پاچ ٚ باقالا
پاچ ٚ باقالا ایته نؤع باقالا ايسه کي مخصۊص گيلان ايسه ؤ شأ گۊتن کي فقط ايران ٚ مئن دره ؤ باخي کيشوران ٚ مئن به‌شکل عمۊمي ننأ. گيلان تنها اۊستاني ايسه کي اۊن ٚ مئن پاچ ٚ باقالا بکاشته به. [۱] پاچ ٚ باقالا، باقالا خۊرۊش ٚ چأگۊدن ٚ وأسي ايستفاده به ؤ أ خۊرۊش ٚ أصلي ماده ايسه. أ محصۊل برداشت ؤ مصرف زماتی أنجام گیره کي اۊن ٚ غلاف ٚ رؤشد خۊ ويشترين حد-أ رسئه. هرته غلاف ٚ مئن معمۊلا ۳ تا ۵ دانه باقالا دره. أ غلاف ٚ رنگ باقالا برسئن ٚ پسي تغيير کۊنه. أ محصۊل گيلان ٚ مئن دۊته پئيز ؤ وهار ٚ فصلان ٚ دۊرۊن کشت به.
خواص
دچينواچينپاچ ٚ باقالا پۊر جه مۊختلف خاصيتان ايسه ؤ اۊن ٚ خۊردن بدن ٚ وأسي مۊفيده. پاچ ٚ باقالا دۊرۊن رۊی ؤ آهن دره ؤ بدن ٚ ايمني سيستم-أ تقويت کۊنه. آنتي اؤکسيداني کي پاچ ٚ باقالا مئن یافت به سرطان ؤ مخصۊصا سينه سرطان ٚ جه جۊلؤگيري کۊنه ؤ أ ناخۊشي بهبۊد ٚ مئن ني پۊر مؤثر ايسه. أ نؤع باقالا خۊ آهن ٚ وأسي، کم خۊني ؤ آهن ٚ فقر-أ درمان کۊنه. پاچ ٚ باقالا ويتامين C ؤ آنتي اؤکسيدان زياد دأره ؤ أشأن پيري مانع ايسد. فيبري کي پاچ باقالا دۊرۊن نهأ بدن ٚ کؤلسترؤل-أ کم کۊنه ؤ أن ديل ٚ ناخۊشي جه جۊلؤگيري کۊنه. هأتؤني ويتامين C ؤ باخي ويتاميناني کي أ باقالا مئن نهأده ديم ؤ بدن ٚ پۊس ٚ وأسي پۊر مۊفيد ايسده.
اصطلاح
دچينواچينپاچ ٚ باقالا ايته عاميانه اصطلاح ني گيلکي زوان ٚ دۊرۊن ايسه ؤ معمۊلا اۊشاني-أ کي کۊتا قد ايسد، شؤخي وأسي پاچ یا پاچ باقالا گۊته به.