اطلاعاتˇ تکنؤلؤژي: نۊسخه'نˇ تؤفير

'''اطلاعاتˇ تکنؤلؤژي''' (اينگليسي مئن: '''information technology''' ىا اۊنˇ کۊتا بؤبؤربؤبؤر، '''آى-تي''') هنه کامپيۊتر ؤ مخابراتي تجهيزاتˇ جي کارأىره تا [[دىتا]]'نهٔنه ذخيره، بازىابي ؤ دسکاري بؤنه ؤ انتقال بده. آى-تي معمۊلا کسب ؤ کارˇ شي هيسه ؤ خۊ استانداردسازئنˇ همرأ که جهانˇ کسب ؤ کارˇ مئن پديد هوره، کاري کۊنه که بهره-وري ويشترابۊ.

اي اصطلاح معمۊلا خۊدي ىته مترادف، کامپيۊتر ؤ [[کامپيۊتري شبکه]]'نˇٔ‎نˇ ره کارىتهکارأىته بۊنه. آي-تي تؤزيع اطلاعاتˇ دئباخي تکنؤلؤژئنهتکنؤلؤژئ‎ن، خۊدي تلويزيؤن ؤ تلفنه نيتله-فؤنء شامل بۊنه. صناىع آي-تي همرأ درارتباطه اۊجۊره خۊدي کامپيۊترˇ سخت-افزار، نرم-افزار، الکترؤنيک، نيمه هادئن،هادئ‎ن، مخابراطي تجهيزات، مهندسي، الکترؤنيکي تجارت ؤ کامپيۊترˇ خدمات.

مسيح ميلادˇ جي ۳۰۰۰سال پيشتر، سۊمئرئنˇسۊمئرئ‎نˇ زماتˇ جيزمات، انسانان هۊ بىن-النهرىنˇ مئن بناتن اطلاعاتهاطلاعاتء ذخيره، بازسازيبازىابي ؤ دسکاري گۊتن ؤ اۊشانهاۊشانء انتقال دأن ؤ پرپرئه ني تؤسعه پىداتنپىدا واتن. اما بنظر رسنه آى-تي خۊ اي مدرن مفهۊمˇ همرأ اولين بار هاواردˇ مقاله مئن "Harvard Business Review" مئن، ۱۹۵۸ ميلادي سالˇ دل مؤنتشر بؤبئهببئه. چاتن-کسان هارؤلد (Harold J. Leavitt) و تۊماس (Thomas L. Whisler) گب زني بؤته-بؤن گه "اي تازه تکنؤلؤژي هلأ نوأ ىته واحد تأسيس نام بدأره. آمۊ خأ اۊنه '''اينفؤرمىشن تکنؤلؤژي''' دۊخؤنيم". اي چاتن-کسان (authors)<ref>چاتنکس بر وزن چاکودنکس پيشنهادي ورگ | http://v6rg.com/?p=1584</ref> خۊ تعريفهتعريفء آى-تي جي اي سۊ ته دسسه مئن درگئنتن: پردازشˇ ره تکنيک، تصميم-گيري ره آماري ؤ رياضي روشانˇ جي کارأىتن، جؤرترين تفکرˇ مرتبه'مرتبۀ شبيه سازي گۊتنˇ ره کامپيۊتري برنامه'نˇبرنامۀنˇ کارأىنˇ را جي.

هزاران سال دسگا'ندسگأن محاسباتˇ ىاوري ره کارأىته بؤبؤن. '''آنتي-کيترا''' مکانيزم (The Antikythera mechanism)، اولين ميکانيکي آنالؤگي کامپيۊتر شناخته بؤبئه،ببئه، هۊته ني اولين ميکانيکي گيربکس.

الکترؤنيکي کامپيۊتران که رله'نرلۀن ؤ خلاءلامپانˇ جي کار کشئن، ۱۹۴۰ ميلادي اوايلˇ مئن بناتن ظاهر وکتن. ۱۹۴۱ ميلادي سالˇ مئن الکترؤميکانيک زۊس زد-تري (zus z3) تکميلابؤ ؤ جهانˇ مئن اولين کامپيۊتري بؤ گه شأست برنامه-ريزي بؤبۊ. اۊجۊر ماشيناني هيسه گه شأنه مدرن استانداردˇ همرأ اۊنه خۊدي ىته کامل ماشين حساب درنظر گيتن بؤبۊ.

