عبدالله اۊجالان

(مسير عوضاؤدن عبداله اؤجالان أجي)

کوردستانˇ کارگرؤنˇ حئزبˇ سرکرده. عبدالله اۊجالان ۱۹۷۸ میلادي، تورکیه چپگرا دانشجویی جؤمبشؤنˇ جي کوردˇ کارگرؤنˇ حئزبه بنابنأ ؤ اینˇ هدف این بو کي مردومی جنگˇ جي، تورکیه مئن یکته کوردنشین ؤ سوسیالیست ایالت چاکونه.[۱]

عبداله اۊجالان در سال ۱۹۹۷

أسيرأبؤن

دچينواچين

اۊجالان سال ۱۵ فبريه ۱۹۹۹ مئن یکته عملیاتˇ مئن کي سیا ؤ تۊرکيه ؤ کنیا ؤ ىۊنان اي عملیاتˇ مئن همکاري دأشتن أسیر ببؤ[۲] ؤ حبسˇ ابد بخؤرده ؤ تا هسأ تۊرکيه مئن قؤلدؤنئکˇ مئن ایسأ.[۳] اۊجالان خو أسیری زمت بنیشته به خؤندن ؤ اي باعث ببؤ کي خیلی چیزؤنه هنده نقد بکونه.[۴]

دهه‌یˇ هشتاد میلادي مئن پ.ک.ک حئزبˇ آدمؤن ویشتر دیهاتی‌ئن بؤن کي حئزبˇ گبؤن راجه به ارباب-رعیتی ؤ ناسیونالیسم ایشؤنه جذب گود. دهه‌یˇ ۹۰ اۊجالان خو روشˇ سر فکر ؤ مطالعه بوده ؤ تصمیم بیته حئزب خأ ویشتر سیاسی ببون ؤ زنأکؤنˇ مسائل این ئبه اهمیت پیدا بوده. اۊجالان راجه به لئنينيسم ؤ مرکزگرایی کي حئزبˇ مئن دأشت باني مسلحانه جنگ وافکراشؤ ؤ خو نظراته نقد بوده. مخصوصن وختی مۊری بۊکچىنˇ کارؤنه بخؤنده.[۵]

اۊجالان ؤ بۊکچينˇ رابطه، کتابؤنه خؤندنˇ جي پيشتر بۊشؤ ؤ بنابۊدن کسکسؤن ئبه نامه نيويشتن ؤ اي نامه'نˇ مئن اۊجالان خۊشه بۊکچينˇ شاگرد دۊخؤنده ؤ اينأجي بخأسته کي همديگره بىنن.[۶] بۊکچين ولي اينأجي پيرتر بۊ کي بۊتؤنه اي کاره بۊکۊنه. بۊکچينˇ مرگˇ پسي، قنديلˇ کۊهؤنˇ مئن، پ.ک.ک اين ئبه مراسم بىته.[۷]

بۊکچينˇ چنته أصلˇ ايده'ن اۊجالانˇ سر ؤ هيتؤرأني رؤژاوا جۊمبشˇ سر پۊر أثر بنأ. اجتماعي محلشناسي (Social Ecology) ؤ ديکˇ دؤمؤکراسي ؤ کؤمؤنگراىي (Communalism) چنته ايده بؤن کي کسؤنأجي بۊبؤ "دؤمؤکراتيک کؤنفئدراليسم"ˇ ايده اۊجالانˇ ئبه.

دؤمؤکراتيک کؤنفئدراليسم

دچينواچين

أصلˇ وانيويس: دؤمؤکراتيک کؤنفئدراليسم

سال ۲۰۰۸ بنویشته: یکته سلسله مراتبي ساختار دؤلتˇ مورسؤن یکته حئزبˇ مئن، آزادي ؤ برابري ؤ دمؤکراسي اصلؤنˇ همره تناقض دأنه.[۸]

اون دئه دؤلت-ملتˇ هدفم بنأ به دیمه ؤ بوته کي ناسیونالیسم أگه بخأ دؤلت-ملت چاکونه هنده سلسله مراتب چاکؤنه؛ در عوض کوردؤن خأ حؤکومت چاگودنˇ جا، خوشؤنˇ زوره دمؤکراتیک اقتصادˇ تؤسعه ؤ ضدسرمایه‌داری خوفرماني روشؤن ؤ زیویشرˇ همره سازگاری سر بنئن. اۊجالان خو فلسفه نؤمه بنأ دمؤکراتیک کؤنفئدرالیسم. اي فلسفه مئن، زنأکؤنˇ رهایی پور مؤهمه.[۹]

ىکته کتاب کي رؤژاوا جۊمبش اۊنأ جي پۊر تأثير هأىته "دؤمؤکراتيک کؤنفئدراليسم"[۱۰] ايسه کي عبدالله اۊجالان بنويشته. اي کتابˇ مئن اۊجالان حقسأى کأدره کي قؤمي هؤويتؤنˇ مسأله' حل گۊدنˇ ئبه ىکته راشي بياجه جغرزˇ دؤلت-ملت. اي کتابˇ مئن، صفحهٔ ۲۱ راجه به دؤمؤکراتيک کؤنفئدراليسم بنويشته دأنه: "اي جۊر فرمان دأن ؤ کارکياگرئه شأنه سياسي کارکياگري ؤ دؤمؤکراسي دۊخؤندن کي بي دؤلته." ىا هي صفحه مئن نيويسنه "دؤمؤکراتيک کؤنفئدراليسم، باخيˇ سياسي جرگه'ن ؤ دسته'نˇ پيش بازه، نرم ؤ چنفرهنگي ؤ ضدانحصار ؤ اجماعگرا ايسه. محلشناسي (Ecology) ؤ فئمئنيسم اينˇ أصلˇ کانۊنؤن ايسن."

  1. The Revolution in Rojava. Meredith Tax. April 22, 2015.
  2. The New York Times: U.S. Helped Turkey Find and Capture Kurd Rebel. By TIM WEINER
  3. کارآنلاین: سالگرد ربودن عبدالله اوجالان، نوشتۀ بهرام رحمانی، نوشته‌شده در ۲۸ بهمن ۱۳۹۶؛ بازدید در ۱۰ دی ۱۳۹۸.
  4. The Revolution in Rojava. Meredith Tax. April 22, 2015.
  5. The Revolution in Rojava. Meredith Tax. April 22, 2015.
  6. Janet Biehl. Bookchin, Öcalan, and the Dialectics of Democracy.
  7. PKK's salute to Bookchin
  8. The Revolution in Rojava. Meredith Tax. April 22, 2015.
  9. The Revolution in Rojava. Meredith Tax. April 22, 2015.
  10. Democratic Confederalism; by Abdullah Ocalan; first edition 2011; Published by: Transmedia Publishing Ltd. – London, Cologne; Translation: International Initiative.