپتامبر ۲۰۰۸.
  2. کیواندخت قهاری (۰۶٫۰۷٫۲۰۰۸). «جشنواره موسیقی بوخوم توتال و حضور گروه تپش ۲۰۱۲ در آن». دویچه وله. دریافت‌شده در ۳ سپتامبر ۲۰۰۸. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  3. بامداد جمالی. «گفتگو با شاهین نجفی». وب‌گاه مانیها. دریافت‌شده در ۳ سپتامبر ۲۰۰۸.