اؤدا نؤبوناگا
اؤدا نؤبوناگا (織田 信長) ايتا`پيله چكنه سنگوكو دوره مئن بو و بِتنسته شوگون بيبه و اواخر شانزدهمی قرنˇ مئن ژاپون ˇ ایجاناییه (اتحاده) سراگیته تا وختی كی ميجی زمت (۱۸۶۸ م) فرسه. نؤبوناگا ايتا كودتا دورون ، ۱۵۸۲ مئن كوشته بوبوسته. اونه بوكوشته كس آكيچی ميتسوهيده نوبوناگا دوده (سردار) بو. نؤبوناگا جانشين ، تويوتومی هيديوشی كی اونه پيله دوده بو و بِتنسته خائنان ˇ بوكوشه. و آكيچی ميتسوهيده و اونه رستران ، یامازاکی جنگ دورون دشكن و اوشانه خون ˇفوگوده.
زندگی نامه
دچينواچيناؤدا نؤبوناگا ۲۳ ژوين سال ۱۵۳۴ بيچه‌ببؤ. كوچی زاک كی بو اونه دوخاديد كيپوشی (吉法師). اودا نبوهيده دومی رئک بو. نوبوناگا خو جغلگی و تنگوله دورانˇ مئن شيته كاران زياد داشتی و اونه نام بنأيد اؤواری نو اؤتسوكه (尾張の大うつけ، اؤواری شانته). او تانئگاشيما توفنگه (ايجور چخماخی توفنگ) پور علاقه داشتی و اَ كارˇ واستی شناخته بوبوسته. نوبوناگا ديگر (رعیت) جوانانˇ مانستن رفتار گودی و خو خانواده جاجيگایه هيچ نانستی و توجه نوگودی. نوبوناگا خوره گوفتی كی ناگويا قلا مئن به‌دونيا بامو، اَ موضوع ره بايد واموجئن ولی برخی بوگفتيد اُواری حومه بدنيا بامو.
اواری اوستانه متحد گودن
دچينواچين۱۵۵۱ مين، اودا نبوهيده ناگاه ميره، و اونه مراسم مئن نوبوناگا توره كاران كرا گودی اَتويی كه بوخور جای ، محراب دورون تاوَده. اودا پيله كسان و خلابران بدئيد نوبوناگا ايتا تور و شيته ريكه اونه كوچی برارَ امره نوبويوكی،كه اونه خرم تر دَنستيد روی باورديد. هيراته ماساهيده نوبوناگا معلم اونه رفتار واسی عارناموس داشتی سپوكو كونه (خوره كوشه). اَ كار، نبوناگا رو پيله اثر بوگوده و اونه واستی ايتا بوقا ماهيده ره چكونه. نوبوناگا در واقع جانشين نبوهيده بو. ولی اودا كوگا هش پركه بوسته بو. نوبويوكی ايتا جنگ راه تاوده و شيباتا كاتسويی و هاياشی هيده سادا اونه ياور بيد ولی هر سه شورشي نوبوناگا جه جنگ اينو مئن شكست خوريد. ولی تسو چيدا گوزِن كه نوبوناگا و نوبويوكی مار بوستی پادرميانی كونه و اوشانه مرگ جه جيويزانه. ايتا سال دواره كه دوباره نوبويوكی خواستی نوبوناگا امره كله گيره كه ايدفه شيباتا كاتسويی نوبوناگا ره خبر رسانه و اونه آگاه كونه. او خوره به ناخوشی زنه و نبويوكی كه اونه ورجا اَمونده بو قلا كيوسو مئن اونه (نبويوكی) گيريد و كوشيد. سال ۱۵۵۹ نوبوناگا همه خو رقيبانَ اوستان اواری مئن ديمه بنا بو.