کؤلؤس (Colossus) اولين الکترؤنيکي ديجيتال کامپيۊتر بؤ گه دؤومي جهاني جنگˇ مئن تؤسعه پىداگۊتپىدا واگۊت. هرچند برنامه-ريزي بؤنابؤ ولي برنامه'برنامۀ خۊ ىادˇ مئن<ref>ىاد | http://v6rg.com/?p=1584</ref> ذخيره نؤته-نابؤ. اولين مدرن الکترؤنيکي ديجيتال کامپيۊتر که برنامه ذخيره گۊتن-کس ني بؤ SSEM بؤ گه خۊ اولين برنامه'برنامهٔ ۱۹۴۸ ميلادي جۊن-ما ۲۱ام کار توأدأ.

وختي ۱۹۴۰ ميلادي اواخر سالانˇ مئن بلˇ آزماىشگاه دل ترانزيستؤران تؤسعه پىداتن،پىدا واتن، کامپيۊترˇ ره ىته تازه نسل بوجۊد بۊمأ. اۊن جۊري طراحي وکته-بؤ گه تاحدزيادي انرژي مصرفهمصرفء کاهش دأ.

دىتاپاىگا، ىته رچأىته-بؤبؤربؤبؤ تلمبار هيسه دىتا'نˇدىتأنˇ جي، که "دىتاپاىگا مديريتˇ سيستم" (DBMS)ˇ جي شأنه به اي اطلاعات رسئن. DBMS ىه سري ىکپارچه کامپۊتري نرم-افزارˇ جي تشکيل بؤبئهببئه گه گۊذارنه تا کارگيرأکانکارگيران<ref>کارگير | http://v6rg.com/?p=1584</ref> به ىته دىتاپاىگا ارتباط زأنˇ همرأ به خۊ چم اطلاعات و ىا کل اطلاعات برسن.

دىتا ذخيره-سازي دسگا ىته دسگا هيسه [[اطلاعات]]ˇ ضبطˇ ره. اي دسگا تونه اطلاعات، پردازش بؤبؤر-بؤبؤ اطلاعات و ىا هر دۊ ته'تهٔ خۊ پهلۊ بدأره.

وختي بيىيم تلمباربؤبؤرتلمباربؤبؤ اطلاعاتي منابع مئنˇ جي، اطلاعاتي بدست بيأريم که اۊ اطلاعات مربۊط بؤبۊ به اطلاعاتي نياز، ايندر فعاليتي صۊرت گيرنه گه اي فعاليت اطلاعاتˇ بازىابي هيسه. وامۊتن تۊنه ىته گتˇدىتا جي و ىا ىته کامل وؤتي جي سرأىته بؤبۊ.

امرۊزه، تلمباربؤبؤرتلمباربؤبؤ اطلاعاتي منابع، هۊته کيۊن-به-کيۊن اۊنˇ شۊمار جؤر شؤدره ووؤ هين وأسر اطلاعاتˇ بازىابي ؤ اۊ اطلاعاتˇ مئنˇ دىتا'نهدىتأنه وأجين گۊتن پۊر مؤهمابئه. اطلاعات تۊنه هر نؤع منبع جي [[وؤت]]،<ref>وؤت | [[صؤت]]http://v6rg.com/?p=1584</ref>، [[صؤت، تاتاىي]] ؤ [[ويدئؤ]] جي بؤبۊ. اطلاعاتˇ بازىابي سيستمانˇ مئنأ، پۊراستفاده-ترينˇ جي شأنه [[گۊگل]] ؤ [[ىاهۊ]] جي نام بۊردن که کارگيرأکانهکارگيرانء ىاوري کۊنه تا به خۊ چم وؤتي اطلاعات ؤ صؤتي اطلاعات ؤ غيره برسن.

اي دۊ ته مئنأ، [[دىتا]] بازىابي ؤ [[اطلاعات]]ˇ بازىابي، پۊرخىلی تفاوؤت نئه. دىتا'ندىتأن مبهممؤبهم نيىن اما اطلاعات خأ تفسير وکئه درنتيجه مبهمابۊنهمؤبهمابۊنه. اۊ سيستمي که دىتا بازىابي ره طراحي بؤبئهببئه نيازي ندأره گه اي ابهاماته رفع بؤنه، اما اطلاعاتˇ بازىابي سيستمˇ مئن وأ رسلا اطلاعاته مدل-سازي گۊتن تا ابهام، اطلاعاتˇ درکˇ ره، کمتر وکئه. هين وأسر دىتا بازىابي سيستمانˇ کيۊن-ديم، که اۊشانˇ مئنأ سيستمˇ کاراىي معىار سؤرعت ؤ فضا هيسه، اطلاعاتˇ بازىابي سيستمانˇ مئن، اصلي معىاران، دقت ؤ بازخواني (recall) هيسه.