گب:گيلکی

ديلمي

گالشي يتا شغل حساب بوهوي . نوا اونه قوم يا زباني سر ناهان. تازه ، كي بوگوتاي گيلكي شمالي زباناني ريشاي؟ وقتي كه كوهستاني ميان زندگي و تمدن جاري به جلگه ميان هيچ كه نتانستي بيشتاي و زندگي بكنه. شمالي زبانان همه يتا ريشه دارن بگردين اوني دنبال . حالا ندانم مادي هسته چيه ندانم هلا كه تريبون شيمي دست در ايته عمل مكنين. گالشاني زبان به مرور شكل گيلكي به خودش بگيتاي . اوشاني زبان همون زبان رودباريانو الموتيانه. زازاكي ديلمي هسته نه گيلكي.

خورگام و ديلماني كوهاني دله زندگي 100 هزار ساله پيدا ببياي . او وقت كه كوه زندگي دبه جلگه امكان زندگي كدن دنبه. چون بمرور زمان گيلكان قدرت بگيتان انكار حقيقتانه پيش بگيتان و اين خوب نيه . اما از يه استان هستيم و خيلي همديگره نزيديكيم. امي استان قم زياد داره . بايد سنجيده تر كار بكنيم و رفتار.

گيلكي خط و زبان

گیلکی مثلان

Gilaki Dastur‎

گیلکی اصطلاحان‎

Gilaki fe'lan

اداش، اول اين‌که خاهش کؤنم تی نظر و نقده اصل ِ صفحه مئن ننويس. بحث (discussion) هين ِ واسی ايسه کی راجه به مقاله اون ِ مئن بحث بکونيم. تی بنويشهٰ مونتقل بئودم به ايره. امما راجه به تی گب: مو نفهمنم کی کؤره بنويشته بو گيلکی شومالی زوانؤن ِ بون و ريشه ايسسه؟ يا کی بئوته کی زازاکی گيلکی ايسه؟ مقالهٰ دوواره بخان: «گيلکی، زازاکی زبان ِ امره نی پور نزديکه و دوته زبان، يه‌ته بون و ريشه دأنن.» امما راجه به گالشی، اين‌که گالشی يه‌ته شوغل و حرفه بو شکی نيه. ايره نی کسی گالشی‌يه «قؤم» يا «زوان» دنخانده. هوتؤ کی خودت بئوتی، او زمت کی هنوز جولگه‌ئن ِ مئن نشاست زندگی گودن، گيلکؤن ِ اجداد کوه مئن زندگی گودن. بازون کم کم بمأن جير. يعنی گيله‌مردان ِ اجداد هو گالشؤن ايسسن. گالشؤن ِ گب زئنأ نی هو گيلکی ايسسه. اگه ايسکالیْ اوشؤن ِ گب زئن ِ مئن دققت بکونيم اينه فهمنيم. عزيز جان، واژه‌ی «ديلمی» واژه‌ای ايسسه کی از بيرون امره نسبت دأن. قضيه اينه کی کوه‌نشين و جولگه‌نشين، يک قوم واحد محسوب بونن و ايشؤن ِ زوانأ نی يکی ايسسه. مو يک ماه پيش کی بشؤ بوم اشکور عليا، «ميج» مئن، هر کس ِ واپرسئم شمی زوان چيسه، با اون‌که گالشی لهجه همره گب زئن گوتن: گيلکی. گيلکؤن دو بخش ايسسن: جولگه‌نشين کی بونن: گيله‌مرد و کوه‌نشين کی بونن: گالش. گالشؤن ِ تاريخ خيلی ويشتره. چون او زمت کی اوشؤن کوهؤن ِ مئن زندگی گودن، هنوز انسان به جولگه نمأ بو. عربؤن و فارسؤن، گالشؤنه دخاندن: ديلمی!!! در حالی کی «ديلم» اصلن امی زوان ِ مئن ننأ. «ديلمان» اسم مکانه: ديل+مان يا ديل+مؤن ديلم و ديلمی خارجی‌ئن (عربؤن و فارسؤن) ِ شی ايسسه. ناويره امو هميشک دو بخش بيم: گيله‌مرد و گالش. و امی زوان يکی بو، هم گالش و هم گيله‌مرد گيلکی گب زئن. هين ِ واسی ايسسه کی گالشؤن (کی چوپان بؤن و کوچ‌نشين) و گيله‌مردان (کی کشاورز بؤن و يک‌جا نشين) کسن ِ همره مراوده داشتن و ايشؤن ِ ارتباط، کسنه فويته نأ بو. فراموش نکونيم کی گيلان قديم تا قزوين و دره ی شاهرود بو. پس اگه آلموتی‌ئن و روباری‌ئن ِ زوان گالشؤنه مانه، اين ِ واسی‌يه کی اوشؤنم گيلک‌زوان ايسسن.

Varg 11:47, 13 October 2007 (UTC)