ری
مردوم و جوغرافی
دچينواچينری ایته جی ايران باستانی جیگان با آثاری جی هیزارهان چارم و پنجمقبل ميلاد ایسه. درباریه پيدايش ری شهر باستانی ، مانند ديگر باستانی شهران ، افسانان موتفاوتی وجود داره. اونه چاگودن ایبار به شيث بنآدم(ابوالبشر) نسبت دهیدی كه منوچهر اونا از نو چاگود و گاهیم به هوشنگ كيومرث زای.
ری ایسمه جی ساسانيان دوره به بعد بر ا شهر بناده . اسلامی دوره مئن ری ایته پناهنگاه بو بنیاميه فرمانداران ره. با اون كه شهر ری بر اثر چند تا زلزله (مثل زلزله 236 ق/ 850 يا 851 م) ويرانا بو و تركان يورش هم به اون آسيبان فراوانی وارد بوگود، هوتویی پايدار بمانسته. ری سال 617 هـ.ق مئن مورد حملیه وحشيانیه موغولان قرار بیگیفت و علاوه بر قتلعام مردوم اونه بناهان هم با خاك يكسانا بو. ری کمی بعد اون ازنو رو به آبادانی بنا و ایبارده سال 786 هـ.ق مئن به وسيلیه تيمور سپاهيان به ويرانهای تبدیلا بو و جی اون به بعد روی آبادانی به خود نیده.
بخشان و هستانان
دچينواچينشهران:شهر ری
شهران: حسنآباد
تاریخی و تفریحی جیگان
دچينواچينایرج قلعه، تبرك قلعه ، نقارخانه برج ، شهر سلجوقی بقایا ، طغرل برج، هارون زندان ،گبری تپه ، حضرت عبدالعظیم آستانه ، بی بی شهربانو بوقعه ،قصاب جوانمرد بوقعه ، امامزاده هادی ، ابن بابویه ، چشمه علی تپه ،بی بی زبیده بوقعه ، ابوالحسن بوقعه ، شیخ صدوق بوقعه ، عباس بوقعه و ابراهیم ، عین و غین بوقعه ، عقیل بوقعه و هادی ، میل تپه ،گبری قلعه و ....
ری دانگشان
دچينواچين