فردریش هاؤک: نۊسخه'نˇ تؤفير

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
نگار نجاتی (گب | ياوري‌ئن)
بدون خلاصۀ ویرایش
نگار نجاتی (گب | ياوري‌ئن)
بدون خلاصۀ ویرایش
رچ ۱:
 
{{کار}}
[[Image:gaok.jpg|thumb|left|گاؤک]]
 
فريدريش هاؤک (مFriedrich Hauck)(۱۸۷۱ - ۱۹۲۱م۱۹۲۱) کي ايرانˇ مئن اۊنه کاؤک ؤ آلماني گاؤک دۊخانديد. اۊ زمت کي جنگلˇ مئن ايسأ بۊ خۊ نامأ بنأ بۊ هۊشنگ. ايتأ جي شخصيتأنˇ مۊهم ؤ تأثيرگۊذار، گيلانˇ تفاقأنˇ مئن اۊ زمت کي بلشؤيکأن ايرانˇ دۊرۊن ايسأبيد، بۊ. مۊختلفˇ منابع گاؤکˇ مليته '''آلماني'''، '''ولگا - آلماني'''، '''رۊسˇ ولگا - آلماني'''، '''رۊس''' ؤ '''چک''' بينويشتن. [[يان کۊلارژ]] کي گۊراب زرمئخˇ مئن جنگليأنˇ اسلحه خانه مسؤۊل بۊ، همه جا گاؤکه آلماني مۊعرفي کۊدي. گاؤکˇ خانواده جي فقۊفقط اينه دأنيم کي ايته برار '''پراگ'''ˇ مئن '''چکسلواکي''' پايتخت، همسري يهۊدي کي رۊس بۊ ؤ ايته دۊختر داشت.
 
==گاؤکˇ حۊضۊر گيلانˇ مئن==
در أ مؤرد کي گاؤک چي وقت بامؤ گيلان، اختلافˇ نظر وۊجۊد داره؛ أمما مطالبي کي [[محمدعلي گيلک]] خۊ کتابˇ مئن باورده ؤ ائطلاعاتي کي [[خسرؤ شاکري]] فأدأ تا حديتصويرˇ رؤشني جي گاؤکˇ زندگي گيلانˇ دۊرۊن أمره فأده. أ ائطلاعات أمره گئه کي تزاري رۊسأن سالˇ ۱۹۱۷م/۱۲۹۶ش پيشي به اتهامˇ فعاليتأنˇ غيرˇ قانۊني ؤ ضدˇ رۊسي گاؤکه دسگير کۊنيد ؤ سرأديد باکۊ.أمما گاؤک رۊسيه انقلابˇ پسي، هۊ سالˇ مئن آزادأ بؤ.اؤنˇ پسي تفليسˇ مئن ژنرال [[فؤن کرس]]ه کي قۊواي آلمانˇ فرمانده قفقازˇ دۊرۊن بۊ، مؤلحق بئه ؤ احتمالن هۊ آلماني افسري ايسه کي به نمايندگي جي ژنرال [[فؤن کرس]] بامؤ گيلان تا [[ميرزا کۊچي خانˇخان|ميرزا کۊچي خان]]ˇ أمره مۊلاقت بۊکۊنه؛ ولي زماني گيلانه فأرسيه کي '''اينگيليسيأن''' '''رشت''' ؤ '''انزلي'''ه ائشغال بۊکۊده بيد ؤ جهاني جنگˇ طرفأنˇ ميان آتش بس ائلام بۊبؤسته بۊ ؤ گاؤک ايته مهمانˇ مأنستن جنگليأنˇ ورجه بيسأ.
گاؤک ضدˇ اينگيليسي تبليغأنˇ ره ؤ طرفداري جي آلمانيأن، اؤرديبهشتˇ اواخر ۱۲۹۸ش (مه ۱۹۱۹م) دۊوارده دؤلتي قۊويˇ دس دکفه ؤ اي دفأ اينگيليسيأن اۊنه تبعيد کۊنيدي هندۊستان. چن وقت بعد گاؤک '''اۊدسا''' مئن بلشۊيکأنه تحويل بدأ بۊبؤ ؤ وقتي اۊشأنه نزديکأ بؤسته، [[راسکؤلنيکؤف]]ˇ دريادارˇ أمره اؤرديبهشتˇ ۲۶ (۱۲۹۹ش) (شعبانˇ ۲۹، ۱۳۳۸ق /ميˇ ۱۸، ۱۹۲۰م)دۊوارده وگردسه گيلان ؤ [[ميرزا کۊچي خان|ميرزا کۊچي خان]]ˇ مۊذاکراتˇ مئن بلشؤيکأنˇ أمره کي '''عبدالغني سرخي کهن'''ˇ خانه دۊرۊن انزلي مئن برقرار بۊ، حۊضۊر داشتي. أ تاريخˇ پسي آلماني گاؤکˇ نقش به عۊنوانˇ ايتأ جي بازيگرأنˇ گيلانˇ سياسي صحنه آغازأ بؤسته.گاؤک ايپچه بعد، خۊردادˇ ۱۲۹۹ش (رمضانٚ ۱۳۳۸ق /۱۹۲۰م) '''ايرانˇ سۊرخˇ انقلابˇ کؤميته''' مئن رشتˇ دۊرۊني عؤضو بۊبؤ؛ کي اۊنه اعضا ايشأن بيد: [[ميرزا کۊچي خان|ميرزا کۊچي خان]]، [[ايوان کاژانف]] کي '''اردشير'''ه مأرۊف بۊ، [[کامران آقايؤف]]، گاؤک، [[واسيلي گارکالتسلي]] کي مأرۊف بؤ به '''شاپۊر'''، [[ميرصالح مۊظفرزاده]] ؤ [[حسن خان معين‌الرعاياى آلياني]].
 
