ديلمي تقويم: نۊسخه'نˇ تؤفير

قديم، ايران و ايرانی‌ئنِ سال گردان بو. يعنی 12۱۲ تا سی‌روزه ما داشتن کی بونا بو 360۳۶۰ روز. چون اوشؤنِ سال، پنج روز و خورده‌ای، خورشيدی سالِ جی کم داشت، هر 4۴ سال، سالِ سر کی هو [[نوروز]] بو يک روز خو اصلِ جيگا جی فاصله گيت.

ايرانِ مئن، گيلانِ مردوم، اوّلين کسانی بؤن کی ای ضرورته درک بئودن و خوشؤنِ ساله 365۳۶۵ روزه بئيتن.

يعنی او روز کی دوشنبه روز، اولين روز جه قديمی يزدگردی سال بو، بوبؤ [[نؤروز ما]] اوّل، سال اول گالشی. او روزِ جی تا هسا، 1580۱۵۸۰ سال بوگذشته و جالب اينه کی گالشی سالِ مبدأ، نه سياسی موناسبته و نه مذهبی موناسبت. يه‌ته علمی تفاق ايسه. يعنی هو روزی کی مردوم ای ضرورته بفهمسن کی ساله وا ثابت داشتن و هو روز بوبؤ مبدأ.

گالشی سال، دوازده‌ته ما دأنه کی هرته 30۳۰ روزه ايسن:

1۱) [[نؤروز]] 2۲) [[کورچ]] 3۳) [[اريه]] 4۴) [[تير]] 5۵) [[موردال]] 6۶) [[شرير]] 7۷) [[امير]] 8۸) [[آول]] 9۹) [[سيا]] 10۱۰) [[ديا]] 11۱۱) [[ورفنه]] 12۱۲) [[اسفندار]].

نوروز ما، 17۱۷ مورداد [[هجری شمسی]] جی سراگينه و 15۱۵ شهريور مئن توماما بونه. ای ما، گالشی تقويمِ مئن، اوّلين ما ايسه و اونِ اولين روزِ مئن، نوروزِ بل يا آتش نوروزی روشنأ کؤنن و تازه ساله جشن گينن.

کورچِ ما، 16۱۶ شهريور هجری شمسی تا 14۱۴ مهر ايسه.

پنج روزأ نی دأنيم کی اونه دوخؤنيم [[پنجيک]] و ای پنج روز، هيچ فصل و ماهی مئن دنه. در واقع ايرانِ مئن، امو هرگيز 31۳۱ روزه ما نداشتيم و ای 31۳۱ روزه ماهؤن کی الؤن استفاده بونن، يه‌ته عجيب و غريب اختراع ايسه کی [[رضاخان]] زمات داب بوبؤ!

هر چار سال يک‌بارأ نی، پنجيک بونه شيش روزه تا او 365۳۶۵ روز و خرده‌ای کاملن رعايت ببی و خورشيدی سال دوروس موحاسبه ببی. او شيشمی روزه دخؤنن: [[ويشک]].

اگه خأنين کی گالشی ساله و هجری شمسی‌يه تبديل بکونين به کسن، هچی کافی‌يه کی گالشی سالِ عددِ جی، 195۱۹۵ کمأ کونين يا برعکس. مثلن، اگر سال 1385۱۳۸۵ هجری شمسی‌يه، 195۱۹۵ امره جومأ کونيم، بونه هو سالِ گالشی عدد:

اگرم خأنين [[ميلادی سالشوماری]] و گالشی‌يه تبديل بکونين کسنه، ميلادی سالِ جی، 426۴۲۶ کمأ کونين: