پيجشکي اسلام ٚ جهان ٚ مئن

طب يا پيجٚشکي يته عيلمي جنبئن ٚ جي اسلام ٚ زرين زمت، ميلادي هشتؤمي قرن ٚ جي تا ميلادي ۱۳ بؤ.[۱] منظۊر اسلامي طب ٚ جي تاريخ ٚ مئن، پيجٚشکي دؤنشي هيسه گه اسلام ٚ زرين زمت ٚ مئن تؤسئه بيأته ؤ اۊن ٚ واسطه اسلامي تمدن هيسه، اي دؤنشؤن ٚ ويشترين عربي زوؤن ئبه ظبطا به. اسلامي طب، اۊ پیجشکي دؤنشي گه باستان ٚ زمت ٚ مئن مؤجۊد بؤ-يه بپأسئه ؤ پۊر پيشرفت ؤ تؤسئه هدأ.[۲]

کلاسيک-پسي زمت ٚ مئن، اسلامي طب بئترين ؤ پيشأکته ترين مؤجۊد ٚ طب دۊنيا مئن بؤ، اسلامي دؤنشمندؤن تمؤم ٚ باستاني پيجشکئن-ه کسن ٚ همرأ تلفيق هدأن ؤ ايمه پۊر نؤهأردن ؤ پيشرفت ؤ تؤسئه اۊن ٚ مئن ايجاد بؤدن. اۊرۊپايي پيجٚشکؤن ٚ آشنايي اسلامي پيجٚشکؤن ٚ أمرأ رنساس ٚ زمت ؤ ميلادي دؤنزهؤمي قرن ٚ مئن ٚ همرأ، کلاسيک ؤ اسلامي ؤ ايمه وسطايي قرۊن ٚ طب خۊرخؤسي اۊرۊپا مئن بؤشؤ.[۳]

تاريخي زمينئن دچينواچين

 

برخي نظر ٚ جي، مۊسلمؤنان ٚ توجه طب ٚ دؤنش-ه، اسلام ٚ پيشواٰن ٚ توجه اي خۊجير دؤنش-ه هيسه. يته حديث ٚ مئن اسلام ٚ پيؤمبر ٚ جي محمد (ص)، همسنگ ٚ طب ؤ اۊن ٚ لک ديني دؤنش تؤصيه وکته.[۴]

اسلام، پيجشکي ؤ بئداشت ٚ کللي اصۊل ٚ باره دستۊراني خۊ پيرؤؤن-ه هدأدره گه شأنئه اي دستۊران-ه يته اسلامي طب ٚ پايئن ٚ جي ياد گۊدن. اسلام ٚ پيؤمبر ٚ جي أحاديثي ساقي، خئلي جه ناخؤشئن ؤ بئداشت ؤ… باره گه پيجشکي-ئه تين دأره نقل وکته. اي بؤگۊتئن-ه ايمه اسلامي نويساٰن تدوين بؤدن ؤ اۊشؤن ٚ سر شرح بنويشتن ؤ اي مجمۊعئن طب‌النبي نؤم ئبه مشهۊرا بؤن. شيعه مؤسلمؤنان ٚ مئنأ، شيعئن ٚ شيشؤمي ايمام، جعفر صادق (ع) ٚ طبي گبؤن مشهۊر هيسن.

ويمارجيگئن دچينواچين

اسلام ٚ زرين زمت ٚ مئن پۊر عيلمي مراکز ؤ ويمارستان چاگۊدن بؤبؤ، اي ويمارجيگئن دواسِره (دارۊخؤنه) ؤ کيتاب خؤنه دأشتن ؤ اۊشؤن ٚ مئن پيجشکي مسائل-ه آمۊجش'ني دأن. اي ويمارجيگئن پۊر اي دؤنش-ه گۊسترش هدأن ؤ تأثيرگۊذار بؤن. اي ويمارستانان ميلادي سينزهؤمي قرن ٚ جي سياسي مسائل ٚ ره کم کمه خۊ افۊل-ه سرأگيتن، شؤنزهؤمي قرن ٚ جي مصر ۊ سۊريه  مئن ؤ هيژدهؤمي قرن ٚ جي ايران ٚ مئن پيجشکي کۊنشؤن زوال ٚ را بؤشؤن. ويمارستانان ٚ مأرۊف ترينؤن ٚ جي جندي‌شاپۊر، برمکيان، سيده، معزالدوله، عضدي، فارقی ؤ…' نؤم بؤرده شأنئه.

بۊيئن ٚ تأثير دچينواچين

بۊيئن ٚ سلسله گه ديلمئن ٚ گۊد ؤ يته گيلک‌تبار ؤ شيعي سلسله بؤن پۊر اسلام زرين ٚ زمت ٚ مئن تأثير بنأن، احمد ٚ بۊيه ؤ عضدالدؤله ديلمي، بؤيئن ٚ کارکيا، ترتيب ئبه معزالدوله ؤ عضدي ويمارجيگه' تأسيس بؤدن، هيته'ني خئلي جه اسلامي دؤنشدؤنان اي سلسله قلمرؤ مئن زيويش گۊدن.

سربس دچينواچين

  1. https://en.wikipedia.org/wiki/Medicine_in_the_medieval_Islamic_world
  2. https://fa.m.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85#/languages
  3. https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A8_%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%8A%D8%AF%D9%84%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B6%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%8A%D8%A9
  4. https://fa.wikishia.net/view/%D8%B9%D8%B6%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%87_%D8%AF%DB%8C%D9%84%D9%85%DB%8C
  5. https://mag.asanteb.com/67450/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%87%D8%A7-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%D8%B3.html
  1. Cite journal|last=Wakim|first=Khalil G.|date=1944-01|title=Arabic Medicine in Literature|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC194301/%7Cjournal=Bulletin of the Medical Library Association|volume=32|issue=1|pages=96–104|issn=0025-7338|pmid=16016635}}
  2. Campbell, Donald (19 December 2013). Arabian Medicine and Its Influence on the Middle Ages. Routledge. pp. 2–20. ISBN 978-1-317-83312-3.
  3. cite book|title=The Western medical tradition. [1]: 800 to AD 1800|last=Conrad|first=Lawrence I.|publisher=Cambridge Univ. Press|year=2009|isbn=978-0-521-47564-8|location=Cambridge|pages=93–130}}
  4. الْعِلْمُ عِلْمَانِ عِلْمُ الْأَدْیَانِ وَ عِلْمُ الْأَبْدَان «دانش دو دانش است دانش ادیان و دانش بدن‌ها» (بحارالانوار، ج 1، ابواب العلم، باب 6: العلوم آلتی أمر الناس بتحصیلها و ینفعهم، حدیث 52)