==مؤسکؤ سفر==
عدالتيأنˇ خۊدسرانه اقدامأنˇ پسي (ايرانˇ کؤمؤنيستˇ حزبˇ اعضا) ؤ [[آبۊکف]] شؤروي قۊوايˇ فرمانده ايرانˇ مئن کي [[کاژانف|ايوان کاژانف]]ˇ جانشين بۊبؤسته بۊ، [[ميرزا کۊچي خان|ميرزا کۊچي خان]] تيرما ۱۷، ۱۲۹۹ش (شوالˇ ۲۲، ۱۳۳۸ق /جۊلايˇ ۹، ۱۹۲۰م) قأرˇ أمره بۊشؤ فۊمن ؤ خۊ شؤنˇ پيشي گاؤک ؤ [[ميرصالح مۊظفرزاده]]' سرأده مؤسکؤ تا کؤمؤنيستأنˇ اقدامأنه کي قؤل و قرارأنˇ قبليه نقص بۊکۊده بيد، شؤروي سرانˇ ائطلاع فأرسأنن؛ أمما بلشؤيکأن تيرما ۷، ۱۲۹۹ش (ژۊييه ۲۹، ۱۹۲۰م)عليه [[ميرزا کۊچي خان|ميرزا]] ؤ اۊنه هوادارأن کۊدتا بۊکۊديد ؤ ايته جديدˇ دؤلت چاکۊديد کي [[احسان‌الله خان دۊستدار]] اۊنه رييس بۊبؤسته. نمايندأنˇ مۊذاکراتˇ نتيجه أن بۊبؤ کي [[شالوا ايلياوا]]يˇ '''گؤرجي''' کي شؤروي سفير تؤرکيه مئن تأيين بۊبؤ بۊ، خۊ محلˇ مأمۊريتˇ شؤنˇ پيشي، أنˇ وأسي کي گيلانˇ اؤضايه بررسي بۊکۊنه بشه گيلان ؤ ظاهرن اي سفرˇ نتيجه کي شهريورما مئن تفاق دکفته بۊ، أن بۊبؤ کي '''ميکويان''' ؤ '''مديواني''' دخالت جي ايرانˇ اؤمۊرˇ مئن ممنۊع بۊبؤستيد ؤ دۊ سه نفر جي جزبˇ عدالتˇ اعضا برکنارأ بؤستيد. گاؤک ؤ [[مۊظفرزاده]]'م مؤسکؤ وگردسه پسي همين کي انزليه فأرسيد دسگسيرأ بيد ؤ مدارک ؤ اسنادي کي ايشأنˇ أمره بۊ ضبطأ بئه. اي دۊ نفر احتمالن اۊ زمتˇ پسي کي [[حيدرخان عمۊ اؤغلي]] رۊسيه جي بامؤ ؤ [[ميرزا کۊچي خان|ميرزا کۊچي خان]]، [[احسان‌الله خان]] ؤ [[خالۊ قؤربان]]ˇ أمره آشتي بۊکۊد، اؤرديبهشتˇ ۱۳۰۰ش (۱۹۲۱م) آزادأ بؤستيد.گاؤک جي أ تاريخ مۊعاون ؤ [[ميرزا کۊچي خان|ميرزا کوچي خان]]ˇ همه کاره بۊبؤ ؤ '''گۊراب زرمئخ'''ˇ مئن [[ميرزا کۊچي خان|ميرزا]] خانه ورجه زندگي کۊدي. گاؤک ؤ اينˇ زن ؤ دۊختر ها رۊزأن اسلام أوريد ؤ گاؤک '''هۊشنگ'''ˇ نامه خۊدشˇ ره انتخاب کۊنه.
گاؤک خئلي خۊب دأنستي کي [[ميرزا کۊچي خان|ميرزا]] همکاري [[حيدرخان عمۊ اؤغلي|حيدرخان]] ؤ بلشؤيکأنˇ أمره پايه‌اي ناره ؤ هۊ زمت [[يان کۊلاژر|کولاژر]]ˇ جوابأ ايتؤ بدأ بۊ: «ايرانˇ کؤمؤنيستˇ حزبˇ أمره هي زمت اتحاد برقرارأ نيبه. [[ميرزا کۊچي خان|کۊچي خان]] بلشؤيکأنˇ زۊرگيري رفتارأجي بيزاره. رۊسيه نۊفۊذˇ أمره ايرانˇ مئن مۊخالفه. مۊذاکراته کش دأندره تا سربازأنˇ ويشتري جمأ کۊنه. تمرينأنˇ کافي ؤ اسلحهٔ کامل خۊ افرادˇ ره فراهم باوره. تئرانˇ مئن هم مۊذاکراتي داره ؤ احتمالن پأييزˇ مئن ايته جديدˇ جنگ شۊرۊ بئه».
 
