جریر تبری

موحمد بن جرير تبری، يه‌ته پيله تاريخ‌نيويس بو کی 413 گالشی سال (840 ميلادی)، آمل مئن به دونيا بومأ. جوانی مئن بوشؤ ری و بازون بغداد کی درس بخانی. بازون بوشؤ مصر و شام و هنده وگردسه بغداد و هويه زندگی بئوده. بغداده وگردسن ِ پسی، دوبار ديگه‌ام تبرستان سفر بئوده.

تبری، نه فقط ايران مئن، کی همه‌ته اسلامی کشورؤنِ مئن، اوّلين تاريخ‌نيويس ايسه و تاريخ‌نيويسؤن مئن نی انگوشت‌شومارن کسانی کی اين ِ امره سربه‌سری بکونن.

جرير تبری کيتابؤن

اين ِ معروف کيتاب، «اخبار الرسل والملوک» و «الامم والملوک» ايسه کی همه جيگا مشهوره به تبری تاريخ، قوران ِ سر يه‌ته تفسير نی بنويشته دأنه کی پور معروفه و اينِ نام ايسه: تبری تفسير يا «آن امع البيان عن تأويل القرآن» کی قورانِ تفسيرؤن ِ مئن، هم قديمی ايسه و هم جامع.

تبری باخی کارؤن

تبری، بغدادِ مئن يه‌ته مدرسه نی بنا بئوده کی خلافتِ رسمی مذهبِ جی سيوا بو و يه‌ته تازه مکتب بنا بئوده جريريه يا تبريه نامی.

سرآخر، 496 گالشی (923 ميلادی)، بغدادِ مئن بمورده.