کاسپي‌ئن

(مسير عوضاؤدن کاسپيئن أجي)
کاسپيئنˇ فرهنگي منطقه‌ئانˇ نخشه

کاسپي‌ئن ايته جه معروف‌ترین قومی-ین که کاسپي درىا ورجه زندگی کوردن.(پیشتر از آریاییون) ایشون خوشون شهرت و اهمیت واستی، پیلا دریاچه ناما که اون ورجه زندگی کوردن بنان " کاسپین " الونم غربیون ای دریاچا کاسپین نامن. برخیون اعتقاد دارن قزوین نام از این دریاچه نام بومیه چون قزوین پیشترون ایشون اول قلمرو به.

دکتر گیرشمن کتاب " ایارن از آغاز تا اسلام " میون بنوشته که قدیمی ترین مراجعی که کاسیونه جا نام ببرده، 24 قرن قبل میلاد مسیح شنه"

کاسپی جم کاسه. " پی " پسوند جم علامته. برخیون گوئن کاسپی کاسه جا بومیه که گیلکی زوون میون " سفید رو و زرد مو " معنی ده. ایی قوم ایتری مشخصات داشتن.

هردوت خو مالیاتی فهرست میون که ایرانه جا تهیه بکورده به - ایشونه جا نام ببرده و بنوشته هخامنشیونا خراج دینه. هفتم کتاب " تاریخ هردوت" میون کاسیونا یه تا مسلح گروه نام ببردان که خشایارشایا یونان جنگ میون، کمی بکوردن.

اقوام گيلک، تبری و تالشون بزرگترين اقوام كاسپيان ايسيد کي اشان اجداد كاسپيان فأرسه.

ایته جی معروفترین و قدیمی ترین اقوام که به عونوانه ساکینان گیلان آران معروفا بستده "قوم کاس" ایسه که جی دوتا تیریه کاس پی (کاسپی) و کاس سی (کاسی) چاکوده بوستده. اشان که قبله امون آرییائیان ایران فلات مئن ، جی آوازه و قودرت فراوانی برخوردار بون . نه فقط گیلان مئن ، بلکه اوتویی که نقشان قدیمی مشرقا مئن نشان دهه دریای کاسپین ورجا ، جی محل برخورد دو تا روده کُر (کورا) و ارس تا جنوب و جنوب باختریه ا دریا زندگی گودیدی.


دانشمندانی هنری فیلد ،ارنست هرتسفیلد و سر ارتور کیث مانستن بر ا باوریدی که کاسپیان هیزاریه چهارم و پنجم مئن قبل جی میلاد کیشاورز بون و کشاورزی دانشا دریا کناران کاسپین مئن و اطراف رودخانان سند ، جیحون ، سیحون ، دجله و فرات مونتشرا گودده.


قوم کاس نام ، هیتتا جی هخامنشی اسناد و کتیبه هان مئن نامو ، اما هرودوت ، تاریخ نویس باستان دوره فهرست مالیاتی ای که جی ایران تهیه بوگوده بو مئن ، ضمن شرح اوستان یازدهم ، جی کاسپیان هم نام ببرده. به نوشتیه هرودوت ، اوشان سالانه ۲۰۰ تالان(۲۶ یا ۲۷ کیلوگرم) نقره به هخامنشی دولت خراج فادادی.

هتویی بندان ۶۷ و ۶۸ کتاب هفتم تاریخ هیرودوت مئن، جی کاسیان به عونوان گروههان مسلحی که خشایارشا سپاه واسی جنگ با یونانئن مئن کومک بوگودده، یاد ببو . زمان یورش اسکندر به ایران مئن، کاسیان و كاسپيان شاه ايران مرا برابر یونانی و مقدونی سپاه موقاومت زیادی جی خودشان نیشان بداده و اسکندرشاه فراري بده.


جیگانی که خوشانه ایسمه جی قوم کاس بیگیفتیدی: به جز دریای خزر که نقشه هان جهانی مئن به دریای کاسپین معروف ایسه ، قفقاز کوه (کوه کاس) )caucasus mountain)و شهرهان قزوین (کاسپین) و کاشان آران فریدن و شهر ونیز در ایتالیا خوشانه ایسمه جی نام قوم کاس بیگیفتده.

سربس دچينواچين

کتاب گیلان – جلد اول- انتشارات گروه پژوهشگران ایران – چاپ دوم- زمستان 1380 خورشیدی