==گيلوانˇ گردنه==
گاؤک آخري پرده جي [[ميرزا کۊچي خان|ميرزا کۊچي خان]]ˇ زندگي مئن'م حۊضۊر داشتي. آذرماˇ ۱۳۰۰ش کي قزاقˇ قۊوا فشار خۊ نهايته فأرسئه بۊ [[ميرزا کۊچي خان|ميرزا]] همراهأن کم کمى پراکنده بۊبؤستيد. [[ميرزا کۊچي خان|ميرزا]] ؤ گاؤک آذرما ۱۱، ۱۳۰۰ش (دسامبرˇ ۲، ۱۹۲۱م) گيلوانˇ پۊر ورف ؤ بۊراني گردنه مئن ايسأبيد ؤ قصد داشتيد کي بيشيد '''خلخال'''، '''عؤمت خأنم'''ˇ ورجه کي ايته جي خوانين ؤ متنفذين محلي بۊ؛ أمما را مياني گاؤک کي گۊيا زخمي بۊبؤسته بۊ ورف ؤ شرما شدتˇ وأسي خۊ تۊش ؤ توانه جي دس ده. [[ميرزا کۊچي خان|ميرزا]] خۊ وفادارˇ ياره نئه خۊ دۊشˇ سر ؤ راهه ادامه ده أمما گاؤک کي فقۊ ۵۰ سال اينه سند بۊ ۊاقت ناوره ؤ ميره. گاؤکˇ جنازه هرگز پيدا نۊبؤسته ؤ أ احتمال کي وحشي جانورانˇ طؤعمه بۊبؤسته بي ذهنˇ جي دۊر نيه.<ref>یوسفدهی. هومن. فریدریش هائوک آلمانی یار وفادار میرزا کوچک خان که بود؟.مجلهٔ فرهنگی هنری دیلمان. شمارهٔ دوم. آذر و دی ۱۳۹۴. ص۲۳، ۲۴، ۲۷، ۲۸، ۲۹، ۳۰، ۳۱، ۳۳.</ref>
 
==سربس==
 
[[Category:تارئخ]]