پيله کۊرؤش: نۊسخه'نˇ تؤفير
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
مطلبٚ افزۊدن تگؤن: دئني دچينواچينگر دچينواچين، مؤباىلˇ همرأ مؤباىلˇ وبمجˇ همرأ دچينواچين گۊدن |
ديچين واچين کۊدن تگؤن: دئني دچينواچينگر دچينواچين، مؤباىلˇ همرأ مؤباىلˇ وبمجˇ همرأ دچينواچين گۊدن |
||
رچ ۱:
پيلٚ
ايتا جه پيله پادشاهنٚ ايرانٚ باستان بؤ كي [[هخامنشيان|هخامنشيانٚ]] فرمانروايي پايه گذاري بۊگۊده کي جه [[آرالٚ]] درياچه تا مصر بؤ. [[هئرؤدؤت|هئرودوتٚ]] يونانيٚ تاريخنگار بنيويشته كۊرؤش، كمبؤجيهٚ پسر كوچي شاهٚ پارس ؤ اونه مأر ماندانا، [[آستياگ]]ٚ دختر بؤ.
كۊرؤش بِتَنِسته [[آستياگ]]ٚ جنگٚ مئن شكست بده ؤ اۊن تاج ؤ تخت بدست باوَره. [[هئرؤدؤت|هئرودوت]] اضافا كۊنه كي [[كرزوس|كرزؤس]]، [[ليدي|ليديٚ]] پادشاه کي [[آستياگ|آستياگٚ]] اۊن زامات بؤستي وختي كۊرؤشٚ پيروزي آگاه بؤبؤسته، تصميم گيره به كۊرؤشٚ فرمانروايي فۊتۊرک زنه ولي كۊرؤش اون أ شكست بدا ؤ شهر سارد، [[ليدي|ليديٚ]] پايتخت أ محاصره ؤ سرانجام به فتح كۊنه.
كۊرؤش ، [[كرزوس]] أمرأ به نرمي رفتار کۊنه ؤ اۊنه از خؤ نزديكان بۊگۊد. ؤ ايتا جه خؤ سرداران اؤسي بۊگۊد به [[يونان|يونانٚ]]<nowiki/>شهران.
كۊرؤش با اضافه كۊدن [[ليدي]] به خؤ امپراتوري خؤ چومانَ أ [[بابِل]]ٚ سرزمين دۊزانه كي اؤضاع آشفته ؤ نابساماني داشتي ؤ خيلي جه بابِليان جه خۊشانه پادشاه كي [[نبونيد]] نام داشتي دِله خؤشي نَشتيد. کۊرؤش سالٚ 537 پ.م به [[بابِل]] فوتورک زنه ؤ ايپچه كله گيفتن أمرأ [[بابِل]] أ فتح كۊنه. [[بابِل]] دۊرۊن هم كۊرؤش خؤجير كارانٚ زياد بۊکۊد. [[يهوديان|يهوديانٚ]] زندان مئن آزاد أ گۊده، بابليانٚ دين أ احترام بنه، خدايان جاجيگاه چاگۊد، وختي [[نبونيد]] بمرد اۊنه مراسم شركت ؤ عزاي عمۊمي اعلام بۊگۊد ؤ خؤ اعلاميه حقؤق بشرَ أ ايتا اؤستوانه رۊ بنيويشته کي کۊرؤشٚ منشور
بعد جه [[بابِل]]ٚ فتح ، كۊرؤش خؤ سپاه أمرأ به خۊرتاوٚ(شرق) [[ايران]] شه تا بيابانيٚ قبايل أ كي [[ماساگت]] نام داشتيد سركۊب بۊكۊنه. ماساگتان جه سکایيٚ اقوام ایسن کي گذشتهٚ دئن میانهٚ آسيا زندگي کۊدن دأشتن.سالٚ 529 پ.م گيرؤدار كله گيفتن دؤ سپاه، كۊرؤش ايتا پيشدار أمرأ زخمي به ؤ ميره ؤ اۊنه پيكر أ [[پاسارگاد]] مئن دفن بۊکۊديد. كۊرؤش دؤ تا پسر داشتي پيله پسر [[كمبوجيه]] ؤ كوچي پسر [[برديا]]، [[كمبوجيه]] جانشين خؤ پئر، كۊرؤش به.
|