اكهازاما جنگ
دچينواچينسال ۱۵۶۰ مئن، ايماگاوا يوشيموتو ۲۵ هيزار حشر و مايه دار خوره جَما گوده، و خو پيشروی كيوتو سمت آغازَ گوده. و بهانه باورده كه آشيكاگا شگون سُستی واستی، اوشانه ياوَر بِبه. ماتسودايرا كوگا كه اوستان ميكاوا مئن رستر بيد ، يوشيموتو امره همراهی بوگوديد. اوشانه جولو، اودا كوگا ۳.۰۰۰ سرباز داشتی، و اَ نيرو هم موختلف قلائن مئن، كرا پاسدانديبيد. اَ شرايط مئن، نوبوناگا بوگوفته ناجه داره كه آتسوموری رقصَ، ناگويا قَلا مئن برگزار بِبه. قبل جه كه خو خلابران و رسترانِ امره دوعا بوكونيد. چون دو سپاه نابرابر بيد ، شيباتا كاتسويی هچين گوفتندبو نوبوناگا ره، كه فوتورك زئنَ بنه ديمه. جاسوسانی كه نوبوناگا اوسی بوگوده بو اونه خبر باورديد كه ايماگاوا ايتا باريكه تنگه مئن خو كله بستَ چَگوده و نوبوناگا ره بهترين فرصت بو كه فوتورك زنه. و جاسوسان، نوبوناگا ره بوگوفتيده كه ايماگاوا حشر و مايه دار گوذشته پيروزين واستی جشن بيگيفته بيد و يوشيموتو اَ جشن مئن بيده بوبوسته. نبوناگا خو حشر و مايه دار امره بوشو ايماگاوا كله بستَ ورجا. و جه دور، خو كله بستَ چاگوده و هَتويی كلوش امره، گيشه ئن چاگوديد و اوشانه تن ليباس دوگوديد و پيله بيدوقانَ جور بداشتيد تا نيشان بديد كه ايتا پيله حشر و مايه دار ايسيد. اودا سربازان توند و چسب، گومار دامون مئن، ايماگاوا كله بستَ دور بزئيد و اوشانه پوشت سر بئسائيد. اَ زمان مئن كه زواله بو ناگاه گورخانه و وارش گيره. نوبوناگا خو سربازانَ آماده كونه و وختی وارش تومانه بو اودا سربازان، ايماگاوا كله بستَ يوكو فوتوركيد و يوشيموتو خو سربازان امره شكست خوره . و بيده دو تا سامورايی اونه كرا فوتوركيد. اولی خو پيشدار امره كه يوشيموتو خو شمشير امره اونه واگردانه ولی دومی خو شمشير امره يوشيموتو سرِ واوينه. هتويی ايماگاوا كوگا فوگورده و ماتسودايرا كوگا ورجا ده پيله تری نشتيد. ۱۵۶۱ مئن، اودا نوبوناگا و ماتسودايرا موتوياسو ( كه بعد اونه توكوگاوا اياسو دوخاديد) همديگر امره ياور بوبوستيد. چند دهه اَ دو كوگا همديگر امره خونی دوشمن بيد. و همديگر امره بجنگسته بيد. ولی ايباره اوشان همديگر امره موتحد بوبوستيد.
شوگون بوستن
دچينواچيناوستان مينو مئن، سايتو يوشيتاتسو ناگاه ناخوشی سر ميره و اونه ريك سايتو تاتسو اوكی اونه جانشين بوبوسته. تاتسو اوكی كه تنگوله بو و تجربه ناشتی. خو پئر و پيله پئر نَمانستی، و مسائل حكومت و حشر و مايه دار مئن، پور اطلاع ناشتی. نوبوناگا اَ وضعيتَ بهره بِبَرده و خو حشر و مايه دارَ، كوماكی قلا مئن خو كله بستَ چاگوده و خو فوتوركَ اوستان مينو مئن سرا گيفته. نوبوناگا، سايتو خلابران و پيله كسانَ گب زنه كه خوشانه توره چكنه وِلا كونيد و اونه دوده بِبيد. نوبوناگا بِتَنسته سايتو كوگا يه بوبوخوسته چاكونه. و بازون خو پيله فوتوركَ ۱۵۶۷ مئن سَرا گيره. و بِتَنسته ايناباياما قلا تصرف بوكونه و تاتسواوكی كوچمال بدا.
ايتا جه پيله ترين نوبوناگا دوشمنان، تاكدا شينگن بو. و شوگون اونه جه بخواسته كه اونه ياور بيبه، نوبوناگا جولو و شينگن ۱۵۷۲ مئن، اياسو صارای كه نوبوناگا متحد بو فوتوركَسته. و اوشان كار توشكه بوخورد. اياسو واستی، نوبوناگا خرم ياور نوبوسته. اياسو ۱۵۷۳ مئن جنگ ميكاتاگاهارا مئن شينگن جولو دشكن بوخورده ولي شؤ مئن شينگن حشر و مايه دار فوتورك زئی تا شينگن موتقاعد بوكونه كه ايتا پيله فوتورك اونه سر زنه. ايپچه دواره، ناگاه شينگن ناخوشی سر ميره. و تاكدا حشر و مايه دار واگرده. اَ ايتفاق نوبوناگاه ره پور ياور بوبوسته. وختی شينگن بمرده اون تَنستی خو تمركز فقط يوشياكی سر بنه كه نوبوناگاه امره دوشمن بوبوسته بو. نوبوناگا بِتَنسته يوشياكی دشكن و كوچمال بدا و اونه حشر و مايه دار دورسانه. وختي نوبوناگا خو فوتورك به آساكورا كوگا آغازا گوده. آسای ناگاماسا ، نوبوناگا خواخور امره ازدواج بوگوده بو. ولی خو ايتحاد، نوبوناگا امره دشكنه و آساكورا كوگا ره كه پور زمات بو كه اوشان مئن خوشی بو خو دوستی ادامه بدا و نوبوناگا امره دوشمن بوبوسته. اوشان ايله جار بوگوديد ايكو شورشيان امره، نوبوناگا جولو بجنگستيد و پور كسانی جه نوبوناگا رستران بوكوشتيد. ولی نوبوناگا، اياسو ياوری امره بِتَنستيد جنگ اَنگاوا مئن آساكورا و آسای حشر و مايه دار دشكن و اوشانه دورسانيد.
هتويی نوبوناگا ۱۵۷۳ مئن بِتَنسته آساكورا كوگا و آسای كوگا فوگوردانه و آسای ناگاماسا ، نوبوناگا خواخور اونه ورجا اوسی بوگوده و بعد خوره كوشه. نوبوناگا تنها تهديدی كه بوستی جه تاكدا كوگا ورجا بو كه اوشانه تازه چكنه كاتسوری خو پئر (شينگن) جا سر بِنيشته. پيله جنگ ناگاشينو مئن، نوبوناگا و اياسو حشر و مايه دار بِتَنستيد شمخال توفنگ كومك امره پيروز بِبيد و اَ استراتژی امره تاكدا كوگا فوگوردسته. نبوناگا اَ جنگ مئن قاقل تره و چپر چاگوده و اودا رستران سه تا رچ مئن بئساييد. و هر بار كه تير تاواده ايد خوشانه جای عوضا گوديد پوشت سری امره. و خوشانه توفنگ هنده پورا گوديد. اوشانه گلوله تاكدا سواره حشر و مايه دار زره دورسانه و تاكدا رستران كوشتی.
وختی شينگن بِمرده، هتويی گوفتيد كه بعد جه شينگن، پيله رقيب نوبوناگا واستی ژاپون مئن يوسوگی كنشين ايسه. كنشين وختی بِتَنسته خو همسادان دشكن بده، نوبوناگا امره كله گيفته و همديگر امره بجنگيستيد جنگ تِدوريگاوا مئن و كنشين بِتَنسته پيله پيروزی بدس باوره. و بعد جه كنشين رستران خوشانه آمادا گوديد كه كيوتو تصرف بوكونيد. و نوبوناگا كه دشكن بوخورده بو اوستا اتچو بوشو و اويه فگيفته. كنشين كه كيوتو ورجا دوارستن دبو ناگاه خونريزی مغزی سر ناخوش به و ميره. يوسوگی كوگا اونه جانشين سر اويرا بوستيد و نوبوناگا خوره آمادا گوده كه اوشانه فوتورك زنه.
نوبوناگا، هيديوشی و اياسو
دچينواچينتويوتومی هيديوشی ژاپونَ ۱۵۹۰ مئن متحدَ گوده، توگوگاوا اياسو ۱۶۰۳ مئن توگوگاوا شگون سَلاری خو واستی چاكوده، اونم نوبوناگا اَمره بو، اَ دو نفر بتَنستيد نوبوناگا گوذشته دستاوردَ اَمره ژاپون متحدَ كونيد. اَتويي بوگوفتيد: نوبوناگا آردِ برنج فگيفته، هيديوشی اونه خمير چَگوده، و آخر سر اياسو نيشينه و اونه فَوَره.
نوبوناگا سياسَتَن
دچينواچينجَنگِستَن مئن، نوبوناگا كله گيفتن راهَ، ژاپون مئن واگردان بوگوده، او بكارَ گيفته درازِ پيشدار و چخماخی توفنگ ، قَلا و كله بستان مئن، كه چاگوده بوسته بو پيله جنگان او دوره واستی. چخماخی توفنگانَ، پرتغاليئن ژاپون مئن باورديد. و جا بيگيفته حشر و مايه دار مئن. وختی دو تا چخماخی توفنگ كارخانه شهر ساكای و اوستان اُمی مئن فتحَ بوسته، نوبوناگا ره نسبت به خو دوشمنان قدرت پورتر فَدا.
عامه فرهنگ مئن
دچينواچيننوبوناگا ويشتر داستانان مئن به چوم اَيه و هتويی كارتون و ويديو بازيه‌ٰن و سينمايی فيلمانه مئن كرا نقش بازی بوگوده. هر چی كه اونه نشان ده ويشتر ايتا ازازيل و بيجه مرداك ايسه. ولی برخی بيد كه اونه خوجيرتر نشان بدئيد. كاگِموشا مَنِستن، ايتا فيلم ايسه كه آكيرا كورو ساوا اونه چَگوده. دِ پور ويديو بازيه‌ٰن ايسه كه نوبوناگا زندگی جه رو چگوده بوستيد:
(نوبوناگا پيله واز: آهنی سه گوش ) Nobunaga's Ambition: Iron Triangle
(شگون ۲ ) Shogun: Total War ، Total War: Shogun 2
(گومار تخت) Throne of Darkness
گود
دچينواچين- پئر : اودا نبوهيده
- مار : تسو چيدا گوزِن
- بيچه‌ببؤ ۲۳ ژوين ۱۵۳۴
ناگويا قَلا مئن، اواری اوستان
- بمرده ۲۱ ژوين ۱۵۸۲
هُننوجی، كيوتو مئن
- زاكان
اودا نوبوتادا - اودا نوبوكاتسو - اودا نوبوتاكا - هاشيبا هيدكاتسو- اودا كاتسوناگا
جير بِنيويشته
دچينواچيناينگليسی ويكيپديا ايله جار بوگوده‌ٰن